t. II (PL 64)

IQuod1079 AN. MANL. SHV. BOETII 1080tis, quo junctura cohacresceret, vitium communis A nomiae.Sed dicat quis.exeo quod ea quse mulierisparies fecit ;quaeritur an damni infecti promissio fuerant, viri flunt dotis nomine, id est approbarecogateum qui proraiserit damnum restiluere.Subjectusterminusdamniinfecti,promissio;praBdicatusquod defunctse bona ad virum debeant pertinere.vero vitii.restitutio.Sumimus igitur argumentumacausis hoc modo.Si enim is qui damni promisitinfcctiSed quE mulieris sunt,ea viri fieridotis nomine,etbona ad virum perlinere,vel idem est,vel neutrumalteri causa est ;vel si quis dieal eam esse causam,restitutionem ejusvitii causafuil, restituere ut bonamulieris viro debeant cedere, quod per iudebet vitium quod ejus accidit culpa ;quod si ea manus conventionem viri facta sunt dolis nomine,natura parietia fuit ut suspendi sustinerique non a causa rursus,ac non ab effectisfactum esse argumentumposset (fornicati enim parietis non ea natura est utputabit.id est a dote ; ab effectis vero nonsuspendi queat),parietis potius forma quamSdemolientisoportet aliud nisi causam probari. Esset vero exculpa vitium fecisse videbitur.atque ita non effectis argumentum,ut ex eo causa probaretur hoccogitur restaurare vitium quise damni infectipromissionemodo : Si quaestio esset an mulier in manum viriobslrinxerit.Fiet igitur argumentatio hooraodo:Si penes parietis formam constituit uteoad-convenisset, et indubitatum haberetur, omnia quaefuissent muiieris.viri facta dotis nomine, dicereturungente parietem qui damniinfecti promiserat,vi- gita : Si omnia quae fuere mulieris, viri facta sunttium fieret, id vil.iura, qui promisit, prsstare noncogitur.Fuil autemcausa'pariesutvitium fleret.quiea fuit natura ut suspendi sustineriquenon posset.Non igiturquod fornixvitiumfecerit,prsstaredebetquidamnipromisit infecti.Argumentum ab eoquodin ipso est de quo agitur,id est in vitii restltutione,e.t effpcto, id est ex causa. Causaenim vitii formaest parietis.Don culpaconjungentis parietem.Itaquofacturaestut fornix vitium facerel.quas causavitii,cumabsit ab eo qui parietem junxit, abest etiamejusdem vitii restitutio. Maxima propositio,unamquamquerem ex causis spectari oportere.Ab effeciis rehus,hoc modo:Cum mulier viro in manumconvenit, omnia quse mulieris fuerunt viri fiuntdotis nomine.Effecta sunt quse aliquibus efflciunturoausis,nonterapore praecedentibuSjSed natura,veiut si quaerat,uxore defuncta quae in manum viriconvenit,an ejusbona ad virum pertineant.In qua quaestione, bonadotis nomine, mulier in manum viri convenit;sedomnia quae fuere mulieris, viri facta sunt dotis nomine,mulierigiturin manumviri convenit.Maximapropositio, causasab effectis suis non separari.Ex comparaiione au/em omnia valenl, guce sunthujusmodi.Quod inremajore valet, valeal in minore,ut si in urbe fines non reguntur,necaqua iu urbearceatur.Item conira. Quod inre minori valet, valeatiti majcre,licel idem exemplumconverlere,iiem.Quodin re pari valel,valeai in hac,quce par esi,ui quoniamusus auctoritas fundi biennium esl.sit eiiam oedium.At in lege oedesnon appellanlur, et sunt cceierarum.omnium quarum annuus est usus,valeai n:quiias,quceparibus in causis para jura desiderat.A coniparatione iocus qui dicitur, tripartito soinditur;autenimacomparationeraajorum,aut a ooraparationeminurum.aut a comparatione pariumnascitur.Acomparatione igitur majorum est,quotie3majore minoribus comparantur,hoc modo, ut quodin re majore valet, valeat in minore.Sit enim qus-uxoris defunctae quae in raanum viri convenerit,subjectum est, ad vir.jra autera pertinere,praedicatum.Quaerostio an in urbe aquam liceat arceri. In hac igiturigitur arguraentura ab effecto^dispicio-subjectus est terminus, in urbe aqua, prffidicatusque quid perfecerit ipsain raanum conventio,atqueex 60 argumentura traho; id autem est, omnia virivero,jus arcendi.Regi fines dicuntur quotiesunusquisqueagerpropriisflnibusterminatur.Arcet verodotis nomine fieri, quajcunque mulieris fuere.Ipsa aquam qui eara per sua spatia meare nonpatitur.igiturin manus viri conventio,omnia qu£E mulieris Paciamus igiturargumentum sic.Quoniam plusestfuere, viri fecit dotis nomine, non praecedenstempore,sedstatimregi flnes,i,minus vero arceriaquam, si in civitatepropria vinaturae.Nam utinmanum flnes nonreguntur, quod majus est, ne id quidemquaecunque convenerit,raox ejusbonadotis noraine quod minus est, fiet, ut aqua in civitate arceatur.virum sequuntur. Facio igitur argumentum sic: Si Hic )j.'ilur sumptum est argumentum ab eo quod inmulier quae defuncta est inmanumconvenit,in ma- D ipso hteret de quo quffiritiir. Qusritur vero de arnuravero convenientis mulinrisbonavirifiuntdotisnomineiliiBcquoquebona dequibusagitur,virisunt.Argumentum ex eo quod in ipso est,de (juo agitur,continetur.Agiturenim debonisejusquae in raanuraconvenerit, scilicet ab efTectis, id esta causa effeclis.Effeotum naraque est, in manum conventioneomniaquffi mulieris sunt viri fieri, sed a causaquanquam hic quoquenonabefleetis dotis nomine,tactum argumentum essemonstretur.Ostensum estenim fieri viri dotis nomine,quidquid mulierisfuerit,ex eo quod mulierin manum convenerit. Sedbaec causa est ut quae mulieris erant, viri flant doliscendffi aquaejure,ab affeoto sciiicet,id estaraajori,quod relertur ad id quod rainusest.Notandum veroquod Tullius raaximam propositionem arguraentationiinclusit hoc modo : in ro raajori valet,valeat in minori, et deinceps ea nixus,argumentationemexpedivit, ut manifestius appareat id quodin primo volumine commemoratum est, has maximaspropositionesaliquotiesquidem argumentationibusincludi, ut in prsesenti monstratur exemplo,alias vero vires arguraentationibus dare.ut in superioribusexcmplis locorura.Quod siidem convertamusexemplum,dicemus : Quod in re minorivalet,