t. II (PL 64)

265 IN CATEG0RIA8 ARI8T0TBLIS LIB. IV. 266eodem, secundum idem, in eodem tempore, circa A. Dictumest iahis quae seoundumadaliquid oppounameamdemquerem.simul esse non posunt,quodper singulaquaeque pergentibus in singiilis oppositisinvenitur. Namque album et nigrum,qus suntcontraria,uno eodemque tempore circa unum idemquecorpuspartemque corporis simul esse non possunt,nec servus atque dominus ejusdem, eodemtempore idem servus idem dominus est.nec habitusaliorum dicuntur,vel quomodoiibet aliter ad ea,utservus domini servus.et dominus servi dominus.etmagnum ad parvurn dicitur, et rursus parvum referturadmagnum.Quod si hoc inrelativis omnibusinvenitur,nulla est dubitatio quin etiam in his hocdeprehendi possit,qus secundum ad aliquidopponuntur,utea ipsa id quod sunt oppositorum dicanturvel quomodolibet aliter ad opposita, ut si estservus domino oppositus,dominu3 servi dicatur.idest oppositi sui,et rursus si dominus servo oppositusest,domini servus dicatur.Parvum vero ad magnum,etmagnum ad parvum, id est ad oppositumsibi. Atque hoc quidem in omnibus secundum adaliquid oppositionibus inveniri necesseesl.Quoeircasit hsec proprietas eorum qus secundum ad aliquidopponuntur.quodeaipsaquEesuntad oppositaref3runtur,etipsorum esse dicuatur. His ergo anteconstitutis docet differentiam,qua inter se ea quassecundum contrarietatem dicuntur.vel ea quae secunduniad aliquid,discrepant atque dissentiuntait enim :Illa vero qiiseut contrariaopponuntur,ipsa quidemqux swcinullo modo adseinvicem dicu,ntur,conirariavero sibi in vicem dicunlur ,nequ.e enim bonum ma ti diciturbonum,sed conlrarium,necalbum nigri album,sed conlrari.um,quaredif{eruntase invicem hx oppositinnes.Patbol.LXIV.nuntur,quod ea ipsaid quodsuntad idquod sibiestoppositum dicerentur. Contraria vero etipsa quidemoppoDuntur sibi,sed id quod sunt ad opposita nondicuntur,contraria autem dicuntur.Hoc autem hujusmodiest.Bonum malo contrarium dicimusesse,et rursusmalumbono.Nigrumquoque albo contrariumputamus,nihilominusquoquealbum nigro.Sed.cum hoc arbitramur,non tamen dicimus ea idquodsuntesseoppositorum.Sienim diceremus ea idquodest boaum esse oppositi sui, non diceretur bonummalo essecontrarium,sedabonum esse mali bonum.Nec ila praedicationem quis faceret nigrum albo esseet privatio;quis enim dicat in eodemoculouno eodemquetempore et visum posse esse et Coecitatem?Jam vero affirmatio et negatio quam repugnantessint,quamque in eodem simul esse non possint,nulUdubium est.Quare si eaquae sub oppositione ponunturoppositionis nomen diffinitionemque suscipiunt,quidcontrarium,sed nigrum albi esse nigrum. Hoc estest dubium oppositionem non aequivoce enim id quodestnigrum dici ad oppositum suum,siprffidicari? His igitur positis, ad eorum distantias n l^^is dicat nigrum albi esse nigrumjquod quoniamdifferentiasque veniamus.non dicitur,ea ipsa quae suntnon dicuntur oppositorum,eaQusecunque igilur ut relativa opponuntur, ea ipsascilicet quae sibi ut contraria videnlur op-qux sunl opposilorum dicuntur,aut quomodolibetaliterponi. Sed quoniam dicimus bonum malo contra-ad ea,ut dupLum dimidii ipsum quod est,aUerius riuQi,et|nigrum albocontrarium,quanquam idquoddiciiur duplum, alicujus enim duplum,sed et scienlia sunt oppositorum non dicantur,tamen ad opposita uticibili tanquam relativaopposiCu est,et diciturscienliacontraria nominantur.Atque hoc est quod ait :Ipsahoc ipsum quod est scibilis, et scibile hoc ipsum quod quidem quae sunt nuUo modo ad seinvicem dicuntur.est ad opposilum dicitur, id est ad scienliam. Gontraria vero sibi invicemScibiledicuntur.Non enim diciturenim aliquo dicimus scibile,idest scienlia.Quxcunquebonum mali bonum, hoo est enim id quodergo opposita sunt tanquam ad aliquid, ipsa, qux est opposili praedioare,sed dicimus bonum malo contrarium.Quocircasunt aliorum dicuntur , aul quomodocunque ad se invicemquiddifferunt ea quae similiter ad ali-opponuntur his quae secundumcontrarietatemEa quidem hujus oppositionis qu=6 secundum relationemsibi sunt opposita,quod eaquidem quae secundumdicuntur,et per seipsa plana atque vulgatarelationem opposita sunt id quod sunt oppositorumsunt.et superiori relalionis disputatione jam cognita.Illaenimdicuntur. IUa vero quae ut contraria, ipsa quidemCsuntadaliquid quaecunqueid quod suntquod suntoppositorum nomine minime,sed tantumcontraria prsedicantur, ut bonum eontrarium essedicatur oppositi sui non boni.Dicimus enim bonummalocontrarium.cum non dicamus bonum mali honum.Sedquoniam differentiam secundum ad aliquidoppositionis contrariorumque monstravit,ipsorum inter se contrariorum differenliam discrepantiamquepersequitur.Qusecunque vero contrariorum talia sunt,ut in juibusnata sunt fieri,vel de quibus prxdicanlur, necessariumsit alterum ipsorum inesse,nihil horum est medium.Quorumvero nonnecessarium estalterum. inesse,horum aliquid estmedium omnino,ut languoretsanitasin corpore animalisnaturahabent fieri,et necessariumesl alterum esse animalis in corpore, vel languorem^ vel sanitalem jpar qu.oque et impar de numero prsedicantur,etnecessarium est alterum in numero esse autimpar aut par,et nihil eslmmedio eorum,neque interlanguorem et sanitatem, neque inier par et impar.Quorum vero non est necessarium allerum inesse,horumestaliquodmedium,ut nigrum etalbum in corporenatura habenl fieri,etnon est necessarium alterum horuminesse corpori,no7i enim omne corpus aul album,aut nigrum est.Pravum quoque et sludiosum prasdicanturquidem de homine,et de aliis multis, sed non estnecessarium alterum horum inesse illis dequibusprsedicanlur,nonenim omniavel prava,vel studiosa sunt;sed est horum medium aLiquid,ut albi quidemel nigri