t. II (PL 64)

319 AN. MANL. SBV. BOBTn 320Omnis propositio quemadmodum flat ostendit.Secundumenim res quaa significantur, propositionisnaturaperficitur.Rerumautemaliasuntuniversalia,alia particularia. Universale est quod de pluribuspraedicatur,ut tiomo de pluribus dicitur, etestuniversalis.Singulare vero est, ut quaelibet resindividua,cujusnulla praedieatio ad sibimetsubjecta perveniat,ut Plato vel Socrates; horum autem naturamdocet exemplis, ait enim: Ut bomo quidem universale,Plato vero eorum quK sunl singularia. Nam sipotest ut ubi vera affirmatio universali8,illic univer-hoc est universale quod de pluribus prfedioatur, homouniversale est,de pluribus enim individuis dici-testut utraaque falssinveniri possint,utOmnishomosalis negatio vera sit, et eoontrario, fieri tamen po-^tur. Quod si hocrursus est singulare, quod de nullo justus esl.nullus homo justus est; hic enim utrsequealio praedicantur,Plato singulare est.Individuanamquede nullis aliis praedicantur. Quoniam ergo sunt tur.utin eo quod est,Omnis homo animal esl,nullussunt falsae,sed una quidem vera,altera falsa reperi-quaedam rerum universalia.alia vero singularia,manifestumest quoniam omnisaffirmatio aut negatio B vero utraeque verae sint, fleri non potest, quocircahomo animal est. Hic una vera est,altera falsa, utper haec conslituitur.quoniam utr*que falsae inveniuntur, oppositae nonNecesse esl aulem enunliare quoniam inest aliquid, sunt, sed sunt contrariae. Cur autem contraris di-aulnon.Aliquotiesquidemeorumalicuiquxuniversaliasunl,aliguolies autem alicui eorumqux[suntsingularia.Omnis namque propositio, aut singularehabet,aut universale subjectum, siveaffirmatione annuat,sive abnuat negatione. Si quis enim dicat, Homoanimalest, Homo animal non est, universalem rem,id est horoinem, animal aut esse aut non esse proposuit.Atque hoc est quod ait, Necesse est autemenunliare quod inest aliquid,aut non,aliquotiesquidemeorumalicui quaesunt universalia. Homoenimcum sit universale animal illi inesse affirmatio proposuit.Quae dixit, Horao animal esl, et non inessenegatio quos ail, Homo animal non est. Si vero aliquissio dicat: Socrates disputat, Socrates non disputat,alicui eorum quae sunt singularia esse et nonesseconjunxit. Et hocest quod ail: Aliquotiesautemeorum quae sunt singularia. Nam cum Socratessingularequiddam sit,disputatio ei ab affirmatione junctaest,sed a negatione sejuncta.Si ergo universaliler eauntiei de universali, quoniamest,aut non, erunt hse contrariae enuntiationes. Dicoautem de universali enuntiationem universalem, utomnishomoalbusest,mdlushomoalbusest.Quandoaulemde universalibus, non univer.saliter, non sunt hxcontrarias, quse autem significantur est esse aliquandooontraria.est,Omnisaffirmatioomnisquenegatioautuniversalisaut particularis, aut indeflnita. Universalis estaffirmatio, ut si quis dicat, Omnis homo animal est.Cum sitenim universale subjectumhomo(demultisenim praedicari aliis potest), universaliter praedicatumest.Dixlmus enim.Omnis homo est aniraal. Neosolum hominem,quod esl universale.posuimus, sedetiam omne universale, id est omne adjecimusuniversali, id est homini, et haeo est affirmatio universalis;sin vero dicat aliquis,Nullus homo animalest,rursus homini, universali rei determinationerouDiversalem,id quoddiciturnullus,adjecit.Siveergoin affirmatione, sive in negatione, si eas universalileraliquis proferat, universale universali proponit.ANon proponit autem universale universali quotieaitadicit: Homoanimalest,homoanimalnon est.Cumenim homo sit res universalis,nulla adjectio univer-Kalitatis, quae est nullus,aut omnis, affirmationemvel negationem feoit.Quocirca repetendum est,affirmatiouniversalis est,in qua universale universaliterpraedicatur affirmative.Et negatio universalis,in quarursusuniversale universaliterpraedicaturnegative.Et hae hujusmodi contrariae sunt. Fieri enim noacantur, alio loco nobis erit dicendum. Particularesvero propositiones sunt hujusmodi, Quidam homoanimal est,quidam homo animal non est; hae dicuntursubaltern!e,affirmatio enim particularis.sub affirmationeuniversali, subalterna est.Rursus eodemmodo particularis negatio,sub universalinegatione,subalterna est. Sed hae utrsque verae sint aut unavera, alia falsa fieri potest, ut utrsque falss sint,non potest inveniri, ut in eo (luod est, Quidam homojustusest.quidamhomo justus nonest,utraeque suntverae. Cum vero dicimus, Quidam homo animal est,quidam homo animal non est, una vera est, alteraC falsa, et dicuntur affirmatio et negatioparticularesjsubcontrariae. Quare nec istae etiam vocantur oppositae,idcirco quia utraeque vers inveniuntur interdum;sit autem harum talis descriptio :