t. II (PL 64)

571 AN. MANL. SEV. BOKTIIignoratur, deaffirmalione an de negatione ;rursus si A eslinlerrogatiodialeclica,sed potius discipuliad manonresponderis, riescilur quam negari volueris afflrraalioneman negalionera.Quare conlra hujusmodi addiscere cupil, inlerro^at eura qui docere potestgistrum aliquid discere cupieniis. Qui enim aiiquidinterrogaliones lola proposiiio respondenda est, id quid sitid dequoambigit. Dialeoiicus autera (ut diclumesl) iia inlerrogare debet, ut respondenti sitesl allcra pars contradiclionis, aut lola affirmalioaut lola negiiiio, ul dicas, aut est animai Socrales, copiaan afflrmaiionem an negationem velit eligere.aul si lioc non vjdtlur, respondeas, non est animal Oporlel enim scire quoniam omnis inlerrogalio responsionisesl petilio. Dialeclioa vero non cujusdamSocraies. In his igilur qufe mulla sunl, ex quibusunumCerinequil.sifialunainierrogatio et ipsa repreliensibiiisest, el conlra eara una responsio.Qiiis-opposilonem ; ergo hoc ipsum quid est, non est dia-responsionis, sed ejus quaj in utraque parte habealquis enim ea plura interrogal, ex quibus unumesse leclica interrogalio. Oporlel enim ila inierrogare, utnon possil, mulias facil inlerrogaliones, conlraquas exinterrogatione respondens possit eligere alleramsi simpliciler respondaalur, eliam si vera sit ipsaresponsio, lamen jure repn-heniliiur. Contra enimconlradiclionis parlem. Debet enim delerminare etdifflnire is quis inlerrogat, an hoc sit quod dicilurmuliiplicem inlerrogationcm mulliplex debet esse an nou, ui homo aniraal est an non ? ul ille aut affirresponsio.Si quis enim dicalinlerrogans, Socrales g mationem respondeal aut negationem : quod aulemphilosophusest, etlegit elambulal? quiapoiesldixit dialecticam ir.lerrogalionem petilionem essefieriul sitqiiidem philosuphus et legal, non autemambu-responsionis vel proposiiionis, vel allerius parlislel, velambulet, sed non legal: potesl item fieri utet legal et ambulet ; conlra hujusmodi proposilionemnon erit una responsio. Nnmquiila interrogavit: Socralcs philosophus esl, el legit et ambulat ?aut imperil aul capliose interrogavii. Conlra quaminterrogationem si contigerit Socralem philosophumesse el legere, elambulare, si respondeal : iia est,haec qnoque responsio reprehendiiur. Contra pluresenira interrogationesuna responsio non dubel adhiberietiarasi vere per unam illaui respondeatur, sicutin hacquoque, si et philosopbus esi, el legil et ambulat.Quocirca si interrogalio dialeclica responsionispetilio est, per quam responsioncm fiat proposl- suil. Sin vero inlerrogante aliquo negalionera, illeptiOj ut cum quis dixerit interrogaus, dies esl?alius affirmalionem responderit,conlradiciio responsa esl.respondeat, non, fiel inde nesaiio, dies non esl, vel Hoc est igitur quod ail, inlerrogalionem responsionisesse petitionem, et cujus responsionis eerte ailera parsopposilionis cum ila interrogatur,addi-dies est, an dies non esl, ut coigrue respondeaturdiera esse, aut diem non esse, id esl tola proposiiio;hae qiiae ex his pluribus fiunt alque inierrogantur,cum unum ex his fieri non possit, non sunt simplicesinterrogaliones. Quocirca nec ad eas reddendaesl siraplex responsio, de his autera se in Topicisdlxissecommemorat. Rursusquia dialectica inlerrogatioresponsionis est pelilio (ul supra diclum est)vel propositionis vel alierius partis conlradictionis,quod pauio posl demonstrabitur, imperile illi interrogantqui ita dicunt, quid esi animal ? vel quid esthomo ? oportet enim quia dialeciice inierrogal,dareconlradictionis, hujusmodi est. Quisquis inierrogalaffirmalioneni, aut earadem expetil, ut audilor sibirespondeal, aut contradictionem. ut si quis sic inlerroget,homo animai est ? si ille annuerit, propositionerareddidit, eam scilicet quara proposuitinterrogans ; si vero interroganie aliquo, an horaoanimal sil, respondens dixeril, non est, conlradiclionemrespondisse videbilur. llleenira affirmaiioneminierrogavit, ille negalionem respondil, quodesl conlradictio, Rursus si negaiionem inlerroget,et ille respondcal negationem, eamdera propositionemreddidit quam is qui inlerrogavit anl« propo-dit, vel propositionis, siidem respondeit, quod illenierrofiat, velallerius parlis coniradiciioiiis, si cumhic arfirraalionem inlerrogel, ille responderil negationem,vel si cum hic negalionem in interrogationeposuerit, ille affirmalionem in responsione rodiiiderit.Interiogaiionis auiera secundum Peripalelicosduplex species esl, aul cum dialeclica inlerrogaiioest, aulcum non dialeclica. Non dialpciioee auierainierrogalionis duse species sunl,una quidem quaudosumentesaccidenlesinlerrogamus, cui illud accidat,utcum videmus domum Ciceronis, si inlerrogemusquis illic raaneat, vel quiindo sul'jectura quidera ipexinlerrogaiione optionera, an sibi respondens affir- D sum et rem sumimus, quid auiem illi aceidat inlermalionemeligere velit, an negalionera. Qui vero sic rogamus, ut si ipsum Ciceronem quis videat, et interrogel,quo divertat, ei ha=c una species est eoruminterrogai,utquid estaliqua res, velii dicere respondenlem,non est illa inlerrogaiio dialectica. Inierrogantautem quidam.hoc modo, puiasneanima ignis mus. Aliera vero quando proponenies nomen quidqua; secundum accidens, non dialeclice inlerroiie-est? cum respondens negaverit, addunt, nonne tib-sit quaErimus, aul geuus, aul differeniiam, aut diffi-videlur aliquid esse inler ignem alque aerera mediumeorpus, ut, silanima? Cum respondens hocquoque abniierii, illi persequuntur, an forlasse magisuhi videtur aquam esse animam vel terram ?Gum ille neque terram, neque aquam animam esseeonsenserit, lunc defessi interrogalionibus ila inlerrogaiit: Quaj res esl ergo anima ? hajc autem nonnitionem requirenlcs, ul si quis inierrogel quid silaniraal, vel quando diffinilionem aui aliquid superiusdiclorum sumiraus, el qusriraus cujus illa sint,ut si quis quaerat, aniraal rationale, mortaje, cujussit diffinilio.Quonvim vero hxc quidem prsedicanlur composita,ut unum sit omne prxdicamentum eori-m qux exira