t. II (PL 64)

529 IN LIBRDM DB INTERPRBTATIONE EDITIO SECUNDA. 530UndeAlexander quoquedicitscriptaraeesse culpam, Anon philosophi reote dicentis, et emendandam essescripturam, sed non eumoportuit confundi, siprohomineetnonhomine justum et nonjustum intulit.Ilaec enim exempla sunt potius quam propositionumnecessitas.quod enim dixitest hominiet non hominiad.jacere ita sumpsit, tanquam si homo praedicaretur,ut ineo quod est Socrates homo est,vel rursusSocrates non homoest. Ergo volens sumere quodcunquepraedicatum,nuncquidem simplex,nuncauteminfinitum, intulit justum et non justum indifTerenlerhabens, an homo et non homo praedicaretur,anjustusetnon justus,solum in prcedicato aliassumereturnomen, alias infinitum nomen. Non ergooportuit Alexandrum conturbari. Aliosque in hacscriptione in qua nos philosophus exercere voluit, „sicut Porphyrium,et Herminum non turbabat, quidicunt exempla hic esse finiti praedicatiet infiniti,inquibus quod liber praedioatum sit,aBque accipi oportere,velsic cum dixisset homini et non homini adjacere,estet non est,albuni et non album, posteaintulisset snfficere. Hoc enim et illud praedicatum,aliasflnitum^aliasinfinitumsumereinquibuscunqueDominibus seque oportet, et quod homini ait et nonhomini adjacere est, et postea intulit justo et nonjusto, et subjecit hominem, non ita putandum esttanquam desubjectis,id est horaine, et non homines'cut prius quoque exposuimus : Est enim hoc locoet non est, justo et non justo adjacet.Sedordoquidemtotius sententioe diligenter expositus est, siveilla scriptio sit, siveilla, neutra enim mutandaest.Et una quidem plus habet exercitii, altera vero faoilitatis,sed odunam intelligentiam utraque perveniunt.Restat igitur utquodait : Quare idcirco quatuoristse erunt,quarum quidem duaj ad afflrmationemsesehabenlsecundumconsequentiam,utprivationes,duae vero minime, diligentius exponamus.Locusenim magna brevitateconstrictusest,etnimiasubtilitateac obscuritatedifflcilis,et huncquideminprima editione hujusopwristranscurrentesexposuimus,alquein eo brevissimam, ut in aliis quoquededimus,expositionem.Nuno autem quid in se sensushabeat veri, quidvehac brevitate latitet, quantumfacultassuppetit, nosipsi patefaciemus, et quantumvalet animum lector intendat.Gui si forte paulo obscurioravidentur,rerum imputet dilflcultati, siveroplaniora quara putaverit, suo gratiam debehit acumini.Sedprius quid de hoc loco Herminus arbitretur,quampossibiliterexpediam.Ait Herminustribusmodiscum infinito nominepropositiones posseproferri,autenim infinitum subjectum habent, ut nonhomo juslusest, autinflnitum pra3dicatum,ut homonon justus est,»ut inflnitum subjectum et inflnitumpraedicatum,ut non homo non justusest.Harum igi-loqui voluerit,et postea per errorem intulerit in prsedicatojustoet non juslo,sed polius Ipsum homini etnon homini ita sumpsit,tanquam in aliquo praedicaretur,tur,inquit,qua5cunquead praedicatumterininum habentnomen infinitum,similes sunt his quee aliquamdenuntiant privationem.Denuntiant autera privatiotesut sicutdictum est,Socrates homo est,Socra nem hae quae dicunt, homo injustus est, horao intur,inquit,qua5cunqueadnon homo est, hic ergo homo et non homo prae- ^ justus non est; ergo istiusmodi, qua> proponunt,dicatur. Rursus si quis dicat homo justus est, homonon justus est, nihil differt.Eodem enim modopraedicatum in una propositione simplex sumptumest.In altera inflnitum, velut si dicam nix alba est,nix non alba est, eodem modo, non ergo culpandaest scriptura quae cum prius proposuisset homini etnonhominiadjacereestjustumetnonjustumintulit.Nihil enim interestsivejustum aut non justum prasdicetur,sivehorno aut non homo,dummodo praidicationemalias inflnitam, aliassumat flnitam, tunccum esttertium adjacens praedicalur. Exercereigiturintelligentiam nostram actionemque philosophusvoluit rerum omnium solertissimus,non scripturafalsa confundere; quando autem ea quae suprahorao injustus est, homo justus non est. Illae,inquit, consentiunt quae sunt ex inflnito praedicato, ut ea quae est homo non justus est,homo non justus non est. Idem enim est, inquit,essehomineminjustum.quod hominemnonjustum.lllaevero quaehabentaut subjectum infinitumut est, non homojustus est,aututraqueinflnita, utest, nou homo non justus est, non consentiunt adprivaloriam propositionem, quee est homo injustusest.Nulla enim similitudo est e.jus proposilionisquaeest,non homo justus est,et ejus qua3 dicit,homo injustusest.Nec vero ejus qua; proponit non homo nonjustus est,et ejus quae enuntiat, hurao injustus nonest.NamqueillaequaeinfloitumnomenhabentinFrffidixitcolligens ait: Est enim hoc loco, et non est, D dicatione, heeprivatoriis consentiunt. Illae vero prohominiadjacet, hoc sentit, quoniam in hac propositione,quae dicit, homo justus est, quam supra proposuerat:justusde homine praedicatur. Est autemadjacensjusto adjacebit et homini, et in ea quae dicit.homojustus non est,quoniam justus praedicaturde homine, non est autem adjacet. Non estergo hominiquoque adjacebit. Hoc enim est, quod ait, estenim hoc loco et non est homini adjacet.Nam si jusluspraedicatur de homine, est autem et non est adjacetjusto,et homini quoque adjacebit, nt dictumest Hanc quoque sori.pturam emendandam esseAlexander opinatur iauiendumque esse hoc modo,positiones quae aut suhjectum habent inflnitum,aututraque infinita, privatoriis longe diverss sunt. Sedhic Herminus longe atotointelleclum et rationesententiaediscrepanshasinterposuit,qua;autexutrisqueinfinitis,aut exsubjecto flerent intinito.Quodautemesset quod ait secundum consequentiam, vel quaeduae haberent se secundura consequentiam ut privationes,quffivero non exponent nihil planum fecit,etsensusnihilomagisanteexpositioneraHerminiquampostexpositionemobscururaest. Nosautem Porphyriumsequenles,eiquedoctissimo viro consentienteshocdicimus,essequatuorpropositiones,quarumduaB