t. II (PL 64)

389 IN LIBRUM DE INTERPRETATIONS EDITIO PRIMA. 390esl non esse bonum quod bonum esl, quam ea opinio A. tingit simuL esse veras. At vero nec illu qux est, qwquea habet malum esse quod bonum esl, quouiam ea niam non malum, vera enim et hsec, simul enim ethse erunt. Relinquitur ergo ei qux est non honumquoniam non bonum est, contraria ea quse cst nonbonum quoniam bonum est. Falsa enim haec, qiiarequae sunl in vocibus opiniones sequuntur ; sirailimodo negatio ejus qucE est omne bonum bonum esl,ea sciiioel qucB dicit nuUum bonum bonum est, magisest conlrariaquaraeaquae proponilomne bonummalum est. Quocirca el iu aliis qiioque ul in eaqussest omnis homo justus est, magis esl contraria illaquara ea quee di-quse dioil, nullus homo justus esl,cit, omnis homo injuslus est.lUa vero qux est,quoniam malum est quod bonumest, implicita est. Eienim quoniam non bonum esl,et ei quse esl boni quoniam bonum esl, ea quse est boniquoniam non bonum est.Ex simiiiludine el proportioae eonlrarielalis\improposilionum vestigare conatur. Sed has proposilionesprius disponaraus, post aulem quaalum possurausbreviler vim Arislotelicse argumenlalionisexsequamur.necesse esi forte idem ipsum opinari.Vera boni quoniam bonura est.Addil ad demonstralionera superiorera argumenlumquod demonslret magis esse contrariam eam Vera non boni quoniara non bonum est.Falsa boni quoniam bonum non est.qus negat polius quam eara quae conlrariara aflimat ;g Falsa non boni quoniam bonum esl.iraplicila es(, inquit, aflirmatio conlrarii. QuisquisHarura quatuor opiniorum dua verK sunt, duseenim pulal id quod bonum est malum esse, fieri aliternoQ potest, nisiilludquoque pulet non esse bo-falsae. Illa qus est boni quoniam boniim est,veraest;illa quse esl boni quoniam bonum non esl, falsa est.num. Quare duplex quodaramodo proposilio est eaRursus illa quK est non boni quoniam bonum non esl,quae dicit malum esse quod bonum est. Nam etiamvera est ; iila quse est non boni quoniam bonura est,illud in se conllnel, quoJ bonum non est. Siraplexfaisa est. Ergo hsc est sirailitudo et proportio harumautem est proposiiio, bonura esse quod bonum est,quatuorpropositionum.Namqueraadmodumse habetel simplici simplex potest magisesse conlraria, simplexqueest negatio quod bonum est, non esse bo-qu« esl boni quoniam bonum non est, eodem modoopinio boni quoniam bonum est, ad eam opinionemnura. Hsec igilur magis conlraria est.sese habet et opinio quw est non boni quonJKm nonAmplius si eliam in aliis simililer oportet se habere,el liic videiur bene esse dictum, aut enim ubique num est. Nam sicut illic vera una esl, altera falsa,bonum est, ad eam quse est non boni quoniam bo-ea qux est conlradictio, aul nusquam, quibus veroita quoque hic una veraest, altera falsa. Gapit igiturnon est conlrarium, de his quidem est falsa ea quseexemplura prius ab ea qus est non boni quoniam nonest vera; opposita, ut qui hominem non putat homi- ^ tonum esl. Hsec enim, inquil, cum vera sit. quamnem, falsus est ; ergo si hse contrarise sunt, et alia huic ponemus esse coatrariam ' eamne quaj dicit,quse sunt conlradicliones.malum esl? sed non est contraria. Potest enira simulesse vera, et ea quae dicit non esse bonum quodAut in omnibus, inquit, vere dicilur contradictionemmagis esseconlrariamquamcontrarii affirmalionem,autnusquam.Aul enira et in aliisquoque bonura non est. Sunt enim qutedam non bona qua3bonum non est, ot ea quoe dicit raalum esse quodidem evenire oportet, aut nehic quidem verum est, mala sunt. Quocirca contrarise non sunl, in quibusquod dioitur, contrariam esse eam quae contradictionisesl, id esl negationis potius quam contrarii quod non est bonum, malum esse. Gontrarioe enimponitur quod noa bonura est, bonum non esse, elaffirraalionem. Hoc autemspeculemur, inquit, in his verae simul neqnent inveniri, ei vera verae contrariaquee conlrarium non habenl, ut in homine. Si quis nunquam est, sed nec illa poterit esse contraria huic,enim putel hominem hominem esse, vera esse, veruraest ; si quis vero hominera putel non esse ho-enim quaedamnon quidem esse pona, uon esss la-qusB dicit malum esse quod bonumnonest. Possuntminem, falsa. Si quis autem putet hominem equum men mala, ut ex arbore nullius utilitiitis causa raraumdefringere, si arborem uihil laedat, nequema-esse, nullus dixeril hsnc magis esso contrariam quseputat hominem equum esse quam qus horainem lum neque bonum est. Quare_^ vera3 simul possuntnon esse horainem arbitralur. Quare si in his quaj D gsse, et haec quoque quae opinantur id quod estcontraria noa habent, illa contraria esl quse contradiclioneformatur, in his quoque quse habent contraria,non contrarii affirmationis, sed negationispropositio magis contrariaest.Ampliussimililersehabent boniquoniambonumest,et non boni quoniam non bonum es(. Et ad has boniquoniam nonbonum est,etnon boni quoniam bonumest. Illi ergo quse est non boni quoniam non bonum est,verse opinalioni qusenam est conlraria. Nonenim eaquse dicit quoniam malum est. Simul enim aliquandoerunt verse, nunquam autem veia verse est contraria.Est enim quiddam non bonum, malum. Quare conbonumquoniam non bonum esl, et id quod esl nonbonum quoniam ir.alum non est. Quare nec hiE contrarifesunt ; reslat igitur ut ejus opinionis quK estnon boni quoniam non bonura est, ea sit contrariaquse est non boni quoniam bonura est. Quod si in hisqualuor propositionibus qufe supra descripsimussimilitudo servalur, et sicul est opinio non boniquoniam non bonura esl, ad eam quaj est non boniquoniara bonura est,sicopin!oboni quoniara bonumest ad opinionem boni quoniam bonum non est. Gontrariaautem est opinio non boni quoniam bonumnon est, opinio non boni quoniam bonum est