28.05.2013 Views

tesi G. Basile.pdf - EleA@UniSA - Università degli Studi di Salerno

tesi G. Basile.pdf - EleA@UniSA - Università degli Studi di Salerno

tesi G. Basile.pdf - EleA@UniSA - Università degli Studi di Salerno

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Genti avìa sutta ch’azava lli manu<br />

gridannu, ’un sacciu cchi, ’nversu li frunni,<br />

108 cumu guagliuni chi circanu panu,<br />

preganu, e llu pregatu nu’ rrispunni,<br />

mma teni ppe <strong>di</strong>spiettu a manu azata<br />

111 e quantu chilli vuonu ’un ci nascunni.<br />

Doppu partìu bona gabbulijata;<br />

e nnua jiammu alla chianta ad arrivari<br />

114 ch’a llacrimi e preghieri sta ’nzurdata.<br />

«Passati avanti, senza v’accostari,<br />

’n’arburu è supra chi Eva muzzicatti,<br />

117 e chistu ni nascìu, ppe sempiu dari».<br />

Ccussì intra i fraschi, ’un sacciu chi, gridatti;<br />

ed iu e Virgiliu e Stazziu stritti stritti<br />

120 passammu ’e latu e dduvi si ’nchianatti.<br />

«Ricordati – <strong>di</strong>cìa – li mala<strong>di</strong>tti<br />

crisciuti intra li nuvi, genta abbutta,<br />

123 chi si vattieru ccu Tiseu <strong>di</strong>s<strong>di</strong>tti;<br />

l’Ebrei chi d’acqua ’u vuoziru ’na gutta<br />

e Gedejunu ’u lli vozi cumpagni<br />

126 quannu chiamau lli Ma<strong>di</strong>aniti a llutta».<br />

107. ’nversu li fron<strong>di</strong>: ‘verso i rami’.<br />

108-109. cumu ... rispunni: ‘come bambini che cercano il pane, / pregano, ma l’adulto invocato non<br />

risponde’. La similitu<strong>di</strong>ne scerviniana sottolinea un crudo realismo. Dante: «quasi bramosi fantolini e<br />

vani / che pregano e ’l pregato non risponde».<br />

112. Doppu ... gabbulijata: ‘Dopo partì quella gente ben <strong>di</strong>singannata’.<br />

113-114. e nnua … ’nzurdata: ‘e noi andammo verso la pianta, che rifiuta lacrime e preghiere’; sta<br />

’nzurdata: ’sta in<strong>di</strong>spettita’.<br />

115-117. «Passati … dari»: ‘«Andate avanti, senza avvicinarvi, / un albero che Eva morsicò è sopra / e<br />

questo (quello dei golosi), è nato per dare esempio»’.<br />

119. Il termine dantesco «ristretti» è tradotto in calabrese stritti stritti: ‘addossati’.<br />

120. passammu …si ’nchianatti: ‘passammo <strong>di</strong> lato e da dove si salì’.<br />

121-123. li mali<strong>di</strong>tti ... <strong>di</strong>s<strong>di</strong>tti: ‘i maledetti Centauri / cresciuti entro le nuvole, gente abietta, / che si<br />

battè con Teseo e fu sconfitta’. Primo esempio <strong>di</strong> gola punita: i Centauri alle nozze <strong>di</strong> Piritoo e <strong>di</strong><br />

Ippodamia, saturi <strong>di</strong> cibo e <strong>di</strong> vino, tentarono <strong>di</strong> far violenza alla sposa e alle donne dei Làpiti, per cui<br />

Teseo li massacrò e li mise in fuga (Ovi<strong>di</strong>o, Metam., XII, 210-235). Teseo, leggendario re <strong>di</strong> Atene,<br />

uccidendo il Minotauro, avrebbe liberato anche la città dal dominio <strong>di</strong> Minosse.<br />

124-126. l’Ebrei … a llutta: ‘gli Ebrei non vollero una goccia d’acqua e Gedeone non li volle come<br />

compagni quando era in guerra contro i Ma<strong>di</strong>aniti’. Secondo esempio <strong>di</strong> incapacità <strong>di</strong> controllare i<br />

propri desideri: Gedeone, comandante <strong>degli</strong> ebrei contro i Ma<strong>di</strong>aniti, scelse i suoi soldati facendoli bere<br />

508

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!