t. II (PL 64)

67 AN. MANL. SEV. BOETIItractatis ad differentiam et accidens transgressa A. priique communibus.Et est una eorum communio,disputatio est.quod de se ipsa invicem pra^dicantur.Nara quoniamDE COMMUNIBUS DIFFERENTI/E ET ACCIDENTIS.Differentia et accidens commune iiabent de pluribusprtEdicari. Namque differentia dicitur et de honiineetde Deo,. cum utriquerationales sunt. Etaccidensdioitur et de homine et do equo, ut homo/Ethiops niger, et equus niger. Est etiam alia oominunioquodinseparabileaccidenscuicunque specieifuoritjinseparabiliteretoninibusinest utdifferentia.Namque inseparsbiliter accidens quod est nigrum,corvo inseparabiliter accidit, et omnibus corvis.Eodemmoflo etiamdifferentia.Namquoniam accidithominiutbipessit semperetomnibus hominibusestesse bipedibus.DE PROPRIIS EOP.UMDEM.Differunt autem inter se, quod omnis differenliaspecies continet,non contra ipsa a speciebus continotur.Namsi differentia plures sub se specics babet,utdictum est,major erit sub se positis speciebus.Si major erit,nunquam eam quaslibet speciescontinet. Majorenim a minori nunquam poteritcontineri.Nam quod est rationale, continet hominemetDcum, Homo vero rationale non continet. Accid3ntiaveroaliquotiescontinent,aliquoliescontinentur.Namque continent, quoniam frequenter unumaooidens duas subsespeciesbabet, utnigrum habetTEthiopem et corvum Continentur vero quoniamstepeunasubstanlia habet duo vel tria vel quamlibetplurima accidentia. Si quis enim sit glaucus, velffiqua sibi sunt,neque species hominis alii proprioconvenit,nisi risibili,neque risibilealii oonvenitspeciei,nisi homini, atque ideo dicilur, quid est homo ?risibile.Quid est risibile ? horno.Commune est etiaraillud quod orane proprium aqualiter ad sub se positaprasdicatur.Namque omoes homines aBqualiterrisibilessuntjOt speoies «qualiter ad sub se positapraedicatur.Namqueomneshominesindividuieequaliteruno nomine homines nuncupantur.DE PROPRIIS EORUMDEM.Differunt a se,quoniam speciespotestetiamgenusalteri esse,proprium esse non potest.Sed hic illamspeoiem intelligamus quse subalterna est.nonillam_ quffi magis species est,et genus esse nunquam potest.Atqueideo nos illam aiodo solam, quas subalternaspecies est intelligamus, quae scilioet poleritesse elgenus.Namque mortale cum rationalis generissit species,hoa:inis genus est.At vero risibile denuUa unquam alia specie poterit pradicari, nequealiiesse proprium.sicut est horainis.llla enim seraper(ut diclum est) propria sunt,qucB nulli alii nisiad unam speciem semper aptantur.Deinde speciespi'cEcedit,,et sic proprium sequitur. Quod dicit taleest : Omnis species ut habeat proprium,primo eamesse et constare necesse est.Oportetenim priusessehominem utsit risibilis,rion prius esserisibile ut sithomo.Nam quoniam proprium dicitur, per se propriumnon constat,nisi alicujus species sit. Alqueideo prius esse neoesse est illud onjus est propriumcrispus, vel candidus, vel procerus, haso omnia accidentiaunuscui accesseruntcompleotituret continet. C quam sicproprium.Huc, accedit quod speoies semperAtque ideo species ilia quae illud individuum continetquodindividuumplura in se accidentiasusoepit, enim semper in actu est, non solum propria pote-in opere intelligitur cujuscunque subjecli. Speciesaccidentis illius complexiva est,slate.Homo enim revera et opere et actu homo est,Dehinc differenlia nurKjuam intendilurneque relaxalur.Quod dicit hoc est rationale in unaquaque speeie,neque plus neque minus est. Nullus enim homo aiiohoraine ab substantiam plus rationalis est nequeminus. At vero accidens et intenditur et remittitur.Diciturenim quicunqueprocerior,dioiturquicunquevelocior,dicitur quicunque crispiorquae omnia aocidentiaesseno.n dubium est.Prselerea immislx sempei- sunt contrarix differenti3S.id est nunquam polerit esse non homo.At vero risibilequod est proprium, potestate tantum dicitur,etiamsi actu non sit. Potest eniro quilibet ille nonridere,tamen quia ridere potest, risibile nominutur.Distant igitur in hoo quod semper species in aotu estet in opere,proprium vero aliquoties potestate ; deindequorum definitiones diversae sunt, necessarioetiam ipsa quoque diversa sunt. Omnis deflnitiosubstantiam definit.Ergo siquae ejusdemsubstanticBfuerint, eadem etiam definitione monstrantur. Siquae ejusdem definitionis fuerint,eadem substantiaImmistae ait, id est, immiscibiles qua3miscerinon n praedicantur. At vero si quae definitionibusdifforant.possunt.Nequeenirarationaleoumirrationalimisceripotest.neque in una specie convenire.At vero contrariaaccidentia manifestum estin una specie possecongruere.Namque nigrum et album potest in unanon modo speoie, sed individuo congruere. Potestenim quicunque homo,cum ipse sit candidus,nigrostamen capillos habere.Ergo quemadmodum speciesdifferat a genere vel differentia dictum est,cum degeneris ad speciem, et differentae ad speciem distantiadiceremus.DE COMMUNIBUS SPECIEI ET PROPRII.Nuno dioemus id quod reliqura est de speoiei prodifferuntetiamsubstantiis.Quffisubstantiisdifferuntlonge a seipsis alia sunt.Nuncigitur quoniam definitionesproprii et speciei differunt, speoies ipsaquoque et proprium a so differunt.Est autem speoieidefinitio sub genere esse, et ad plurima numerodifferentia in eo quod quid sit praedicari. At veroproprii uni tantum inesse speciei, et sub ipsa deomnibus individuis praedicari.Sed quoniam definitionibusdifferunt,ipsa quoque speoies aproprio distabit.DE COMMDNIBDS SPECIEI ET ACCIDENTIS.Post haec ad communitates speoiei et acoidenlis