Onderwijs: secundair onderwijs - Vlhora

Van flexibilisering van de opleidingstrajecten kan nog meer werk worden gemaakt. In sommige opleidingen
verdient het zeker aanbeveling om de keuzemogelijkheden van de studenten, vooral in het derde jaar, uit te
breiden.
Facet 2.4
Studieomvang
Alle opleidingen voldoen aan de eis van 180 studiepunten.
Facet 2.5
Studielast
Globaal gezien is de studietijd aanvaardbaar. De commissies raden aan om studietijdmetingen periodiek te
blijven uitvoeren maar ze in ieder geval op hun betrouwbaarheid te controleren. Soms werden discrepanties
vastgesteld tussen de meetresultaten en het oordeel van de studenten tijdens de gesprekken. Af en toe moesten
de commissies vaststellen dat verbetermaatregelen n.a.v. de metingen lang op zich lieten wachten.
Er zijn nogal wat verschillen tussen opleidingen in de inspanningen die ze doen om studiebevorderende en
studiebelemmerende factoren in beeld te brengen en erop in te spelen. Sommige opleidingen voeren zeer bewust
een inclusiebeleid, zijn zeer alert voor de studiebelemmerende factoren en zetten relatief veel middelen in om de
studenten ondersteuning te bieden. Voor andere opleidingen gelden andere prioriteiten. Hoewel opleidingen
verschillen in de hoeveelheid ondersteuning die ze vooral eerstejaarsstudenten bieden, hebben alle opleidingen
in mindere of meerdere mate aandacht voor de studievoortgang van de studenten en de opvolging ervan.
Facet 2.6
Afstemming vormgeving - inhoud
Op uitzonderingen na, hebben alle opleidingen een opleidingsdidactische visie ontwikkeld die passend is met het
oog op competentiegericht leren en hebben ze initiatieven genomen om die visie te realiseren. Begeleid
zelfstandig leren, reflectief leraarschap, coöperatief leren zijn veel voorkomende concepten in de documenten die
de commissies hebben doorgenomen. Dit neemt niet weg dat de implementatie zeker nog niet in alle opleidingen
volledig is gelukt. Dat blijkt uit de ECTS-fiches, uit de gesprekken met docenten en studenten en soms ook uit de
geobserveerde praktijk. In iedere opleiding is er minstens een kern van docenten die de bedoelde concepten in
de praktijk brengen en invulling geven met behulp van gepaste en activerende werkvormen. Om het team wat dit
betreft op één lijn te krijgen is er in verschillende opleidingen echter nog werk. De commissies adviseren de
ECTS fiches in onderling overleg verder didactisch uit te werken voor de onderscheiden opleidingsonderdelen en
het onderwijsconcept verder uit te werken met aandacht voor de definiëring van prestatie-indicatoren, passende
werkvormen en passende toetsing. Ook hier is een bredere samenwerking tussen docenten noodzakelijk.
Alle opleidingen tonen de intentie om toenemend onderwijsmodellen en werkvormen die op geïntegreerde
competentieontwikkeling zijn gericht, te integreren in het curriculum.
De opleidingen worden aangemoedigd om zich bij de verdere omzetting van de onderwijsvisie naar
onderwijsinhoud en vormgeving zorgvuldig te blijven oriënteren op leerprincipes en leerstrategieën.
In de stagebegeleiding is de toepassing van de nieuwe didactische methodes doorgaans het best vertaald. De
afstemming met de rest van het programma is op verschillende plaatsen ook weloverwogen vormgegeven. Alle
opleidingen worden uitgenodigd om aandacht te geven aan de pendel tussen theorie en praktijk. De afstand kan
bijvoorbeeld verkleind worden door het ‘just in time’ aanbieden van referentiekaders naar aanleiding van
leertaken in authentieke contexten. In sommige opleidingen is dat goed begrepen.
Algemeen verdient het aanbeveling de visie en de overeenkomstige onderwijsmethodiek nog beter te
communiceren en te vertalen met en naar alle medewerkers van de opleiding en de stagescholen. De
commissies achten het wenselijk meer te investeren in de verdere onderwijsprofessionalisering van de docenten
in het kader van de onderwijsvernieuwing.
Onderwijs: secundair onderwijs in vergelijkend perspectief | 25