t. II (PL 64)

129 IN PORPHYRIDM COMMENTARIORUM LIB. IV. 130runt tamen mortalitate. Rationabile igitur hominisad equum differentiaest, mortalehominisad Deum,atque hoc quidem modo substantiales differentiaecolliguntur. Quod si Socratessedeat, Plato vero ambulet,erit differentiasessio vel ambulatio, quae substantialisnonest.Namqueistamquoquedifferentianadiffinitio videtur includere cum dicil, differentia estqua differunt a se singula ;Socrates aPIatone distiterit? nullo autemalio mododistare ab illo nisi acsidenlibuspotest. Idagnitionem, quidifferentiiEnomineinejusdeinuaus A. quid diffinitionis pars fuerit, ejus erit pars quaeest diffinitione. Estautem communis etvaga nec uniuscujusque rei quid esse sit designet. Diffinitioincludens substantiales differentias,sed quaslibet est quidem quae quid unaquaeque res sit, ostenditetiamaccidentales hocmodo:Differentiaestquaasedifferuntsingula; quaeenimgeneresunteademjdifferentiadiscrepant: ut cum homo atque equus idemsint in animalis genere, quoniam utraquesunt animalia,differunt tamea differentia rationali : et cumdiiatque homines subrationalitHtesintpositi, difforac profert, demonstraturque quod unicuique reisitesse per diffioitionis assignationem. IUae vero differenticequee non ad substantiam conducunl.sed quoddamextrinsecus accidens afferunt, specificae non dicuntur,licet sub eodem genere positas species faciantdiscrepare : ut si quis hominisatque equi hanc differentiamdicat aptum esse ad navigandum homo autemaptus est ad navigandum, equus vero minimeet cum sitequus atquehomo sub eodemgenereanimalis,addita differentia, aptum esse ad navigandum,equum distinxit ab homine. Sed aptum esse ad navigandumnon est hujusmodi, quod possit hominisformare substantiam sicut rationale, quae est sub-quomodocunque enim B stantialis qualitas, sed tantum quamdam quodammodoaplitudinemmonstrat,etadfaciendumaIiquiderit differentiasecundum superioris terminum diffinitionis,quam rera scillcet viderunletiam hi qui difflnilionishujus vagura communemque finemreprehendentegcertae conclusionis terminum subjecerunt.Inlerius autem perscrutantes differentiam dicunt,non quodlibet dividens ea qux sub eodem genere suntesse differentiam, sed quod ad esse conducit, et quod estpars ejus, et quod esi esse rei. Neque enim quod aptumnatum esl navigare, erit hominis differentia, etsipropriumsit hominis. Dicimus enim animalium hasc quidemapla esse ad navigandum, illavero minime, divi-vel non faciendum opportunitatem, idcireo igiturspecifica differentia nondioitur.Quofitutnonomnisdifferentia quae sub eodem genere positasspeciesdistribuit, speciflca esse possit, sed ea tantum quaead substantiam speciei proficit, et qu« inpartediffinitionisaccipitur. Goncluditigitur easessespecificasdifferentiasquaealteras a se species differre faciuntperdistantias substantiales: namsiunicuiqueid eat esse, quodcunque substantialiter fuere, quaacunquediffcrentiae substantialiter diversae sunt, etillasspecies quibusadsunt oranisubstantia faciuntalias ac discrepantes, atque ha in difflnitionis partesumuntur, nam si diffinitio substantiara monstrat,dentes hominem ab aliis : sed aptum esse ad navigandum,non eril completivum substantias, necejuspars,subs-C et substantiales differentiae species efficiunt,sed apiitudo qusedam solum. Idcirco quianon esttalisdiffcrentia, quales sunt differentise quse specificse dicunlur,tantiales differentiae partes sunt diffinitionum.DE PROPRIO.erunt ergo specificie differentise, qusecunque froprium vero quadrijarmm dividunt : nam et idalteram faciunt speciem, et qusecunque in eo quod quid quodsoli alicui specieiaccidit, et sinon omni,propriumest esse rei accipiunlur. Ac de differentiis quidem istasufficiant.Sensus propositionis hujusmodi est : Quoniam superiusdixitdeterminassequosdamdifferentiamessequa a se singula discreparent, ait alios diligentiusde differentia perscrutantes, non fuisae arbitratosrecte esse superius propositara difflnitionem. Nequeenim omnia quaccunque sub eodeni posita generedifferre faciunt differentiae de quibus nunc tractatur,id est specifioae nominari queunt. Pluresenim suntest autem esse rei nihil aliud nisi diffinitio. Unicuiqueenim rei interrogatae quid est, si quisquod estesse monstrarevoluerit, difflnitionem dicit, Ergosiest : ul homini esse medicum vel geometram. Et quodomni accidit, el si non so li, quemadmodum homini essebipedem. Et quoi soli et omni et aliquando, ut hominiin senectute canescere. Etquod soli etomnietsemper,quemadmodum homini esserisibile : namelsinonrideatsemper, lamenrisibilisdicilw,nonquodsemperrideat,sed quod semper aptus natus sil ad ridendum, hoc autemei semper nalurale est, ut et equo hinnibile. Hcscaulem nominan tur vere propria,quoniam converluntur:guidquid enim est equus hmnibile est, et quidquid hin-quae ita dividunt species sub uno genere positas, ut D nibile, equus.tameneorumsubstantiamminimeconforment : quianon videntur esse differentiae specificae, nisi illae tanlumquae ad id quod est esse proficiunt, id est hsquae in diffinitionibus alicujus partes ponuntur : haaSuperiusdictumestomniapropriaexaccidentiumgenere descendere. Quidquid enim de aliquo praedicaturaut substantiam informat,autsecundura accidensinest. Nihil vero est quod cujuslibet rei substantiamautem sunt, ut rationalehominis.Namsubstantiammonstret nisi genus, species, et differentia.hominis conformat, et ad esse hominis proficit, etdiffinitionis ejus pars est : ergo nisi ad id quod estesse conducit, et ejus quod estesse rei pars sit, spacificadifferentianullo modopoteritnuncupari.QuidGenus quidem et differentia, specici : species veroindividuorum. Quidquid ergo reliquum est in accidentiumnumeroponitur.Sedquoniamipsaaccidentiababent inter se aliquam differentiam, idcirco aliaquidempropria, alia prioreatqueantiquiore nomineaccidentia nuncupantur, et de accidentibus paulopost. Nunc de propriis qua quadrifariam dividuntur.