28.05.2013 Views

tesi G. Basile.pdf - EleA@UniSA - Università degli Studi di Salerno

tesi G. Basile.pdf - EleA@UniSA - Università degli Studi di Salerno

tesi G. Basile.pdf - EleA@UniSA - Università degli Studi di Salerno

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

guar<strong>di</strong> cumu cci trasi, ’un ti fidari<br />

della bona trasuta, e <strong>di</strong> chi ti porta».<br />

21 Ma lu Mastru rispusi: «Nun gridari,<br />

vucca fetusa, scancarata e storta;<br />

allu libbru de D<strong>di</strong>u ccussì sta scrittu:<br />

24 lassanni jiri avanti, cchi tti ’mporta?».<br />

E trasivi allu luocu mala<strong>di</strong>ttu,<br />

’ntisi vuci e suspiri cupi e funni,<br />

27 ’nu chiantu luongu luongu, amaru, affrittu.<br />

Nun trasi lluci intra cchilli perfunni;<br />

ci è nnu fragasciu de maru ’n tempesta<br />

30 quannu vientu cuntrariu sbatta l’unni.<br />

Cumu trupìa li pampini alla foresta<br />

’nu ventulizzu, ’mmienza a chillu scuru,<br />

33 li spir<strong>di</strong> arrota e gira e mai s’arresta.<br />

Mma quannu vanu allu tiernu doluru<br />

fau chiantu, fau gridati, fau lamienti;<br />

36 jestimanu ’a putenza ’e d’ ’u Signuru.<br />

19-21. «Guar<strong>di</strong> ... gridari: ‘«Guarda come entri, non ti fidare / dell’ampiezza dell’entrata e <strong>di</strong><br />

chi ti accompagna». / Ma il Maestro rispose: «Non gridare»’. Le parole <strong>di</strong> Minosse mirano a<br />

<strong>di</strong>sarmare l’audacia <strong>di</strong> Dante, sottolineando anche che l’accompagnatore è un’anima limbicola e<br />

che la bona trasuta, come <strong>di</strong>ce Scervini, non deve trarlo in inganno. Ricorrono anche qui stilemi<br />

classici e scritturali: «facilis descensus Averno» (Eneide, VI, 126); «Larga è la porta e spaziosa<br />

la via che conduce alla per<strong>di</strong>zione» (S. Matteo, VII, 13).<br />

22-24. Vucca fetusa ... tti ’mporta?: ‘Bocca puzzolente, sgangherata e storta, / così sta scritto<br />

nel libro <strong>di</strong> Dio:/ lasciaci andare avanti, che t’importa?» ’. Dante: «Non impe<strong>di</strong>r lo suo fatale<br />

andare: vuolsi così colà dove si puote / ciò che si vuole, e più non <strong>di</strong>mandare».<br />

25-27. E trasivi ... affrittu: ‘Ed entravo nel luogo maledetto, / sentii voci e sospiri cupi e<br />

profon<strong>di</strong>; / un pianto lungo lungo, amaro, afflitto’. Scervini si allontana dal testo dantesco, ma<br />

riesce ad esprimere con incisività la drammaticità del luogo.<br />

28. perfunni: ‘abissi’.<br />

29. fragasciu: ‘fracasso’. Lo Scervini rende il verso dantesco con espressiva sinteticità.<br />

30. unni: ‘onde’.<br />

31. trupìa: ‘burrasca’, ’vento che soffia dal mare alla terra’ (ROHLFS, s. v.). Si usa anche<br />

trabbìa o tribbìa: temporale <strong>di</strong> breve durata’.<br />

31-32. Cumu ... nu ventulizzu: ‘Come un venticello scuote i pampini della foresta’.<br />

34. vanu: ‘vanno’.<br />

35. fau: ‘fanno’.<br />

36. jestimanu ..., du Signuru: ‘bestemmiano la potenza del Signore’. Dante: «bestemmian quivi<br />

la virtù <strong>di</strong>vina», cioè la giustizia <strong>di</strong>vina.<br />

99

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!