t. II (PL 64)

815 AN. MANL. 8EV. BOETIIquoque ostendit quod c terminus de quodam o terminoparticulariter praedicetur.Si quis enim probaveritanimal de omni homine praedicarijita dicens,omnis homo aairaal est, illud quoque neoessariomonstravitpartioulariter.quoniamquoddamanimalhomo est.Ita semper universalis negalio, et universalisaffirmatio,velparticularisaffirmaliva dupliciterconcluduntur.Aliffi enimsibiipsisconvertuntur,quae particularis est particulariter,qu8e universalisuniversaliter. Alia vero.cum ipsa universalisaffirmativasit, particulariter sibi ipsi convertitur. Particularisautem Degatio nunquamsibi ipsi convertitur,atqueideosimpiiceminseretinet conclusionem.Hoc autem quod nuper diximus, in secundo priorumAnalyticorum libro ab Aristotele monstratur,quod scilicet Theophrastus etEudemus principium p colligicapientes adaliosin primafigura syllogismosadjiciendosanimum adjeoere, qui sunt hujusmodi quixaxa avaxAatxiv vocantur, id est per refraotionemquamdam conversionemque propositionis. Bt estquintus modus ex duabus universalibus affirmalionibus,particularemcolligens affirmativamhocraodo: Si a fuerit in omni i,et h fuerit in omni t.possetequidem concludi quod a termini'm esset in omni ctermino.Sed quoniam ista universalis propositio,utdictum est, particulariter convertitur, prsetermisso60 quod a terminus de omni c terraino prsedicatur,conclusio esse dicitur quod c terminus de quodama termino prffidicatur,quod hocexemplo monstrandumest.Si enim sint propositiones sic,omne justumbonum est,omnis virtus justa est, posset concludiequidem quoaiam omnis virtus bonum est.Sed quoniamita propositio sibi convertitur,ut sit,quoddambonum virtus est particulariter, particularis syllogismusconclusioque coUigitur ex duabus universalibusaffirmativis. Ejus vero forma talis est, aterminus in omni ft, 6 terminus in omni c igitur cterminus in quodam a, ut estOmne justum bonum est.Omnis virtus justa est.QuodJam bonum justus est.Perconversionem refractionemque dicitur,quoniamquod universaliter coUigebatur conversum,particularitercollectum est. Sextus modus est primae figuraequi fit ex universali negativa et universali afflrmativauniversaiemconclusionemperconversionemExpeditis igiturnovem primae flgurae modis,ad secunda>flguraequatuormodos veniamus.IlludtantumcolIigens.Nam si a terminus in nullo h fuerit, b vero D constet, quod queraadraodum in prima figura perterminus in omnictermino fuerit, posset equidem novem supradictos modos etaffirmatio universalis,colligi quoniam a termiQUS in nullo c termino est:se quoniam universalis negaliva converlitur, dicimusquoniam c terminus in nulio a termiao est, utsic hoc modo :Nullum bonum malum est.OT.ne justum bonum est,posset colligiNullum.iustum malum est ; sed ex his perconversionem colligimus :Nullum malum justum est.Septimus modus prims flgurae est.qui ex universaliaffirmativa etparticulari affirmativa per converaio-A nem particnlarem colligitafflrmativam.Si enim fuerita terminus ia omni i, et b terminus de quodamc terraino praedicetur^potest a terminus de quodam'jc termino praedicari.Sed quoniam particularis afflrmatiosibiipsi convertitur,perconversionem fitconclusio.etdicitur c terminus de quodam o terminopraedicarijUt sitsic:omne bonum virtus est,quoddamjustum bonum est. Posset equidem concludi,quoniam quoddam juatum virtus est,sed quia particularisafflrmatio convertitur, dicimua quoniamquaedam virtus justa est. Octavus modus primasflguraeest, quoties ex universali affirmatione et universalinegatione particulariter colligitur.Si enim aterminus deomni 6 terminoprsdicatusfuerit,6veroterminus de nulloctermino praedicetur,non possetquoniam aterminus de nullo c terminoprsdicatur.Curautem non possit,in resolutoriisdictumest.Sed quoniam universalis uegativasibi ipsaconvertitur,potestdici et converti,quoniam c terminusde nuUo b termino prsdicatur, b vero terminus dequodam a termino dicitur.quoniam universalis affirmativaparticularitersibiipsa convertitur : quarec terminus de quodam o termino non praadicabitur,ut sit sic : orane bonum justum est,nullum malumbonum est,non posset colligi,quoniam nullum malumjustum est,sed convertitur sic ;NuUum bonum malum est.Quoddam justum bonum est.Quoddam igilurjustum malum non est.Nonus modus prims figurae est.qui ex particulariafflrmativaetuniversalinegativaparticularemcolli-git negativam per conversionem. Si enim a terminusde quodam b termino, b vero terminus de nulloctermino praedicetur, non potest quidem dioi quoniama terroinus de quodam c termino non prasdicabitur.Curautem non possit,hoc quoque in resolutoriisdiximus ,•sed quoniam universalisnegatio convertipotest, dicitur quoniara c termmus de nullo 5terraino prsedicatur,et6terminus dequodam apraedicatur; c igiturterminusde quodam a nonprsdicabitur,ut sit sic :Quoddam bonum justum est.Nullum malum bonum est.Quoddam igitur justum malum non est.etnegatio universali3,et afflrmatio particularis, etcegatio particularis,in conclusione coIligitur,in secundafigura affirmativam neque generalem nequeparticularem posse colligi,sedtantum vel particulariter,vel universaliter solas colliginegativas. Estautem secundae figurae primusmodus hic,quotiesexuniversali negatione,et universali afflrmatione,universalisnegativa colligitur. Si enim a terminua denullo b termino et de omni c termino praedicetur, hterminusdenulloctermino praedicabitur.Sitenim abonum,siti&malum,cjustum.Siquisigitursicdicat: