Onderwijs: secundair onderwijs - Vlhora

Het competentiedenken is af te leiden uit de fiches van de opleidingsonderdelen in de studiegids. Deze fiches
vermelden gedetailleerd welke competenties in elk opleidingsonderdeel aan bod komen. In de vakdidactiek staan
bijvoorbeeld de competenties van de vakleraar voorop, bij de ondersteunende opleidingsonderdelen zijn dat de
communicatieve en sociale vaardigheden. Daarnaast is er in de modules opvoedkunde ruimte voorzien om de
studenten in te wijden in het competentiegericht denken. De opleiding stemt het evalueren ook af op het
competentiedenken. De opbouw van het curriculum volgt daarnaast nog volgende grote lijnen: enerzijds volgt het
curriculum de indeling van de rollen van de leraar uit de functionele gehelen in het micro-, meso- en macroniveau;
anderzijds wenst de opleiding de studenten te begeleiden naar meer zelfstandigheid.
In de ogen van de commissie is het programma inhoudelijk behoorlijk en biedt het de studenten inderdaad de
mogelijkheid om een goede leraar te worden. De commissie erkent de inspanningen die geleverd zijn om de
concrete inhouden af te stemmen op de eindkwalificaties, maar heeft toch elementen aangetroffen die wijzen in
de richting van oudere opvattingen. Zo staat de soms controlerende houding van de opleiding en de dominante
rol van geïsoleerde kennis in de onderwijsvakken haaks op respectievelijk de studentgestuurde visie op een
competentiegerichte opbouw van de opleiding, twee principes die in het opleidingsprofiel eigenlijk voorop worden
geplaatst.
De commissie heeft vastgesteld dat de opleiding erg duidelijk aandacht heeft voor het bijbrengen van
beroepsvaardigheden. Daarbij besteedt de opleiding vooral aandacht aan de rol van de leraar als begeleider van
leerprocessen, als opvoeder, als organisator en als inhoudelijk expert. De commissie wil de aandacht vestigen op
de noodzaak om ook voldoende aandacht te besteden aan de rol van de leraar als innovator en als professional
die werkt in een team, en ze is ook van mening dat het competentiegericht leren meer expliciet in het curriculum
ingebouwd kan worden.
Wat betreft vakoverschrijdende elementen in het curriculum voorziet de opleiding het laptopproject, de
elektronische portfolio, de interdisciplinaire reizen en een project in het asielcentrum in Sint-Truiden. De
interdisciplinaire reis is voor de eerstejaarsstudenten gericht op omgang met en leidinggeven aan een groep, en
voor de derdejaarsstudenten (een internationale reis) op het aanscherpen van de organisatorische vaardigheden.
De opleiding geeft daarnaast aan dat ook het eindwerk een vakoverschrijdend karakter kan hebben, in de zin dat
studenten vaak samenwerken omwille van een belangrijke ICT-component in het eindwerk, en dat de opleiding
ook vakoverschrijdende onderwerpen promoot. Het project in het asielcentrum van Sint-Truiden brengt de
opleidingsonderdelen PAV en Frans met elkaar in verband in een context waarin een ontspannende activiteit
wordt opgezet voor minderjarige asielzoekers.
Op het gebied van internationale elementen in het curriculum geeft de opleiding aan de resultaten van het
Comenius 2.1-project Appraisal for Potential Teachers te hebben geïmplementeerd. Binnen dit project wordt
vormingsmateriaal aangemaakt voor studenten van de lerarenopleiding, zoals een instrument voor het inschatten
van het potentieel van leerkrachten. Binnen het kader van dit internationale project is ook het mission statement
van de opleiding ontstaan, dat nu als basis dient voor verdere vernieuwingen in de opleiding en waaraan het hele
lectorenteam heeft meegewerkt.
De opleiding baseert de kleine vernieuwingen in het curriculum op informeel overleg met bijvoorbeeld studenten.
Van daaruit worden de conclusies of de voorstellen tot verbetering meegenomen naar de Opleidingsraad, verder
uitgewerkt en besproken door de hele personeelsgroep en, wanneer die zijn fiat geeft, bekrachtigd door de
Departementale Raad, waarin naast de lectoren ook de studenten en het werkveld vertegenwoordigd zijn. De
implementatie gaat meestal gepaard met bijscholingen van het personeel; de evaluaties van implementaties
gebeuren informeel en formeel.
De grote wijziging van het curriculum in het 2001-2002 was een meer omvangrijke onderneming en werd
gedragen door een brede werkgroep Krachttoer. Ook de ontwikkeling van het mission statement werd, zoals
hierboven aangegeven, gedragen door de hele groep van lectoren. Het laptopproject ten slotte was een project
dat vanuit de hogeschool aangestuurd werd. De opleiding geeft aan dat er in het verleden buiten de opleiding
760 | Opleidingsrapport Provinciale Hogeschool Limburg