Commentarii ad Homeri Odysseam i.pdf

πολλοὺς κεῖται. ἢ καὶ ἄλλως, πάντας τοὺς περὶ τοῦ προκειμένου πράγματος. Τὸ δὲ
ὡς περὶ ψυχῆς εἰς παροιμίαν ἐτέθη. κείμενον καὶ ἐν Ἰλιάδι ἔνθα τὸν περὶ ψυχῆς
δρόμον θέειν ὁ Ἕκτωρ λέγεται. (ῃερς. 423.) ταῦτα δὲ ῥηθείη ἂν καὶ ἐπὶ παντὸς
ἀνδρὸς κινδύνῳ περιπεσόντος. (ῃερς. 419.) Ἐν δὲ τῷ, ἐνὶ φρεσὶ νήπιον εἶναι,
ἀναγκαία ἡ τῆς διαστολῆς θέσις, ἵνα τὸ ἐπαγόμενον νοοῖτο, νήπιον εἶναι. καὶ μὴ
ἄλλως ἤπιον. (ῃερς. 442.) Ἐν τούτῳ δὲ Ὀδυσσεὺς νήπιον τὸν Κύκλωπα εἶναι εἰπὼν εἰ
οὕτω νήπιον τοῦτον ἐκεῖνος οἴεται, προϊὼν καὶ ἄλλως νήπιον φανερῶς ἐκεῖνον
σκώψει, ἐν οἷς οὐκ ἐνόησε τὴν τοῦ Ὀδυσσέως μηχανήν. ὁ δὲ καὶ ἄλλως ἐκ πολλῶν
ἐφάνη τοιοῦτος εἶναι καθὰ καὶ προείρηται. ὅς γε καὶ νῦν τοὺς Κύκλωπας δυνάμενος
συγκαλέσασθαι καὶ ὑπὸ φωτὶ λαμπρῷ 1.354 ἡμέρας ἰχνηλατήσειν τοὺς βλάψαντας,
οὐδ' αὐτὸ ἐνόησεν. εἰς λύσιν οὖν (ῃερς. 424.) πολλῶν τοιούτων ἀποριῶν
ἐπιφωνεῖται τῷ Κύκλωπι τὸ, νήπιος. τοιοῦτος γὰρ φαίνεται εἶναι ὁ ἀνὴρ εὐηθικὸς
κατὰ τὸν φίλον αὐτῷ κριὸν, ὃν καὶ ὁμοφρονεῖν ἐθέλει αὐτῷ. (ῃερς. 426.) Ὅτι πολλὰ
βουλευσάμενος Ὀδυσσεὺς φησίν. ἥδε δέ μοι κατὰ θυμὸν ἀρίστη φαίνετο βουλή.
ἄρσενες ὄϊες ἦσαν ἐϋτρεφέες δασύμαλλοι καλοί τε μεγάλοι τε (ῃερς. 427.) ἰοδνεφὲς
εἶρος ἔχοντες, ὅ ἐστι μέλαν ὡς καὶ ἐν ἄλλοις κεῖται. οὓς ἀκέων συνέεργον ὅ ἐστι
συνεῖργον, συνεδέσμουν, ἐϋστρεφέεσσι λύγοισι. τῇς ἔπι Κύκλωψ εὗδε πέλωρ,
ἀθεμίστια εἰδώς. σύντρεις αἰνύμενος. ὁ μὲν ἐν μέσῳ ἄνδρα φέρεσκε, τὼ δ' ἑτέρω
ἑκάτερθεν ἴτην σώοντες ἑταίρους. (ῃερς. 431.) τρεῖς δ' ἕκαστον φῶτ' ὄϊες φέρον. ἤτοι
ἐβάσταζον. φοράδην ἦγον. κυριολεκτεῖται γὰρ νῦν τὸ φέρειν. αὐτὰρ ἔγωγε ἀρνειὸς
γὰρ ἔην μήλων ὄχ' ἄριστος ἁπάντων, τοῦ, κατὰ νῶτα λαβὼν, λασίην (ῃερς. 433.) ὑπὸ
γαστέρα ἐλυσθεὶς ὅ ἐστι κρυβεὶς, εἰληθεὶς, (ῃερς. 434.) κείμην ἤτοι ἐκρεμάμην.
γενικῶς καὶ νῦν εἰπεῖν. αὐτὰρ χερσὶν ἀώτου ἤγουν ἐρίου ὡς ἀλλαχοῦ ἐγράφη (ῃερς.
