t. II (PL 64)

583 AN. MANL. 8EV. BOBTII 584ficel, sola lantum opponitur negalio, nulla vero A et possibilitas, sed neque esse neque possihiie esseprivatio reperitur; ul in eo quod est conlingens, si neccssilas ulla consequilur. Ruisus omne esse sequiturhoc perimere volumus, dicimus non conlingens, elhaec negalio esl. Inconiingens autem nullus dixerilposse esse ;quod eniin est el polest esse.si esse non posset, sine ulla dubitatione nonNamessetquod est privalio. Cum ergo conlingens esse et possibileessepossihilem autera esse non consequitur essc.;Quodidem signiflcent, mulla in hia diversilas enim possihile est esse, poiesi el non esse, ut mecsl secundum Porphyrium qufe sunl necessaria et possibile esl nuncquidera procedere, sed hoc mihiinesse tanlum sigoiiieaniia.et conlingenlia vel possihilia.non est necesse. Non enim nunc procedo, quareQuod enim esse aliquid dicilur, de iiraesonti gradatim omnisest consequenlia, necesse et nam-temporejudicalur. Si quis enim nunc alicui est, hoc queet essesequitur et possibilitas. Rursus esse eademsequitur possibilitas, possihililalem autem necesse preedicalur. Quod vero ita inest, ut semper sit etnunquam mulelur, illud necesse esse dicilur,utsolisesse sequilur, necnecessitas. Liquet ergo, quoniammolus, lunaeque cum terra obsislit, defeclus. Quae duo modi sunl possibilium, unum quod jara sequiluraulem conlingeredlcuntur vel possihiliesse, iliorumnecessitatem, alterum quod non sequitur ipsa necessilas.neque secundum praesens, neque secundum aliquamNam cura dico, necesse est ut nune sol movea-immulabililatem speculamur evenlum, sed lanlum |Ur,g hoceiiam possibile est cura dico, possibile estre.s|)ieimus quantum contingenlis propositio pollicetur.inunc me sumere codicem, non necesse est. RecteQuod eniro posse esse vel conlingere dicitur,gilur ab Aristotele paulo post dubiiahitur an sitilludnondum quidem esl, sed esse poteril ; sive aulempossibile quod necessitali convenial. Sed cnm ad eademevsnlat, sive non evenial, quia laraen esse potesl,loca venerimus, quid sibi isla possibilium simi-contingensel poisihilisdicilurproposilio: non enimitudo velil, vel quemadmodum discerni possit,agnosceinus.Nuncex eventu dijudicantur proposiliones, sed potius exaulem quoniam afflrinativarumpropo-signilicaliooe, hoc modo. 8i quis enim dical posseesse crascircenses, possibilis est contingensque af.firmntio. Quod si cras sint circenses, non lamen eslaliquid sctu proposilionis contingentis vel possibilispermulatiim, ul necesse fuisse videatur, quod illapossibiliter promittcbat. Quod si rursus non sintcircenses,oranioo nec sic aliquid permutaium esl, utnecessefuissenon essecircenses videatur. Non enim(utdictum est) seoundum eventum ista judicanlur,sed secundumpropositionis potius ipsiuspromissum.Quodenim dicit,quisquisdixerilcras posse esse circenses,hoc(ut opinor( sive sinl, sive non sinl, nullatamen interclusum est necess)late,ne non sinl. Quarequaluor modorum duo quidem idera sunl, id esi,contingens alque possibile,hi duoautem cum duobugreliquis, alque ipsi reliquia se dissentiunl. Possibileenim et conlingens dislat ab ea proposilione qua(licit aliquid esse; hsec eniin secundum possibiliialeinfuturilempus afflrmalionem proponil, illa verosecundu ii prajsentis aetum. Uiraeque vero,el ea quaeesse,eleaquae possibileessevel conlingere signilicatanecessHriaproposilionedisjunctaesunt^necesitaseninrnon modoinessevultaliquidjSed etiam iramutabililerinesse, ut illud quod esse dicilur nunquam esse nonpossit. Quocirca consequentiae quoque ordinis evidenterapparent.Quodenimest necessarium,sine eoquod est esse, vel conlingere esse, vel possibile essenon dicitur. Quidquid enim necessarium est, et estel esse potest ; vel si esse non posset, non esset omnino.Quod si non esset, nec necesse esse diceretur.Quare omne necessarium et esse dicitur, et possibileest,sed nou »que omne quod est necessariura est •possunl enira quaedam esse, quse ut sint, noa necesseeel us Socralera amhulare, vel caelera quae de separabilibussumuntur accidentibus, nec rursus quodcontingil esse vel esse possibile est, mox esse necesseesl. Quarenccesse esse quidem sequunturessesitionura consequentias explicuimus, negalivarumrursus consequentias explorninus. Harura namquequatuor propoiitionumquae fiuntex esse, exnesesseesse, ex possibili esse, el contingere esse, quatuornegaliones sunl, non esse, non neceese esse, aonpossibile esse, non conlingensesse. Sed quemadmo.dum aftirmaliones contingere esse et possibile esseeaedem eranl secundum significalionum sirailitudipnem, ila quoque negationes eaedem sunl ; neque eiiimdiscrepat quidquara dicere non possible est quara sienunliet non conlingil. Consequenlias aulera se inaflirmativis habebarit bocmodo, ut necessarias propositionessequerenluresse aliquid significanles alquepossibiles. Eas auiem quae esse aliquid dicerenl,eaedem pos>;ihiIes sequereniur, sed neque possihilibus,esse aliquid siguificanles, nec necessariae conseniiebanl.In negallvis vero contra est : negaiioncmenira possibililatis sequitur, et ejus quae est essealiquid significantis negalio et necessariae. Negationemvero necessarii neque ejus quod est esse, nequeejus quod est possibile esse, uegatio sequilur.Disponanlurenim in ordinem omnes hoc modo :Possihile esse. Non possibile esse.Contingens esse. Non contingens esse.D Esse. Noii esse.Necesse esse. Nun necesse esse.Repelendum igitur breviler est affirmativarumconsequentias, ut quemadmodum econversosint innegativis evidentius pateflat. Esse sequitur possihililalisel contingentia. Possibililalem vero et conlingentiamesseaonsequitur.Necesse veroessesequituret esset possibililas et contingenlia, possihilitalemauiem et conlingentiara mc esse sequiiur nec necessilas.In negalionihus vero e contrario est, nonposse esse et non contingere esse sequilur non essequiquid enim non potesl esse, non est ; nonesseaulem non posse esse non sequiiur quod enim nonest, non omnino inlerclusum esl ui esse non possit