t. II (PL 64)

1371 IN LIBRUM DE DUA.BUS NATURFS ET UNA PERSONA CHRISTI impartiuntur, sunt illa quae ita de uno dicuntur, quod \de aliie nuinero ab illo uao minime praedicanlur : utCicero, Plato, et lapie liic unde haec Achillis statuafacta est, et lignum hoc uude hsec mpnsa compositaest. Attende quod quibusdam partioularibus a propriaqualitate sua propria nomina poeita sunt, quseomnia vult intelligi, cum ait: ut Cicero, Plato. Quibusdamvero non sunt posita, sed per demonstrativumpronomeu, et uomen appellativum intelliguntur,cum dicitur hic lapis, hoc lignuni, et hujusmodi.Sed in his, etc.] Quasi : Substantiarum alite suntuniversales, aliae particulares. Sed in his omnibusuniversalibus scilicet et particularibus, supple, si quisqnaerat quibus nomen persuuae conveniat. Dicoquod nusquam in universalibiis, hoc est in nullo universaliumperjona dici potest, sed in siugularibustantum ; atque in hie non nisi actu et natura individuis.DiiigenteralteDde quod, cum diierit personamiu sini^ularibus dici, adjecit atque iudividuis, ingnuens utique non omnt-m singulare indi%'iduum esse.Sicut enim omnis quidem persona iudividunm est,uon vero omne individuum est persona: ita quoqueomue individuum est siogulare, non auteni omneBingulare est individuum. Quidquid euim est, singulareest ; eed non quidquid est, individuum est. Singulariumnamque alia aliis sunt tota proprietate suainter se similia, quae simul omnia conformitatis hujujratione dicuntur unum dividuum, ut diversorum corporumdiversae qualitates tota sua specie aequalesalia vero ab aliis omnibus aliqua suae proprietatisparle dissimilia, quae sola et omnia sunt hujus dissimilitudinisratioue individua, ut hic lapis, hoc lignum,hic equus, hic homo. Quorum aliquibus, sicutdiclum est, personae convenit nomen ; nulli vero universalium.Generalis enim animalis, vel generalis hominis, nullapersona est ; sed vcl Ciceronis, vel Plaionis, etc.] Attendeindividuorum quae ponit esempla. Non enim pait, sed vel hujus lapidis, vel hujus ligni, cum tamensupra parlicularium, quae individua volebat inlelligi,poneus exempla, dixisset, ut hic lapis, hic lignum.Hujusmodi namque individua nequaquam possuntesse personae ; et quare non possunt, paulo post dicetur;sed Ciceronis, vel Platonis, vel hujnsmodiEingulorum individuorum, personae singulae nuncupantur.Qiwcirca, etc.] Quibus rebus nomen personae conveniat,hucusque rerum ipsarum divisione vestigavit.Nuno diffinitione declarat, in qua diligenter est attendendum,quid secundum rationem, quid secundumphilosophorum u»um dicatur. Breviter ergo commemorans,quibus superiorum divisionnm partibus nomenpersonae dixerit convenire, ad ipsam dilfioiendamtransil, et ait : Quocirca si scilicet persona insolis substantiis, id est subsistentibus est, ut utlquevera ralione est, atque in his, non nisi rationalibus.ut multorum usu dicitur, substantia vero omnis tam _,Bubsistens quam subsistentia quorumdam usu natura ^est, nec constat aliqua ratione vel usu in universalibus,sed tantum est in individuis, praemissis divisionibusreperla est personae diffinitio haec. Persoua estnaturae rationalis individua substautia. Secundumhanc diffioitionem, humana anima videtur esse per-Eona. Non enim, sicut quidam dixerunt, est IvteW-/Eia, hoc est forma, sed potius substautia, id estsubsistens, habens in se formas, et diversorum generumaccidentiu, est, et naturae rationalis. lutelligitenim atque discernit et separata a corpore et in corporeposita : usque adeo quod homo, qui ei animaconstut et corpore, sicut proprio corporis spatio distendilur,ita propria animae potentia discernit. Estetiam cujuslibet hominis anima sub genere spiritus,et animae specie sua, qua ab omnibus quae non suntilla anima, dividitur proprietate individua. Sic igituranima, quae hominis est pars constitutiva, videturrecte esse persona. Hoe tamen imposiibile esse, perhoc intelligitur, quod