t. II (PL 64)

919 AN. MANL. SEV. EOETIIcuniium veritatem de his negotiandum, dialcctico A corporalem actum, nihil;manifeatumergo quoniamautem modo ad opinionem. Sumendaj autemquam amare aequivocum. Praeterea in mediis, Sihuicquidemmaximeuniversales propositiones omnes,et una Taciendamults,utquodest aliquid medium, illi autem nihil, autsioppositorum eadem disciplina,utrisque quidem est, non idem autem, ut clari etdeinde quod contrariorum et quod et aliquid. obscuri , in colorihus quidem aliquid est mcdium,Eodem modoet ipsse rursum dividendee, quousque fuscum, in voce^' autem nihil, aut si forte raucum.,contingere potest divisio, ut quod boni, et mali.etquemadmodum quidam dicuntraucam voeemmedium esse, quare aequivocum clarum, similiteralbi, et nigri, et frigidi, et oalidi ;similiter autemet in aliis. Depropositionibus igitur sufficiantprce-et obscurum. Insuper si horum quidempluradicta.media, illorum autemunum, ut in claro et obscuro.CAPUT XIII.Nam incoloribusplura media,in voce autem unum,De multiplicis distinctione.raucum. Rursum in eo quod secundum contradictionemIpsum autem quotupliciter negotiandum est, nonoppocitur.considerandumsimultipliciterdici-solum quaecunque dicuntur secundum alium modum,sedettur. Nam si hoc multipliciter dicitur, et quodhuicrationes eorum tentandum assignare,ut opponitur multiplioiterdicetur. Ut noa videremultur.non solum quod bonum alio quidem modo dioitur g tipliciter dicitur, unum quidem non habere visuni,justitiaet fortitudo, habile autem et salubre, sed alterum autemnon operarivisu. Si autemhocmultipliciterdicitur,quodetillaquidemeoquodipsaqualiaquffidamsunt,necessariumest etvidere multipli-h£ec autem eo quod effectiva alicujus,et non eoquod citer dici : utrique enim non videre opponitur, ut eiqualia qusdam sunt ;similiter autem et in aliis. quidem quodest non habere visura, hahere ; illiautomUtrum autem multipliciter, aut uno modo speciequod non est operarivisu, operari. Ampliusindicitur, per haec considerandura. Primum quidem hisquKsecundum privationem ethahitum dicunturin contrario perspiciendum si multipliciter dicitur,perapiciendum. Si enim alterum mulliplicithrdici-sive specie, sive nomine dissonet. Quaedam tur, Blreliquumutsiaensibilemultipliciterdiciturenim statim et nominibus alia sunt, ut acuto invoce contrarium est grave, in magnitudine autemobtusum ;patet igitur quod contrarium acutomultipliciter dicitur, si autem Jhoc, et acutum.Nam secundum utrumque horum aliud erat contrarium,non enim idem acutum erit obluso etgravi contrarium ; utriqne autem acutum contrarium.Rursumgraviinvocequidemcontrariumacutum,magnitudine autem leve ;quare multiplicitergravedicitur,eo quod etcontrarium.Similiterautemet pulchro,ei quidem quodinanimali turpe, eiveroquod est in domo, perniciosum; quare sequivocumpulchrum. In quibusdan aulem nominibus quidemnullo modo dissonat, specie autem manifesta in eisstatim differentia est, ut in claro et obscuro ; voxenimclara et obscura dicitur. Similiterautemetcolor.Ergonominibusquidem nihil dissonanl.specieautem manifestain eis statim differentia est ; nonenim similiteret color clarus dicitur, et vox clara.Manifestum aulem id est et per sensum, nam eorumquaeeademsuntspecie,idemsensus;at clarumquodin voce et in colore non eodem sensu judicamus,sed hoc quidem visu,illud autem'auditu.Similiterautem et acutumetobtusuminhumoribus et ir magnitudinibus,sed hoc quidem tactu, illud autemgustu. Namnequehaecdissonant nominibus,nequein seipsis, neque in contrariis, obtusura enim estcontrariumutrique. Ampliussi huicquidem estaliquidcontrarium, illi autem simplioiter nihil, uteiquae est a potu delectalioni, ea quce est a siti tristitia,contrarium ; ei autem quae est ab eo quod estconsiderare quod diameter est costae incommensurabilis,nihil. Quaremultipliciterdelectatiodicitur.Et ei quidem quae est aecundum mentem amare,odire contrarium est ; ei autem quae est secundumet secundum aniraam etcorpus, et insensibilemultipliciterdicetur et secundum animam et corpus.Quod autem secundumprivationein et habitumopponunturquaedictasunt.manifestum, eoquodnatasintutrumquesensumhahereanimalia,etsecundumanimum et secundum corpus. Amplius autem incasibus considerandum. Nam si juste multipliciterdicitur, etjustum multipliciter dicetur, secundumutrumque enim justorum est justum, utsijustedicituret secundum sui cognitionem judicare et utoportet, similiter et juatum. Eodem autem modo etsi salubre multipliciter dicitur, et salubritermultipliciterdlcetur, ut si salubre dicitur hoc quidem sanitatiseffectivum, illud autem conservativum, quoddamvero signiflcativum, et salubriter vel effective,vel conservative, vel signiflcative dicetur. Similiterautem et in aliis quando ipsum multipliciter dictumfuerit, et casus ab eo multipliciter dicetur ; et si casus,etipsum. Consideranda autem etgenera secundumnomen praedicationum, si eajdem sint nomiuibus.Nam si non eaedem, manifeslum est quoniamEequivooumest quod dioitur, ut bonumin cibisquidemeffectivum est voluptatis, in ir.edicina autemeffectivum sanilatis, in animavero qualem esse, utcaatara,vel fortem, veljustam. Similiter autem etinhomine ;aliquoties autem etquando ut in temporebonum (bonumenim diciturin tempore),plerumqueautemquantuminmediocri(diciturenimetmediocrebonum) ;quareaBquivocumbonum.Similiter auteraet candidum, in corpore quidem color, in voceautembene audile. Similiter. autem et acutum, nonenim similiter idem in omnibus dicitur. Nam voxacula quidem velox (sicut dicunt, qui secundum numeroaharmonici sunt), angulus autem acutus, quiminor est recto, gladius vero qui estanguli acuti.