t. II (PL 64)

31 AN. MANL. SEV. BOETII 32aniraantibus sub animali posuimua. Differentia, utrationale qua species,scilicet hominis ab irrationalidistat animali. Proprium, ut risibile, quod nullumaliud cinimal, neque rationale, neque irrationale habet.Nullum enim animal ridet, nisi solus homo.Quarecum quaediim coeleslium potestatum animaliarationabiliasint,eorumtamenproprium risibilenonest, quoniam non rident. Recte igitur risibile soliushominisproprium praedicatur. Accidens,album,nigrumetsedere,quoniaminsubstantiahominurnnonsunt,merito accidentia nominantur.Nam si substantiaecujuscunquespeciei interesset id quod accidensdicimus,interemptoaccidenti periret etiamejus specieisubstantiacui accidit.Nam quoniam rationale inhominis substantiaest.si rationabilitasinterimatur, catur ad singulos hominesut genus ad res plurimashominis quoque substantia necessario peritura est. species differentes,sedP ad res plurimas numero differentes: singuli enim homines numero a se tantumIdcirco, quoniamin ipsiusspecieisubstantianaturaqueversatur.At vero albumetnigrum, vel quajcunquesunt accidentiasiinterimas,speciesipsa in qua ad subjecta prasdicatur, ut ad plurimasres specienon specie distant. Atque ideo, quoniara genus sicilla accidebant, manet.Nam neque omnis hemo can-differentes preedicetur ; species autem ad subjectadidus,neque omnisnigerest, et cui alterutra defuerint,ejusspeciesnonperibit.Alque idcircohscaccidentia,veluti non innatain substantia, sed a forisvenientiarecte nominata sunt. Nunc ergo, quoniamquid sit genus ostenditur,et ea quae ad unitatem dicuntur,ab iisquse deplurimisprsedicanturdistinxit,atquedistribuit,ipsiusgenerisdifrerentias,vel abhisqu» ad unitatem dicuntur, vel abeis quaead plura-piaedicentur,et id eo quod quid sit genus tamen prae-litatetn congruunt, idest differentia, specie,proprio,accidcntiquG declarat, et dicit genus ab illis quse adsola individuapraedicanlur, id estquae ad unitatem,dicatur ad res specie differentes,species vero diciturad res lanlu.T. numero differentes,quod Porphyriussic demonstrat:hoc dilTerre, quod genus ad plurima prsdicetur, individuaveroadsinguIa.Sed,quoniamC Ab his vero reliquis qute de pluribus appellantur.haec differentia genus differl, primo a specie.Quoniam species,et sidegeneris adindividuacommunis eratdifferentiis,speciebusque,propriisetaccidentibus,abillisipsisaliisdifferentiis genus dividit atque disjungit. Quoditademonstrat : Abhis igiturqurnead uuitatemdicunturdiffert genus, quod genus est hoc quod de pluribuspraedicatur.Ab his ergo reliquis genus difjerl. Primo a specie,qnoniam species, elsi de pluribus, non iamen speciedijferentibus, sed numero prsedicalur.Ac primum generis specieique distantiam monstrat,quc8priorest agenere.Nam quamvis differentiasupraspeciem sil.non supersubalternamtamen,sedsuper speciem specialissimam differentia ponitur.Nam quamvis rationalis differentia super hominem j)ponatur, qu» species specialissima est, tamen antespeciem specialissimamipsa diffe.rentia species estejus generis, cui species specialissima supponitur.Nam. sub animaii antehominem rationale ponitur.Igituroumgenuset speciesutraquead plurima praedicentur.genusvero ad plurimas species in eo quodquid sit praedicatur, species non jam ad plurimasspecies, sed ad plurima individuapraedicatur. Suntautemquaedam genera generalissima(ut dicturaest)supra quae aliud genus inveniri non possit.Sunl autemspeciessubquibusaliaespeciesinvenirinon possint,etintegra species illa nominatur,quae nunquamA genus est, id est sub qua species nuUse sunt.Nam sisub easpecies essent,ipsa etiam genus esse posset.Species ergo quae vere speciesest, alias sub se speciesnon habebit, utest homo. Namque homo,quoniamspecies est, singuli homines qui sub ipso sunt,non ejus speoies, sed individuanominantur.Nam sihomo genus essethominum singulorum,genus autem,sisut dictum est, ad plurimas res specie differentein eo quod quid sit appellatur : homo, id estspecies,siutgenuspr8edicareturad singuloshomines,singuli homines specie ipsa differrent. Sed singulihominesspecie non differunt,quod autem specienondiffert, si quid ad hocpraedicatum fuerit, non praedicaturut genus ad species^ id est homo non praedi-ita praedicatur, ut ad plurimas res numero differentespriedicatur. Congruunt igitur sibi genus etspecies,quodgenus etspeciesad plurima praedicantur,etutraqueineoquod quidsit.Nam si interrogesquidest homo, animal dicitur, id est genus. Et si interrogesquidestCicero, horao dicitur, id est species,Distanl autem, quod quamvis utraque ad plurimapluribus prxdicentur,non tamen species differentibus.sed numero : homo enim species cum sit, de Socrate,Platone et Cicerone prsedicatur, qui non specie, sednumero differunt. Animal vero quodgenus est, et boviset equi prsedicatio est, quse differunt specie a se invicem,non numero solo.Quod siraile estac si diceret, genus a specieunamdifferentiam plus habere.Congruuntnamquegeneraspeciebus, quod utraque in eo quod quid sit praedicantur,utdictum est. Congruunt itemgenuset speciesquod utraque ad res plurimas praedicantur. Congruititem genus et species, quod utraque ad resnumero diirerentespraedicantur. Nam etsinguli ho-mines ita a se divisi sunt,quantum ad numerum,uthomo ab equo vel bove, vel a cervo, vel a quibuslibetaliis animantibus.At vero distat a specie genus,quodgenus de pluribus rebus specie differentibuspraedicatur, quod species non habent. Nihil autemdifferre arbitror,u trum ita dicatur aliam rem ad aliampraedicari, an aliam rem de alia praidicari. Uterqueenim idemintelleclusest. Namsi animal praedicaturad hominem,idemetiam animal de homine praedlcatur.Namcum interrogaveris quid est homo, respondesdehominisinterrogationehominemesseanimaf.Sednunc oportel nos ea quae sequuntur aspicere.Quid ergo sequitur.