t. II (PL 64)

103 AN. MANL. 8EV. BOBTII 104praedicamentis alque in caeteris generibuset speciebusA quidem substantia generalissimum dicitur genus,fllo atque ordine quid eveniat possit agnosci. quoniam praepositaest omnibus,nulli vero ipsasup-Substantiaigiturgeneralissimumgenusest;hocenin]de cunctis aliis pr3edicatur,acprimum hujusspeciesducE sunt, corporeum et incorporeum, namet quodponitur,et solum genus proptereamdem scilicet diciturcausam, homo autem species solum,quoniamPlato, Cato, Cicero, quibus est insa preeposita noncorporeumestsubstantiadicitur.etitemquodincorporeumdifferunt specie, sed numero taatum; corporeumest substantia praedicntur; sub corporeo veroanimatum atque inanimatum corpus ponitur;sub animatocorpore, animal ponitur : nam si sensibile adjiciasvero quod secutidum a substantia collncatur,et speciesesse probatur, et genus, substantias species, genusanimati; at vero animatum, genus est animalis,aniniato corpori, animal facis, reliqua vero corporei species.Est autem animatum genus sensi-pars,id est,species,continetinanimatumetsensibile bilisanimatumverosensibileanimalest:igituripsumcorpus; sub animali autem rationale atque irralionaleaniraatura, propter propriam differentiam quae est; sub rationali Deus et homo, nam si rationalimortale subjeceris, hominem constitues ; si immortale,sensibile, recte genus dioituresse animalis. Animalvero rationalis genus est,et rationale genus est mor-Ueura ; Deum vero dico corporeum, hunc enim talls ; cumque rationale et mortale nihil aliud sitmundum veteresDeum vocabant,etJoviseumappellationeg quam horao, rationalefit animalis species,hominisdignati sunt, Deumque, solem, caeteraque vero genus; homo vero ipse Catonis, Platonis,Cice-CQslestia corpora, quae animata esse cum Plato, tumplurimus doctorum chorus arbitratus est, sub hominovero individui singularesque homines sunt, utPlato, Cato, Cicero, quorum numerum pluralitasinfinitanon reoipit,cuju3 rei subjecta descriptiosuboculis ponat exemplum.ronis non erit(ut diclum esl)genus, sed solum species; nec solum differentia'. rationalis species estbomo, verum etiam Catonis et Platoniscaeterorumquespecies appellatur, propter diversam scilicetcausam. Nam rationalis idcirco est species,quoniamrationalepermortaleatqueimmortaledividitur.cumsithomo mortale; idem vero homo species esl Platonisatquecaeterorum,informaenimeorumomniumhomo erit substantialis atque ullima similitudo.Estautem communis et omnium regula,esse eas speciesspecialissimasquaesuprasolaindividuacollocantur,uthomo,equus,corvus; sednonavis,avium namquemultee sunt species,sed hae tantum species dicunturQ esse, quorum subjecta ita sibi sunt consimilia, utsubstantialem differentiam habere non possint. Inomni autem hac dispositione priora genera cum inferioribusconjunguntur,utposterioreseffioiant species:namut sitcorpus substantia,cum corporalitateconjungitur, et est substantia corporea corpus.Itemut sit animatum, corporeum atque substantia animatocopulatur,etestanimatum substantiacorporeahabens animam.Item ut sit sensibile, eidemtria illasuperiora unguntur.Nam quod est sensibile,tantuniest, quantum substantia corporea animalaretinenssensumquodtotumanimalest.Itemsuperioraomniarationali juncta rationale efficiunt, postremumquehominemsuperioraomnianihilominusterminant,idest substantiam hominis addito tantum rationali morjvfali ; estenim homo subslantia corporea, animata,sensibilis,rationalis,mortalis.Nosverodifflnitionemhominis reddimus dicentes, animal rationaie mortale,inanimali scificet includentesetsubstantiametcorporeum et animatum atque sensibile; etin caeterisquidemspeciebusatque generibus ad hunc modumvel dividuntur genera,vel species describuntur.Socrates. Gicero. Cato.Superiuspositadescriptioordinemageneralissiaiousque ad individua prffi dioationis ostendit, in quaQuemadmodum igitur substaniia cum suprema sil,eo quod nihil supra eam sit, genus cst generalissimum,sic et homo, cum sit species post quam non est alia species,neque aliud eorum qux possurd diviii in species,sed solum individua {individuum enim est Socrates etPlato, et hoc album) species erit solum, et ullima species{et ut dictum est) specialissima:quse vero in medio