nulla persona pars potest essepersonae. Omnis enim persona adeo est per se una,quod cujuslibet plena et ex omnibus quae illi couveniuutcollecta proprietas, cum alterius personse similiterplena, et ex omnibus colleeta proprietale deuno vere iudividuo praedicari non potest. Ut Platoniset Ciceronis personales proprietates, de uno individuodici non possunt. Tola vero animae Platonis proprietas,id est quidquid de ipsa naturaliteraffirmatur,de Ipso Platone praedieatur. Naturaliter dicimus,quoniam quod non naturaliter de anima dicitur, nonnecesse est de Plalone praedicari. Ut topica ratio,qua Platonis anima pars ejus vocatur, de ipso Platoneminimo dioilur. Dicimus etiam affirmalur, quia quodab anima Plaionis negatur, non necesse est ab ipsonegari. Ut si dieatur anima esse incorporea, quo privatorionomine corporum subsisteutia, quae est corporalitas,removetur ab ea, non ideo Plato incorporeusesse dicitur. Et sic quidem humana auima secundumpraedictam diffinitiouem videtur esse persona.Ut ergo pugiias verborum sensuum convenientiadirimat, dicendum est quod sicut individuum nonmodo actuali, verum etiam naturali similitude ; itaquoque individuum non modo acluali, verum etiamnaturtili dissimilitudine dicitur. Quidquid enim conferthabitus, tollit privatio. Hoc autem clarius eriteiemplis. Homo et sol a grammatiuis appellativa nomina,a dialecticis vero dividua vocanlur. Plato veroet ejus singularia albedo, ab ejuadem grammaticispropria, a dialecticis vero iudividua. Sed horumhomo tam actu quam natuia appellativum vel dividuumesl;sol vero natura tantum, non actu. Multinamque non modo nulura, verum etiam actu, et fueruntet sunt, et futuri sunt, substantiali similitudinesimititer homines. Multi quoque uuDquam actu, scilicet,semper natura similiter soles. Sicut euim homonon a tota unius hominis, sic neque sol a tota hujusquae videmus solis proprietate nomen est. Sed homoquidem ab aliquibus hominum subsistentiis tam actuquam natura ; sol vero ab aliquibus non actu, sed solanalura inler se invicem tola subslantia formte similibusnomina sunt. Fuerunt eniui qui jam non sunt,et erunt qui nondum sunt, vel fuerunt, et nuno sunttam actu quam natura homines intiuiti ; ideoque ipsorumformae multae similiter natura, et actu, et fuerunt,et eruut, et sunt, a quibus hic ipsarum plenainter se conformitate, vere dividuum nomen hominibusipsis inditum est. Unua vero actu solus est sol,praeler quem nullus actu, vel fuit, vel est, vel erit.Quamvis natura et fuerunt, et sunt, et futuri suntiufiniti, ideoque infinite sola natura subsistentiae,iuter se sola natura conformes, a quibus hic veredividuum et universale nomen est. Sicut euim veriindividui plena proprietate nulla pars neque acluneque natura conformis esse pulest, ita secundumpleoae proprielatis quamlibet partem naturalis saltemsimilitudo est. Unde Platonis ex oninibus qute illicoDveniuut collecta proprietas nulli neque actuneque natura oonformis est, neo Plato per illamalbedo vero ipsius, et quaecunque pars proprietalisejus, aut natura, et aotu, aut sallem natura inlelligituresse couformis. Ideoque nulla pars proprietatiscujuslibel oreaturae naturaliler est individua : quamvisratione singularitatis individua saepe vocetur. Illavero cujuslibet proprietas, quae naturali dissimilitudineab omnibus quee actu vel potestate fuerunt, velsunt, vel futura sunt, differt, non modo singularisaut particularis, sed etiam individua vere et vocaturet est. Nam individua dicuntur hujusmodi, quoniamunumquodque eorum ex talibus consistit proprietalibus,quorum omnium cogitatione facta collectio nunquamin alio quolibet alterutrius numero particulariumnaturali oonformitate eadem erit. Hac igiturratione Plalouis tota forma, nulli neque naturu conformis,vere est individua. Omnis vero pars ejus,singularis quidem est, non autem vere individua,quoaiam multis est saltem natura conformis. Itaqug