t. II (PL 64)

1191 AN. MANL. SEV. BOKTII 1192est. Quaestio de diffinitione. Maxima propositio : A et non moveri secundum afflrmationem et negationemsiid quod niigis videtur inessenonest, nec id quodsihimet opponuntur. Ex transumptione hocminus videbiturinesseinerit.Locus ib ho quod magisest. A minoribus vero converso modo. Nam si constituta est, ad aliud quiddam notius dubitatiomodo flt, cum ex his terminis in quibus qusstioest hominis diinnitio,animal gressibile bipes, cum transfertur, etex ejus probatione ea quae in qusstioneposita sunt conflrmantur, ut Socrates cumId minus vidpaturesse dilfinitio hominis,quam animalrationale mortale, sitque diffinitio hominis eaquae dicit alias gressibile bipes,eritdifflnitio hominisanimal rationale mortale. Qusstio difflnitione.Maxima propositio;si id quod minus videtur inessequid possetin uno quoquejustilia qucereret,omnemtractatum ad reipublicse transtulit magnitudinem,atque ex eo quod illic efflceret,in singulisetiam valereconflrmavit. Qui locus a toto forsitan esse videbitur.inest, id quod rragis videbitur inesse.inerit.lMiilteeSed quoniam non inhxret his de quibusautem sunt diversitates locorumab eoquodest magiset minus argumenta rainistrantium,quos in expositioneTopicorumAristotelisdiligentiuspersecutisumus. Ilem aproportione, utsi quseratur an sortepropoBitur lerminis,sed extraposita reshoc tantumquia notiorvidetur,assumitur,idcircoex transump-.tionelocus hicconvenientivocabulo nuncupatusest.Fitvero haec transumptio et in nomine quoties absint eligendiincivitatibus mRgistratus,dicamusmininnft.Quiap obscurovocabuloadnotiusargumentatiotransferturne in navibus quidem gubernator sorte hocmodo,ut si quaeratur an philosophusinvideat,praeficitur, est enim proportio.Nam ut sese gubernatorhabet adnavim,ita magistratus ad civitatem.Hicautemlocusdistatab eoqui asimilibus ducitur.Ibi enim unaresunicuilibetalii comparatur.In proportionevero non est similitudo rerum, sed quaedamhabitudinis comparatio.Qudestio de accidente.Maxima propositio; quod in unaquaque re evenit,id in ejus proportionali evenire necesse est.Locusaproportione. Ex oppositis vero multiplexest loous.Quatuor enim sibimetopponunlur modis,aut enimut contraria adveiso seselococonslitutarespiciunt,aut ut privalio et habitus, aut ut relatio,aut ut affirmatioet negalio.Quorum discretiones in eo libroqui de Decem PrsdicamBntis scriptus est,commemorataeflexio in adverbium, ut a justitia infleotitur juste.Casusigiturestajustitiaid quod dioimusjuste.Gonjugatavero dicuntur quas ab eodem diverso mododeducta fluxerunl, ut a justitia justum, justus.Haecigitur inter seet cumipsajustitia conjugata dicuntur,exquibusomnibusin prnmptusunt argumenta.sunt, ab his hoc modo argumenta nascun-^ Nam siid quodjuste estbonum est,et quod justumlur. A contrariis, si queeralur an sit virtutis propriumest bonum est,et si qui justus est bonus est, et ju-laudarijdicam minime.quia necvitii quidem stitia bona est.Haeo igitur secundum propriinomi-vituperari.Quaestio de proprio. Maxima propositio:contraria coutrariis conveniunt. Locus ab oppositis,id est ex contrario.Rursus in quajstione sit posiium,anproprium sitocuios habentium videre.Dicamnon.eos namque qui vident,alios etiamoaecosesse contingit.Nam in quibusesthabitus,in eisdemetiam poterit esse privatio, et quod est propriumnon potest a subjecto discedere. Et quoniam venientecscitate visus abscedit, non esse propriumhabentium oculos videre convincitur. QuKstio deproprio. Maxima propositio: oppositorum ad se relatorumpropria, et ipsa ad se referuntur. Locus arelativis oppositis.Item sitin quaestioneproposituman sit animalis proprium moveri.Negetur,quia necinanimati quidem est proprium non moveri. Quaestiode proprlo. Maxima propositio ; oppositorumopposita propria esse oportere. Locus ab oppositissecundumafflrmationemetnegationem.Moverienimsitqueincognitum quidphilosophisignificet nomen.Dicemusad vocabulum,transferentesQotius noninvidere,quia sapiens sit. Notius vero est sapientisvocabulum quam philosophi.Ac de his quidem locisq'jiextrinsecusassumuntur,liquidedictumest,nuncde mediis disputabitur.Medii autpm locisumunturvel ex casu.vel ex conjugatis,vel ex divisione nascentes.Casus est alicujus nominis principalis in-nis similitudinem consequuntur.Medii veroloci appellantur,quoniamsi dejustitiaquaeritur, et acasuvel a conjugatis argumentaducunturneque ab ipsasubslantia proprie neque conjuncte,neque abiis quaesunt extrinsecus posita videnturtrahi,sed ex ipsorumcasibus,id est quadam exipsis levi mutationedeductis. Jure igiturhi loci medii inter eos qui abipsis et eos qui sunt extrinsecus collocantur.Restatlocus a divisione qui tractatur hoc modo:Omni.s divisiovel negatione flt,vei partitione. Negatione fit ulproprio. Maxima propositio: ubi privatio abesse si quisita pronuntiet: omneanimalaut babet pedespotest,habitus proprium non est.Locusab oppositissecundum habitum et privationem.Rursus sit in D om.nis homo aut est sanus,aut aeger.Fitautem uni-aut non habet. Partitione vero velut si qui dividat:quaestione proposilum, an patris sit proprium procreatoremesse.Dicam recte videri,quiafilii est protes,vel vocis in proprias significationes, vel acciversadivisio vel generis in species,vel totius in parpriumprocreatum esse:ut enira sese habet paterad dentis in subjecta,vel subjecti in aecidentia,vel accidentisin accidentia.Quorum omnium rationes filium, ita procreator ad procreatum. Quaestio deineolibro diligentiua explicuiquemde divisione composui.Atqueidcirco indead horum omnium cognilionemcongruapelantur exemplo.Fiunt autem argumentationesperdivisionem,tum ea segregationequae per negotionem flt, tum ea quae per partitionem.Sedqui his divisionibus utuntur, aut directaratiocinatione contendunt, aut in aliquod impossibileatque inconveniens ducunt, atque ita id quod