t. II (PL 64)

H99 AN. MANL. SKV. BOETII 1200sequentia.ut vigilare,dormire, contraria sunt, stortereA maximas proposiliones,quaslocos esse diximus, separavit,pertractandadormienlibusadjunolum est. Stertere igitur aovigilare repugnantiasunt,ab .hisitalit argumentum: breviter mihi videtur superiusdigesta partitio,ui ea quas similia videntur asemetipsisTune eum dicas vigilare, qui sterlat ? Quaestio derationecongrua segregentur.Similis enim vi«accidente, argumentum a repugnantibus. Masima deturlocus a loto ei qui est a nota, uterque enimpropositio: Repugnantia sibi convenire non posse.Causa est efficiiias, quK quamlibet rem praecedensindiffiuitione est constitutus.Nam interpretationominisquaedamipsiusnominisdiffinitio est. Sed illaefficit, non semper tempore, sed proprietata na-eorum maximaest ditTerentiije,quia locus a toto remturae,ut sol diera.Ab hac ita sumitur argumentum : diffinit : a nota vero rem non diffinit,sed nomen interpretatur.Cur esse dubites diem, cum solem in coelo esseDiversa vero sunt res ac nomen. Hocconspioias ? Quaestio de accidente : nam diem esse enim signiflcet, illa significatur. Item locus a partiumenumerationeconsimilisaccidit aeri,id est esse propter solem lucidum ;argumenturavidetur esse ei qui eatab efflcientibus causis. IMaxima propositioa forma.Nam et forma pars est.et qui genus dividitneque aliler fieri forma argumentum: Ubi causa est, inde effectum abesse non enumerat partes, exposse. Kffeclum est quod efficit causa, Ab hoc itapotest nisi dividatur a genere ; sumienimsumiiur argumentum : An tu dubiles amasse,quam _ omninoformanon potest, nisi per divisionem. Sedrapuit?Quaestio de aocidente,argumenLum ab effectis.Maximahic quoquemulta estdifferentia :nam partiumenu-propositio : Ubi effectus est, causam meratio totas necesse est ut dividat partes,easqueabesse non posse, veluti non abfuit amor quifuit causa, cur rapuerit, quod est effectus. Comparatiovero majoris est, quoties id quod minusest majori couiparatur. Ab hoc loco ita sumiturargumentum : Si is qui patriam bello persecutusest tandem veniam meruit a civibus, cur nonis quoque mereatur qui ob seditionem motam actusest in exsilium? Quaestio de aocidente,argumentumacomparatione majoris. Maxiiiia propositio : Quodin re majore valet, valeat in minore. Minoris estcoiuparatio,quoties major resconferturmiuori ; atqneex ea capitur argumentum hoc raodo : Si CaiuraGraccbum mediocriter labefactantem slatum reipublicaeScipio privatus inteifecit,cur non Gatilinamorbem terrae Ccede atque incendio vastare cupientemconsules persequantur ?Qucestio de aocidente, argumenturaacomparalioneminoris.Maximapropositio:Quod in re minore valet,valeat in majore.Paria suntquaeejusdemquantitatissunt.etsemper paritas similitudoest quantilatis.Ab hac itafltargumentum:Si Demosthenem quis laudare desiderat, cur vituperetTulIium?Quaestio de accidente, argumentum acomparatione parium. Maxima propositio : Pariumidem essejudicium.Restat islocusquem extrinsecusdixil as3umi,hicjudicionitituretauctoritate,ettotu3probaliilis est.nihil continens necessarium. Probabileautem est quod videtur vel omnibus, vel pluri-universas ad fidem argumentationis assumat, siveiliapartes,sive illae sint species, ut genus quidemspeciebus,totum vero partibus approbetur.In formavero sufficit ad demonstrandum quoddegenere dioituruna quslibet. Item locus a contrario et repugnantibusvidetur esse consimilis, sed habet differentiam,quiacontraria prirais sibimetfrontibus opponuntur.Repugnantiaveroperconjunctionem contrariorumsibi probantur adversa, ut dormire acvigilare statim sibi contraria sunt. Stertere vero repugnalvigilationi idcirco quia somno conjungitur.Adjunctavero etantecedentia et consequentiaquasiflnitima sunt. Sed dislant, quod in adjunotis nullaC est neces3itas;in accidentibus vero et consequentibusmaxima ; in adjunctis vero tempora nimiumvalent.Namquodadjunctumest.idvelprsecedereremsolet, vel oum ea uno eodemque tempore esse, velsubsequi posterius.Atinantecedentibusnihilhorumest, sed non habila temporis ratione mox utfueritantecedens, consequens esse necesse est, et si consequensnon fuerit.antecedens necesse est interire.Acde M.TuUiilooissulflcienterdictum est, nunc adThemistiidivisionem redeamus,utquomodosibi3uperiusdigestae partitiones consentire possintbreviterexplicemus,ac primumquidem totiuspartitioniscommuniterdifferentiascolligamus.Superiordivisiodocuit alios Themistii esse locos qui in ipsis lermi-buSjVel doctis et sapientibus,et inter hos claris atquenis de quibus quffiritur insunt,aliosquiextrinsecuspraBstantibus,vel hisquisecundum unamquam-T\ assumuntur, alios qui inter utrosque versantur,utque artera peritiam consecuti sunt,ut medico i n medicinogeometraehic trina intelligaturdivisio. At M. TuUii divisioin geometria. Ab hoc loco tale est locos bifariam ostendit: Alios enim in eo ipso deargumentum.veluti si dicam ; Difflcile est cum Carthaginensibusquo agitur haerere proponit, alios extrinsecus aa-beilumgerere,quoniara id P. Scipio sumi.Hic igituromnes eos locos,quos medios The-Corneiius Africanus dixit quisaepe fuerat expertus. raistius proposuit,hi3 applicuit atquo conjunxitquiHio vero locus extrinsecus dicitur constitutus, quoniamsuntinipsis de quibus agitur terminis constituti,non de his praedicati vel subjeoti sunt ter-et communiter quidem talisdivisionumest differen-mini sumitur, sed ab extrinsecus posito.judicio venittia,quae clarius apparebit,si singula persequaraur.; hie etiam inartiflcialis et artis expers vocatur,quoniamnon sibihincipseconficitargumentumorator,sed peractis positisque utitur testimoniis. Expeditisigitur M. Tullii differentiis quibus ipsea seEos igitur locos,qui positi sunt in terminis, de quibusin quastione dubitatur, priorepartitione Themistius,tumin substantia posuit,tumin substantiaeconsequentia. In subslantia sunt difflnitio, descri-