t. II (PL 64)

499 AN. MANL. SEV, BOETII 500quodlibet eorum qux facla sunt,quoniam est,vel ent. A. cessitati yalet contrarie pr»dicatutn, ut ipse postQuod si semper fuit dicere, quotiiam estvel erit,non docuit. Nam quod impossibile est esse, necessepotest hoc non esse, vel non futurum esse. Quod autemnon potest non fieri, impossibile est non fieri. Etquod impossibile estnon fieri, neces.ie est fieri. Omniaergo qum futura sunt, neeesse est fieri, nihil igiturutrumlibet, neque casu erit, nam si casu, non ex necessitale.Ad astruendum non esse oranes enuntiationesverasdefinite in futuro velf«lsas,exeadem argumentationisvirtute, et ex eodem possibilitatis eventu,diversam tamen ingreditur argumentationis viam.Dudum enimexhis qu»nondum erantfacta,si verefulura esse prffidicerentur, in rebus necessitatemsolam esse posse coUegit.Nunc autem ex his rebuscasu dicat,ille rursus in ea re perimit necessi-quae factae sunt,argumentationem capit,si vere an- p fleritequam fierent praedioerentur, necessitatis nexueventusrerum omnium contineri ;arbitranturenimhi qui dicunt contingentiumquoque propositionumstabilem esseenuntiationismodum seoundum veritatemscilicet atque mendacium,quod omnia qujBcunquefaota sunt, inquiunt, potuere preedici, quoniam(ient. Hoc enim in natura quidem fuit ante,sed nobis hoc rei ipsius patefecit eventus. Quaresi omnia quaecunque evenerint sunt, et ea qufflsunt futura esse praedici poluerunt necesse est omniaquaa dicuntur, aut definite vera esse, aut deflnitefalsa,quoniam definitus eorum eventus secundumpraeseos tempus est. Quare in omnibus in quibusaliquid evenit, verum erat iJicere, quoniameventurum est,et si nondum adbuc factum est.Hocautemilla res probat verum fuisseniam evenit id quod praedici potueral,quod si praedictumesset.res eventura definita veritate praediceretur.Hoc Arisloteles suraens ad idem impossibilevalidissima ratione perducit,et praesentis temporisnaturam cum futuri enuntiatione conjungit..\it enimsimiieesse depraesentibus enuntiaresecundum veritatisnecessitatem et de futuris. Nam si verum estest noQ esse. Quod necesse est ut sit, possibilenon est illud non esse, quod enim ut sit possibilenon est, npn esse necesse est. Quod si hoc est,el contraria se eodemraodo habebunt.Quod eslimpossibilenon esse,hoc esse necesse est.Sed dictumest ea ques vero prasdicantur impossibile esse nonesse, hoo autem est ex necessitate esse. Ea igiturquee praedicuntur ex necessitate futura sunt. Nihiligitur utrumlibet,neque casu,neque omnino secundumliberum arbitrium, quod utrumlibet signiflcatiototum clausit.Naraquod dicit utrumlibel,possibilitatem,et casum,et liberum in signifioatione arbitriumtenet. Ergo nihil fit casu. Nam si quaedamtatem, quod enim casu est, non ex necnssitateest,nihil autem fit casu,quoniam omnia ex necessitateproveniunt, quaecunque enunliatio vera praedixit.Evenit,autem hujusmodi impossibilitas exeo quodconcessum est prius, omnia quaecunque facta suntdeflnite verepraedici potuisse.Nam si ex necessitatecontingit id quod 'evenit,verum fuit dicere quoniamerit,quod si ex necessitatenon contingit,sedcontingenter,non potius verura fuit dicere quoniam erit,sed magis quoniam contingit esse;nam qui dicit erit,illequamdanonecessitateminipsapraedicationeponitHoc inde intelligitur.quod si veredicat futurum esseid quod prajdicitur, iinpossibileflt nonfieri.Hoc autemex necessitate sit fleri, ergo qui dicit quoniamerit aliquid eorum quae contingenter eveniunt,in eotunc dioi, quo- C quodfuturumessedicit,idquod contingenter evenit,fortasse mentitur ; vel si contigerit res illa quampraedicitjille tamen mentitus est,non enim eventusfalsus est, sed modus pradicationis. Namque itaoportuit dicere, cras bellum navale contingenterevepiet, hoc est dioere, ita eveniet si evenerit, utpotuerit non evenire. Hoc ergo qui dicit, verum dicit.Eventum enim contingenter praedixit. Qui au-dicere, quoniam est aliquid, esse neoesse est, et si tem ita dicit,cras erit bellum navale,quasi necesseverum est dicere, quoniam eril,futurum esse sine sit,ita pronuntiat,quod si evenerit,non jamidcircodubio necesse est. Gmnia igiturex necessitate futuraquia praedixit,verum dixerit.quoniam id quod contingentersunt, ad idera,scilioet, impossibile argumenta-tionem trahens.Sumit autem hujus impossibilitatisordinem ex his propositionibus quce faciliores quidemeventurum erat, necessarie futurura esseprsBdixit.Non ergo in eventu estfalsitas,sed in pra3-dicationisraodo.Quemadmodum enira siquisSocratead intellectum sunt, idem tamen valent hoc ambulante dicat : Socrates ex necessitate ambulat,modo: Si semper, inquit, verum est dicere, quo- D ille mentitus est non in eoquod Soorates ambulat.quidquid enim tunc ygrum fuit sedineoquod ille ex necessitrtte eumambulareprae-niam est, vel erit,praedicere, illud non potest non esse,nec non futurumesse,quemadmodum enimidquod in prcBsentivere dicitur esse, hoc non potest non esse, et verade ea propositio fuit, qucB dicebat esse, ita quoquein futuro quae dicit aliquid futurumesse,illa si veraest, non potest non futurum esse quod praedicit.Quod si nonpotest nonfleriquod averapropositionepraedicitur,irapossibile est non fleri.Idem enimestdicere, non potest non fieri, quod dicere; impossibileest non fieri. Quod autem impossibile est nonfieri, necesse est fieri. Impossibile enim idena ae-dicavit, ita quoque in hoc : Qui dicit quoniam eritaliquid, etiam si hoc flat, ille tiimen falsus est,nonin eo quod factum est.sed in ep quod non ita factumest, ut ille praedixit futurum. Quod si verum essetdefinite, ex necessitate esset futurum.Igitur ex necessitatefuturum esse praedixit, quodcunque sineuUo alio modo eventurum pronuntiavit. Quare nonin eventu rei,sed in prajdicationis enuntiatione,fal.sitas invenitur. Oportet enim in contingentibus itaaliquid prapdicere, si vera erit enuntiatio, ut dicatquidem futurum esse aliquid,sed ita,ut rursusre-