435.) θεσπεσίοιο διὰ τὸ καὶ δασὺ καὶ ἁπαλὸν, νωλεμέως στρεφθεὶς ἐχόμην τετληότι
θυμῷ. ἦν γὰρ ἀληθῶς ἀνδρὸς τλήμονος, οὕτως εἰληθέντα καὶ τοῦ μαλλοῦ
ἀπαιωρηθέντα μένειν ἐχόμενον. ἀναγκαίως δὲ γίνεται τοῦτο, ἵνα τε εἴη ὁ λύσων
τοὺς ἑταίρους ἐκ τῶν δεσμῶν αὐτὸς ἄδετος ὢν, καὶ ὅτι οὐδὲ εἶχεν αὐτὸς ἕτερον τὸν
συνδήσοντα. ἀλλὰ τοῦτο μὲν ἐσαύριον πρωΐ. τότε δέ φησι, στενάχοντες ἐμείναμεν
ἠῶ δῖαν. (ῃερς. 425.) Εὐτρεφέες δὲ ὄϊες ἐνταῦθα καὶ καλοὶ καὶ μεγάλοι πλάττονται,
ἐπεὶ καὶ τοιούτων χρεία τῷ Ὀδυσσεῖ, ἵνα σύντρεις λαμβάνων τοιούτους καὶ
συνείργων λύγοις, σώζῃ τῷ μέσῳ ἕκαστον τῶν περισεσωσμένων ἑταίρων. (ῃερς.
432.) Τὸν μέντοι δεδηλωμένον ἀρνειὸν μήλων ἁπάντων ὄχα ἄριστον λέγει,
πιθανευόμενος τὸ δι' ἑνὸς καὶ μόνου αὐτοῦ σωθῆναι τὸν Ὀδυσσέα. τοῦτον δὲ τὸν
ἀρνειὸν καὶ λαχμῷ στείνεσθαι μετ' ὀλίγα ἐρεῖ. καὶ μακρὰ βιβάντα διὰ τὸ μέγεθος.
ὁποῖον δή τί που καὶ ἐν Ἰλιάδι περὶ τοῦ Αἴαντος ἔφη. (ῃερς. 435.) Ὅρα δὲ καὶ ὅτι ὄϊες
ἐνταῦθα οὐ θηλυκῶς κατὰ Ἴωνας, ἀλλὰ πρὸς γένος ἀρσενικὸν ἐγράφη. ὡς δηλοῖ τὸ,
καλοί τε μεγάλοι τε. καὶ τὸ, τοὺς ἀκέων συνέεργον. τοὺς μέντοι λύγους θηλυκῶς
προήγαγεν. ὡς δῆλον ἐκ τοῦ, ἐφ' αἷς Κύκλωψ εὗδε. (ῃερς. 427.) Λύγος δὲ, ὡς καὶ ἐν
Ἰλιάδι, φυτὸν εὔστροφον. καὶ ὡς ἀπ' αὐτοῦ ἐκείνου εἰπεῖν, εὐλύγιστον. ὃ δὴ καὶ
ἄγνος λέγεται παρ' Ἀττικοῖς. φησὶ γοῦν Αἴλιος ∆ιονύσιος. ἄγνον ἀρσενικῶς, οὐ
λύγον καλοῦσιν Ἀττικοί. φέρει δὲ καὶ χρῆσιν Πλάτωνος ταύτην. ἥ, τε γὰρ πλάτανος
αὕτη μάλα ἀμφιλαφὴς καὶ ὑψηλὴ καὶ τοῦ ἄγνου τό τε ὕψος καὶ τὸ σύσκιον
πάγκαλον. δοκεῖ δὲ καὶ τὸ λυγρὸν ἀπὸ τοῦ τοιούτου γίνεσθαι λύγου, ὡς μετ' ὀλίγα
ῥηθήσεται. λύγου δὲ πάντως παράγωγον καὶ τὸ λυγίζειν καὶ ὁ ἐξ αὐτοῦ λυγισμός. ἐξ
οὗ τέτραπται καὶ ὁ κατὰ τὰς ὀρχήσεις. οὗ χρῆσις παρὰ τῷ κωμικῷ. (ῃερς. 425.) Οὐ
ζατρεφέας δὲ ὄϊας λέγει ἀλλ' εὐτρεφέας, φώκαις γὰρ ἀπενεμήθη τὸ ζατρεφές. ἴσως
δὲ καὶ ἐπίτηδες ὁ ποιητὴς ἀντέφρασε παρηχητικῶς διὰ γλυκύτητα τοῖς εὐστρεφέσι
λύγοις τὰς εὐτρεφέας ὄϊς. (ῃερς. 427.) Ὅτι δὲ κλώσματος εἶδος τὸ στρέφειν ἐνταῦθα,
δηλοῖ καὶ ὁ εἰπὼν στρεψίμαλλον ὄϊν τὴν ὡς εἰπεῖν κλωστόμαλλον. ὅθεν
Ερευνητικό έργο: ∆ΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ – ΨΗΦΙΑΚΗ ΠΑΤΡΟΛΟΓΙΑ.
Εργαστήριο ∆ιαχείρισης Πολιτισµικής Κληρονοµιάς, www.aegean.gr/culturaltec/chmlab.
Χρηµατοδότηση: ΚΠ Interreg ΙΙΙΑ (ETΠΑ 75%, Εθν. πόροι 25%). Πανεπιστήµιο Αιγαίου, Τµήµα Πολιτισµικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας, © 2006.
Επιτρέπεται η ελεύθερη χρήση του υλικού µε αναφορά στην πηγή προέλευσής του.
403