t. II (PL 64)

1381 GILBERTI PORRET^ COMMENTARIA. 1382Unum enim aliquid in sese mista componunt ; sed J^ conjunctio xaxi uapaBsfftv, hoc est secundum apvelalterius vel utriusque qualitates aliqauB mixlura positionem, facta sit.confuodit. Ut cum album nigrumque misceutur, nequecomponentia neque compositum albi et nigririitinent qualitales, sed alterius speciei afficiuQturcolore. Quse vero siue commistiooe fit compositio,ipsis componenlibus suas quascunque naturas, et uteaedem dicaotur de composito, facit, sicut corporiset spiritus naturse, non modo de corpore et spiritu,verum etiam de liomine veie dicuntur, et aliae quaedamquae in ipso, sicut dictum est, ex eorum fiuutad compositionem concursu. lu quo diligeuter est altendendumquod etsi quandoque non ejusdem sintgeneris, quae sibi in compositionibus coajunRuntur,semper tameu in aliquo sunt ejusdem rationis.Quamvis enim corpus el spiritus diversi generissint, in hoc tamen sunt ejusflem rationis, quod utraquehis quae praedicantur suppoeita suut, ipsa veroimpossibile est praedicari. Nuuquam enim id quodSed si ita, id est secundum appositionem humanitasdivinitriti conjuncta est, etc.] Diligeuter atteudendumest quod cum dixerit, qu£e est facta homiuis DeiqueconjuDctio, nuuc non dicit homo Deo, sed humanitasdiviuitati conjuncta est. Per quod iouuit quod cumdicebat hominis Deique, volebnt iutelligi humauitatisdivinilatisque. Recte utique quouiam et catholicoset Nestorium secuudum illaui naturte siguificationem,qua diffioitur : Natura unamquamque rem informansspecifica diflerentia, duas in Christo naturas constitueresuperius dixerat. Neque vero aliler iutelligipotest quffi dicitur in Christo hominis Deique factaconjunctio. Est enim regula generalis, non uni tantumrerum aliquarum addicta generi, nec uti tantumfacultati, sed in omni facultate et omni rerumgenere per se nota et necessaria, quod tidelicetqnaecuuque sibi invicem conjnucta suut, iuter se suisest praedicatur, sed esse et quod illi a.lest, praedicagproprietiitibus suut diversa. Non jgitur illi qui Deusbile est et sine tropo, non uisi de eo quod est. Sim est, ille qui homo est, iu Christo potest esse coujunctus.plices quoque subsistentiae diversorum Non enim est in Christo qui suutgenerum :homo sit; sed ipseut rationalitas, animatio ; una tamen eorum est ratio,sicut est Deus essentia, ita est homo subsistenlia.qua eorum quae sunt esse dicuntur; ideoque id Ipse vero sibi cunjunctus esse non potest, quoniamquod est totum esse componunt. Esse vero et id quod non est a se sui proprietate diversus. Gum ergoest, nec ejusdem suut generis, nec ejusdem suut rationisdicitur hominis Deique in Christo facta coDJunctio,;et idcirco illorum conjunctio compositio esse ab eo qui est homo, ud id quo homo est, id est adnon potest. Quodam tanien rationali habitu iuterveniente,unum quiddam est, sive simple.x, sive compomauitas,quam et mathematica speculatio ab eo quihominis naturam et sub.sistentiam, quee vocatur husitum: quod ita mens concipit, ut in eo id quod est homo est abstrahit, coocedere debet et dicentis et nu-et esse, vel quod ei adest genere et ratione, esse diversacum asaensiono percipiat. Videt enim in illo solus est Deus et homo, divinitati esse coDJunctam.dieutis intelligeutia, et iilam credere in Christo, quiUDO, et ipsum esse quo id quod est sit, et etiam Illud euim lectoris vigilautia debet attendere acceptisid quod est, quod illo esse sit. Videt et quaedam alia dictiouum siguiflcatiouibus, quibus siguificatorumquae proprietatis ratione adsunt quidem ipsi esse, in- propositi oouveuiat ratio, et de quibus iulerpres idBuut vero, vel extiiusecus affiguutur ei quod est. In quod dictum est iutelhgeudum explauet ; verbi gratia :hoc igitur uuo id quod est habet esse quo est, et ea si quis dicat, homo est risibilis ; item, homo est individuorumforma : hominis nomeu quidquid in una idqua3 ipsum esse quoquomodo sequuutur. Ipsum