Onderwijs: secundair onderwijs - Vlhora

Facet 2.5
Studielast
Beoordelingscriteria:
- De werkelijke studietijd wordt getoetst en sluit aan bij de normen vastgesteld krachtens decreet.
- Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de
studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen.
Oordeel van de visitatiecommissie: voldoende
De commissie is tot haar oordeel gekomen op basis van de volgende vaststellingen en overwegingen:
Gedurende het academiejaar 2003-2004 werd de studietijd steekproefsgewijs gemeten via bevraging van de
studenten van het eerste en tweede jaar. De gebruikte methode is een ‘schatting achteraf’. Gezien de
uiteenlopende waarden van de metingen moeten de resultaten met de nodige omzichtigheid worden bekeken. Uit
deze resultaten blijkt dat de gemeten studieomvang in het algemeen hoger ligt dan wat voorzien is in het
opleidingsprogramma. Dit komt voornamelijk doordat de stages onderschat werden bij het toekennen van het
aantal studiepunten. Bij de volgende curriculumhervorming zullen de stageactiviteiten hoger worden ingeschat.
De minister van Onderwijs heeft hiervoor al een aanzet gegeven. De gemiddelde waarde voor studieomvang in
het eerste jaar ligt lager dan voorzien en ligt voor het eerste semester van het tweede jaar (zonder stage) min of
meer gelijk aan de vooropgestelde studieomvang. Dit is verwonderlijk, aangezien de studenten eerder klagen
over te veel werkdruk.
Uit de gesprekken met de studenten blijkt ook dat het programma soms zwaar is. Naast het volgen van de lessen
moeten ook een groot aantal taken worden gemaakt. De verschillende stageweken (didactisch, vakoverschrijdend
en buitenland) zijn erg verrijkend voor de studenten, maar hebben tot gevolg dat er minder lesweken beschikbaar
zijn voor de te geven leerstof. De commissie merkt op dat er per student grote verschillen kunnen bestaan per
opleidingsonderdeel, afhankelijk van hun voorkennis en hun aanleg. Veel hangt af van de concentratie, snelheid
en inzet van de student. Volgens de studenten stijgt de studietijd globaal in het tweede en ook in het derde jaar.
De commissie kan dus stellen dat het curriculum gradueel opgebouwd is en dat er meer inspanningen van de
studenten gevraagd worden naarmate ze doorstromen. Specifiek voor de stage en VOET is de belasting zwaar.
Volgens de commissie verdient dit specifieke aandacht bij het opstellen van het nieuwe curriculum.
De commissie constateert dat de opleiding in het algemeen een studiebevorderend klimaat weet te realiseren.
Toch is het duidelijk dat de belasting voor de studenten (te) groot is. In het kader van de vernieuwing van het
curriculum zal de opleiding dus moeten overwegen om het aantal studiepunten voor de gewone
opleidingsonderdelen te verminderen ten voordele van stage. Het belang van het contactonderwijs moet hierbij
ook onderzocht worden. Dit is zeker een groeiproces.
In het kader van studiebevorderende factoren kunnen we verwijzen naar het speciaal statuut dat studenten
kunnen aanvragen wegens uitzonderlijke individuele omstandigheden, meer bepaald bij een ernstige handicap,
het bekleden van een mandaat en/of het topsportstatuut. Om dit te concretiseren, werd een afsprakennota
ontwikkeld.
De commissie stelt vast dat de studietijdmeting nog niet voldoende systematisch uitgebouwd is, maar de
verhouding werkelijke studietijd/begrote studietijd lijkt niet problematisch. In het verleden is de studietijd via
schatting gemeten. Daardoor valt een duidelijke opbouw in de studiebelasting over de leerjaren te zien. De
belasting is volgens de commissie niet te zwaar. In de curriculumevaluatie is nu een blok studielast opgenomen
dat een ruwe indicatie per onderdeel geeft. Indien nodig meet de opleiding specifieker. Er is ook een tool
ontwikkeld om de studielast niet te hoog te plannen.
Aanbevelingen ter verbetering:
De commissie adviseert om de studietijdmetingen systematisch uit te bouwen.
Opleidingsrapport Hogeschool Antwerpen | 247