t. II (PL 64)

477 IN LIBRUM DB INTERPRETATIONE EDITIO SECTINDA. 478est) solae faciunt contradictionem, verba igitur se estcontradictioneeonstituitur. Contradictoriamautemohscure habent, sed sentenlia manifestaest ; dicitenimilla opponi contradictorieafflrmationem nega-voco oppositionem in qua affirmatioet negationequeutreeque verae sint, neque falss utraque.sedtioni, vel negationem afflrmationi, quKCunque id n una semper vera, altera falsa. Si ergo opponatur?[n contra eam quae rem universalem universaliter A est quidam liomo albus.Positis igitur duabus proproponit,atque hoc est quod ait: Opponi autem afflrmationemnegationidicocontradietorie,quEe universaliterpositionibus, afflrmatione universali, etuniversalinegatione, ars danda est qualenus earum invenianliter,significat, eidem quae non universaturopposita. Opposita autem dico contradictorie,ut ei quae est omnis homo justus estopponitureaquffiuniversalesignificat nontamen universaliter,ut ea quae est, quidam homo justus non est : hominemenim universalem significatnon universaliter,ut cumdicit,nonomnishomo justusest.hsecest contradiotoriaoppositio,ut sisit universalis afflrmatio,non contrarie, neque ullo modo alio. Sitenim hajcafflrmatio, omnis homo justus est, et haec negatio,nullus homo justas est, contra afflrmationem quaeest omnis homo juslus est videntur esse negationeshae, una nullushomo justus est, altera quidam homojustusnonest,alteranonomnis homojustusest,sit particularis negatio; si sit universalis negatio,sit et postrema indefinita, bomo justus non est. Quseparticularis afflrmatio. Angulares enim (ut dictum harum igitur contra eamquae estomnishomo justus'''''""quod res alterauniversaleuniversalitersignificaret,eidem significaret,nonuniversaIit6rquod essetuniversale,utinhis quas supradiximus ; etut haec quaeest, omnis homo justus est, rem universalem universalitercontra eam quae estomnis homo justus est, ea quffiestnullus homo justusest, universalis scilicetnegatio,non est oppositio contradictoria, utraeque enimfalsffi sunt. Si veroponatur eaquaeest, homojustussigniflcavit, iUa qiise est non omnis homojustus est, eidem affirmationi opposita, de universalihominenon esl, indefinita, nec ipsaquoque facitoppositionem;quoniam enimindefinita est, potestaliquotiesnon universaliter negavit, dicens non pro universali negatione pro exspectatione audito-omnishomo justusest. Rursus ea quae dicit,nullus ris intelligi. Quocirca nec Ipsa facit oppositionem,homo justus est, rem universalem universaliter negavitsi enim hoc modo audita sit, oum ita aceipitur utdicens nulIus.Eaveroquae dicit, quidam homojustuse=it,remuniversalem particulariteraffirmavit,et non universaliter; hominem enim quemdam justumcontraria, simul eas falsas inveniri contingit.Eestatergo ut aut ea sit quae est non omnis homo justusest, aut ea qus est quidam homo justus non est.Sedesse proposuit.sed hominem non universaliter hse. sibi consentiunt. Idem enim dicit qui proponitenuntiavit rem universalem.Persequiturergo omnes quidam horao justus non est, et idem qui dicitproprietates propositionuro. Aitenim:contrari6e ve non omnis homo justus est. Nam si quidam homoro universalem affirmationem,et universalem nega- C Justus non est, non omnis homo jiistus est; et si nontionem. Sicutenim supradixiteasquaeuniversaliter omnishomojustusest.quidamhomojustusnon est.universale significarent, vel in afflrmatione, vel innegatione esse contrarias, itanunc quoqueidemrepetitcontrarias esse dicens universalem afflrmationemuniversalemque negationem; earumque ponitexempla, quae universales utrasque esse monstrarent,ut omnishomo justusest, nuUushomojustusest. Horum autem quee proprietas esset proposuitdicens: hujusmodi propositiones impossibile esseutrasquesibi in veritate invicemconsentire,quae autemhis essent oppositae contingere utrasque verasesse.Sunt autem oppositae hisutraeque particulares,Quareutraequeparticularesnegationescontradictorieopponuntur contra universalem affirmationem. Inhis enim neque vera; utrajque sunt, nequeutrasquefalsae,sed una vera, altera falsa. Rursus sit negatiouniversalis eaqus est, nullushomo justusest.Contrahanc videnturoppositaeaffirmationes, ha3 omnishomo justus estjhomo justus esl, quidam homo Justusest: sedcontrahancqufeestnullus homo justusest si opponatureaqua; estomnis homo justus est,possunt utraeque esse falss; quare non opponunturcontradictorie. At vero etiam ea quae dicit homojustus est, quoniam indefinita est,potest ita in aliquibusintelligitanquamsidicatomnishomo justusuniversali enim afflrmationi partieularis negatio opponitur,etuniversalinegalioniparticularis afflrmatioopposita est. Quocircahae duae particularisnega- D est. Quod si sic est, poterit aliquando cura ea netioet affirmatio, quae oppositae sunt affirmationi etnegationi universalibus anguIariter,haepossunt aliquandoesse verae et in eodem, ut in eo quod est,quidam homo justus est, quidam homo justus nonest; sed quidam homo justus est opposita est eiquae est nullus homo justus est ; illa vero quae estquidam homo justus non est, opposita est, ei quajest omnis homo justus est. Sed utrsque inter sequidem, quidam homojustus est, et quidam horaojustus non est, in veritate consentiunt. Hoc est ergoquod ait: Hisvero oppositas contingit in eodem easquedesignatexemplisjutnon omnishomoalbusest,gatione quae est nullus homo justusest simul essefalsa; quare non est opposita. Relinquitur ergo utea quae est quidam homo justus est contra eamquae est nullus homo justus estcontradictorie videaturopposita.Angulariterigitur requirendae sunt,ut contra universalem affimationem illa opponalurquas sub universali negatione est, contra universalemnegationem illa contradictorieconstituaturquaest sub universali afflrmatione, quod scilicetvolensAristoleles ostendero sic ait:Qusecunque igilur contradicliones universalium suntuniversaliter, necesse esl alteram esse veram, vel faU