qu'que esse et ea quse ipsum sequuntur habent id quod n in altera affirmatione significat, id est, et id quod inest, de quo vere dicantur. Quse nisi diversa essent,habere haberique non possent. Nihil enim omninovel esse in se, vel habere se potest, nec aliquo modosibi conjuQgi ; diversa igitur inler se sunt quae sibiinvicem conjunguntur. Sed si omni genere omniqueratione, etsi in uno, conjungnntur, minime tamenvel in eo commisceri vel illud compouere poesunt.Ex his igitur apparet diversus esse modos diversasibi invicem conjungendi ; et qnaudoque unum essein quo diversa sibi conjunguDtur, quaudoque veronon esse unum. Unum quoqne in quo diversa coujungUDtur,quandoque simplex esse, quandoque compoditum; iu eo autem quod ciimposilum est, quandoquealterum, quandoque utrumque, quandoque neutrumcomponens commistione confundi ; quse autemomni genere omnique ratione a se diversa sunt, nequaquamsibi ; componi ; compositum quoque a componentibusnunquam omni geuere, nedum omui ratelligiturhomo, et id qno esse debet homo. Quorumsiguificatorum illud, quod primum exposuimus,grammatici vocant substantiam. Illud vero quodsecundo exposuimus, cujnscunque generis sit in omnifacultate, qualitatem appellant. Sed in prima affirmationonon id quo est homo, id est nominis qualitas,sed is qui ea est homo, id est subslantia nominisrisibilis esse proponitur. In secunda vero allirmationenon is qui est homo, sed id quo est homo, id est nomiuisqualitas individuorum forma dicitur. Similitersi quis dicat, animal est sensibile, animal e=t genushominum : item, sensibilc est corpus, gensildle estdifferentia ; ilem, risibile est homo, risibile est propriumhominis; item album est corporeum, albumest accidens : quamvis eisdem nomiuibus rerumsuppositio in propositis enuntialionibus Bat, priorestameu de substantiis nominum, secundae vero dequalitatibus eorumdem inteUigendae sunt. Et hujustioneposse esse diversum : imo si sine commistione n modi iufinitae suut orationes, quoB sub eisdem nomi.est compositio, quorum sunt naturaliter generumcomponentia, eorumdem quoque esse compositum.Sed haec omnia non nisi de rebus creatis intelligi volumus.In theologicis enim aliqua quidem similiter,aliqua vero aliter esse, sequentia nos docebuDi. Nonenim omnia neque nulla quae in naturalibus aut mathemalicisintelliguutur, in theoiogieis accipiendasentiraus ;ideoque subtilissimae atque exercitatissima!pbilosophiae esse, couimunes utrisqne et propriassingulorum ratioces ootare. Et haec quidem propterimperitos, qui diversarum facultatum ratioues, autcommunicaDt proprias, aut appropriant communes,teligimus ; nunc ud propositum redeuntes, dicimusquod cum tot sint rerum sibi invicem coujungendarummodi, illam conjunctionem, quae est naturarumduarum, divinae scilicet et humanEe, in Christo, inferiuscontra Eutycheu non esse per commistionem :hic vero contra Nestorium non esse, per appositiouem,oetendit. Quasi ; Quaero num Dei hominisquenibus non modo aequivocis aut quolibet schematisgenere translatis, verum etiam univocis, de aliisatque aliis debere intelligi, ipsa rerum proprietas, etoraodi regula prudeutem docet iuterpretem. Omnevero nomen, diversa significat, substantiam videlicetet q'jalitatem. Ut album, id quod appellatur album,quod est substantia nominis ; et id quo appellaturalbum, quod est ejusdem nominis qualitas. Subeodem igitur nomine quod est album, si quis dicat,albuni est corpuii, album est aocidens, rerum proprietatemsecutus inlerpres, sicut dictum est de eoquod appellatur album, quod vere est corpus ; hoc.vero de eo quo appellatur album, quod vere estaccideus, interpretabitur. Neque enim id quod albumest accidens esse, neque id quo aibum est corpus esse,rerum ipsarum permittit proprietas. Similiter ergociirn dicitur hominis atque Dei in Christo facta conjunctio,noQ debet intelligi quod is qui homo est etis qui Deus est in Christo conjuncti gint. In eo