t. II (PL 64)

629 IN LIBRUM DS INTERPRETATIONE EDITIO SECUNDA. 630osse quodbonurn est.Illa vero afflrmatio contrarii,qute estmalumesse quod bonum est,illam opinionemperimitveramqus debono secundum accidensest,id est non malura esse quud bonum est. Constatigitur magis falsam esse opinionem qus dicitnon esse bonum quod bonum est, potius quam eaquEB opinatur malum esse quod bonum est.Quod siest falsior magis contraria, magis igitur contrariaest negationis opinio quam oontrariae affirmationis.Expedito igitur sensu, verba ipsa demonstrandasunt.Si ergo,inquit,quod bonum est, sit bonum etnon sit malum,et hoc quidem secundum se,id est,ut quod bonum sit,bonura esse dicatur, illud vero•secundum accidens,hocest quod bonum est,ut malum non sit. Aecidit enim ei malum non esse, magisautem in unoquoque est vera,qu8e secundum seesl.Nam quod secundum uniusoujusquenaturam est,propinquius est ei rei cui est secundum naturam.Quocirca et veritas secunilum rera,quia rei proximaest.verior est quam ea quK secundum accidens est,hoc est enim quod ait: Magis autem in unoquoqueest vera quae secundum se est;quod si hoc ita est,etiam falsa,id est etlara illa falsitas est magis falsiorqu» illam perimit opinionem vel propositionemqucB secundum se vera est,siquidem illa secundumse vera verior est quam quae secundum accidens reivera eat.hoc est enim quod dicit,siquidem et vera.Hocigiturexponens exemploconfirraat.Ergoea quaeest,quoniam non est bonum quod bonum est, ejusquae secundum se est falsa est,hoc est illa quse opponiturilli opinioni quae secundum se vera fuit,hocenim hcec verba demonstrant, cum dixit : Ergo eaqufflest.quoniam non est bonum quod bonum est,ejus quffi secundum se est, falsa est, id est quaaipsura bonum negat bonum esse,per se verse propositionisfalsa esl.id est opposita.falsitas enim veritatiopponitur.illa vero quce est quoniammalura est,ejus quae est secundum accidens,hoc est,illa opinioquaeidquod bonum est,malum arbitratur esse,falsaest, et apta ei propositioni quae est secundum accidensvera,id est qufe opinabaturbonum non essemalum. Quare magis erit falsa de bono ea qus estnegationis opinio quam ea quas est contrarii,id est, Hla vero quse est,magiscontrariaestnegatio quam affirmalio contra-D est,implicita est. Etenim quoniam non bonum est, ne-irii. Siquidera cum sint de bono utraeque preedicata3,falsiortamen negatio reperitur. Sed quod dixitbono aocidere,utmalum non sit,non ita intelligendumest quemadmodum solemus dicere, subjectoaliquid accidere.Neque enim fieri potest,sed acciderehic intelligendum est secundo loco dici,principaliterenim qiiod est bonum dicitur bonuni. Seeundovero loco dicitur,non est malum;hoc autemtraotum estasimilitudine substantis et accidentis.Unaquceque enim substantia principaliter quidemsubjecta est.secundo vero loco vel alba,vel bipeda,vel accidens, vel quidquid substanliisaccidere potest.tio vero malum esse quod bonum est^negatio qucs A FaUus autem est maxime circa singuh qui habetest non esse bonum qaod bonum est,illam secundumse opinionem veram perirait quoedicit bonumcontrariam opinionem . Contraria enim eorum sunt qusepiurimum circaidem differunt.Quoi si harum contrariaquidemesi alLera,magis vero contraria est contra^diclio, manifeslum est quoniam hxc erit contraria.Vis omnis argumentationis, ut brevissime expediatur,hujusmodiest.Omne verum aut secundumse verum est,aut secundum accidens, quia necesseest etiam falsum,aut seoundum se falsum esse,autper accidens.Verum autem illud esse verius constatquod secundura se est potius quam illud quod peraocidens; qui vero contrariam de re alioujus habetopinionem quam res ipsa est,necesse est ut plurimumfalsus sit.Etenim contrarietas opinionum est,quotiesdeunaeademque relongissime aseabsistengtesopiniones sunt.Quod igiturmagis falsum est,hoceritetiam contrarium.Illud enim quod magis a veritateabest.hoc magis falsum. est.In opinionibus veroquag a se plnrimum difTerunt,ea sunt contraria;iIlaigitur in opinionibus contraria est quae plurimumfalsa est.Est autem ut dictum est plurimum falsa,quae secundum se falsa est,id est quae illam perimitpropositionem qua; secundum se vera est,hsc aulemnegatio est;negatio igitur contraria est afflrmationipotins quam ea afflrmatioqua» contrarium ponit.Talis igitur sensus his verbis incIuditur:Falsus estautem magis,inquit,circa singula qui habet contrariamopinionem.Quanquamenirapossitessequilibetfalsus,etiarasi de eadem re contrariam non habeuntopinionera,ille tamen magis fallitur qui contrariumaliquid opinatur.Hoc autem cur eveniat dicit : Coni-*-"traria enim eorum sunl quc-e plurimum ciroa idemdifferunt.Idcircoenimmaximefalsa contraria opponuntur,quiacontrarietas non nisi in plurimum dis-icrepantibus invenitur.Quod si harum contraria estaltera,id est quod si harum propositionum vel quaeper se falsa est,vel quaa per accidens,unam contrariamesse necesse est,magis vero contraria contradictionis,hoc est magis autem falsa negatio (hooenim quod ait,Magis vero contraria h8eo,hoc sensittanquam si dixisset,magis vero falsa contradictionisest,id est magis vero falsa negatioest),concIudit,9iilla, ut dictum est superius, ita sunt, manifestumesse.quoniam haec^id est contradictionis, erit contraria.quoniam malum esl,quod bonumcesse est forte idem ipsum opinari.Postquam idcirco contrarium potius negationemmonstravit esse.quod hcec magisessetfalsaquameaquffl contrarium afflrmaret,et distinctione falsitatigcontrariam esse propositionem opinionemque,quaBrem propositam,negaret edocuit,nunc ex simplicibusimplioitisque propositionibus opinionibusqueidemnititurapprobare.Dicit enimquod eaaffirmatioquEecontrariumponitimplicitaetnonsit simplex.Idcircoautem implicitaest quod qus arbitraturid quodbonum est malum esse,raoxillam quoque opinari necesseest id quod bonum est bonum non esse.Nequeenim aliter malum esse potesl,nisi bonum non sit,