07.05.2013 Views

Diccionario machiguenga-castellano {ISO: mcb]

Diccionario machiguenga-castellano {ISO: mcb]

Diccionario machiguenga-castellano {ISO: mcb]

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

yo go gi te ta ke ro 599 yo ma na ke ro<br />

yo go gi te ta ke ro V. go gi te ta gan tsi.<br />

yo go ko na ta ke ri V. go ko na ta gan tsi.<br />

yo gon ke ta ka V. gon ke ta gan tsi.<br />

yo gon ke ta ka ri V. gon ke ta gan tsi.<br />

yo gon ke ta ko ta ka ri V. gon ke ta ko ta gan tsi.<br />

yo gon ta pa ta ka ro V. gon ta pa ta gan tsi.<br />

yo gon ta pa ta ke ro V. gon ta pa ta gan tsi.<br />

yo gon tsi naa ka ri V. gon tsi naa gan tsi.<br />

yo gon tsi naa ke ro V. gon tsi naa gan tsi.<br />

yo go ran kaa ta ka V. go ran kaa ta gan tsi.<br />

yo go ran ka gii ta ke ro V. go ran ka gii ta gan tsi.<br />

yo go ran kai ta ka V. go ran kai ta gan tsi.<br />

yo go ran ka ka V. go ran ka gan tsi.<br />

yo go ran ka ke ro V. go ran ka gan tsi.<br />

yo go rei ta ka V. go rei ta gan tsi.<br />

yo go shia ta ke V. go shia ta gan tsi.<br />

yo go ta ga ke ri V. go ta ga gan tsi.<br />

yo go ta gan ta ke ro V. go ta gan ta gan tsi.<br />

yo go ta ga shi ta ka V. go ta ga shi ta gan tsi.<br />

yo go ta ka V. go ta gan tsi.<br />

yo go ta ka ro V. go ta gan tsi.<br />

yo go ta ke V. go ta gan tsi.<br />

yo go ta ke ro V. go ta gan tsi.<br />

yo go ta ko ta ka V. go ta ko ta gan tsi.<br />

yo go ta ko ta ke ri V. go ta ko ta gan tsi.<br />

yo go ta shi ta ka ro V. go ta shi ta gan tsi.<br />

yo go tsai ta ke ro V. go tsai ta gan tsi.<br />

yo go va ta ke ri V. go va ta gan tsi.<br />

yo go vin tsa ta ke V. go vin tsa ta gan tsi.<br />

yo gui ta ke ri V. gui ta gan tsi.<br />

yo gui ta ko ta ke ri V. gui ta ko ta gan tsi.<br />

yo gun te ta ke V. gun te ta gan tsi.<br />

yo gu ron teaa ta ke ro V. gu ron teaa ta gan tsi.<br />

yo gu ron te ta ke V. gu ron te ta gan tsi.<br />

yo gu ron te ta ke ro V. gu ron te ta gan tsi.<br />

yo gu so rea ka V. gu so rea gan tsi.<br />

yo gu so rea ke ri V. gu so rea gan tsi.<br />

yo gu so ta ke ri V. gu so ta gan tsi.<br />

yo gu so voa ta ko ta ke ri V. gu so voa ta ko ta gan tsi.<br />

yoina V. yo po.<br />

yo ka dem. éste; este. Ko ga pa ge no kan ta ke te ra iripo<br />

kae no tsi ti te ario ro ka ri yaa ga ta ke, mai ka ri<br />

yo ka ri tyo yo ka po kai. Sin mo ti vo decía que mi<br />

perro había sido devorado por un jaguar, por que éste<br />

no aparecía. Ahora aquí está, ya ha aparecido (lit.<br />

ha venido otra vez). Yo ga ri po ga ka ri ra vi ro in ti<br />

kem pi ro ni. Iri rom pa ri yo ka, in ti sa ma ni. (Cuentan<br />

que ellos dijeron:) Lo que ustedes están comiendo es<br />

shushupi. Esto, en cambio, es majás. ¿Tya ra nonkan<br />

ta ke ri yo ka ko gi? ¿Qué voy a hacer con este<br />

barbasco?<br />

V. yo ga, yon ta, oka.<br />

yo kaa ta ka V. okaa ta gan tsi.<br />

yo kaa ta ke ri V. okaa ta gan tsi.<br />

yo ka ga ka ri V. oka ga gan tsi.<br />

yo ka gan ta ka V. oka gan ta gan tsi.<br />

yo ka gi ta ke ro V. oka gi ta gan tsi.<br />

yo ka gu ta ka ri V. oka gu ta gan tsi.<br />

yo ka kai ta ka V. oka kai ta gan tsi.<br />

yo ka ke ri V. oka gan tsi.<br />

yo ka non ta ke ri V. oka non ta gan tsi.<br />

yo kao ka ta ke ri V. okao ka ta gan tsi.<br />

yó ka ri dem. éste (en contraste con otro o con respecto<br />

a algo mencionado).<br />

• Yo ka ri se usa mayormente en una frase con yo ka<br />

con énfasis en el contraste con otra per so na o cosa<br />

mencionada. —‍‍‍Ogaa, ani, ¿ai ño vi? No po ka ke<br />

noneempira. —‍‍‍Jeje, ai ño na. ¿Tya ni pitentaigaka?<br />

—‍‍‍Inti notentaigaka ige. Yo ka ri yo ka in ti ani gatsirontakenarira.<br />

—‍‍‍¿Cómo estás cuñado? He venido<br />

a visitarte. —‍‍‍Aquí estoy. ¿A quién has traído contigo?<br />

—‍‍‍He venido con mis hermanos. En cambio, éste<br />

es mi cuñado que se casó con mi hermana.<br />

V. yo ka; -ri3 4.15.13; óka ri.<br />

yo ka shin ke ta ke ri V. oka shin ke ta gan tsi.<br />

yo ka shi ta ka ri V. oka shi ta gan tsi.<br />

yo ka te ta ke ro V. oka te ta gan tsi.<br />

yo ka te va ko rea ka V. oka te va ko rea gan tsi.<br />

yo ka te va ko ta ka V. oka te va ko ta gan tsi.<br />

yo ka tsaa ta ke ri V. oka tsaa ta gan tsi.<br />

yo ka van ta ke ro V. oka van ta gan tsi.<br />

yo ka vo ki ta ka V. oka vo ki ta gan tsi.<br />

yo ka vo ki ta ke ri V. oka vo ki ta gan tsi.<br />

yo koa ki BU inan. esp. de árbol.<br />

V. la nota en me gi rí pi ni.<br />

yo koo ko na ta ke ri V. okoo ko na ta gan tsi.<br />

yo ko ta ga ke ri V. oko ta ga gan tsi.<br />

yo ko ta gan ta ka V. oko ta ga gan tsi.<br />

yo ko ta ke ri V. oko ta gan tsi.<br />

yo ma gem pia ke ri V. ma gem pia gan tsi.<br />

yo ma gi choa ke ro V. ma gi choa gan tsi.<br />

yo ma gu ta ka ri V. ma gu ta gan tsi.<br />

yo mai ka se ta ka V. mai ka se ta gan tsi.<br />

yo ma mea ta ke ri V. ma mea ta gan tsi.<br />

yo ma men ko ta ka ro V. ma men ko ta gan tsi.<br />

yo ma men ko tsa ta ke ro V. ma men ko tsa ta gan tsi.<br />

yo ma me ta ka V. ma me ta gan tsi.<br />

yo ma me ta ka ro V. ma me ta gan tsi.<br />

yo mam pe ga ka V. mam pe ga gan tsi.<br />

yo mam poa ta ka ri V. mam poa ta gan tsi.<br />

yo ma naa ta ke ro V. ma naa ta gan tsi.<br />

yo ma naa ta ko ta ka V. ma naa ta ko ta gan tsi.<br />

yo ma na ka V. ma na gan tsi.<br />

yo ma na ke ro V. ma na gan tsi.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!