t. II (PL 64)

317 IN LIBRUM DB INTBRPRETATIONB EDITIO PRIMA. 31SPostquam decompositis orationibus simplicibus- A et affirmationiset negationis falsa proferre.constatquetractavit,dlffinitioDemeDuntiationisperaffirmationemet negationem ingreditur;ait enim:EQunliatioest vox signilicans affirmationem vel negationem,velin praeteritum.vel in praesens, vel in futurumtempus.Quodenira dixit,de eo quod est,ad afflrmationemretulit; quod addit,vel non est,ad netrationem;quod vero secutus est.quemadmodum tempora divisasunt,adsingulorumtemporumretulilrationem;sive enim aliquis dicat: Socrates vivitjSocrates nonvivit.sive Socrates vixil,Socrates non vixit,vel sic :Socrates victurus est,Socrates victurus non est,quoniamafflrmatio est aut negatio,et quoniam quaelibetipsarum in aliquo temporum est,qu8e dividuntur infuturum, praesens ac prceteritum, plenam retinetsimplicis enuntiationis naturam.Af/irmatioveroesl enunlialio alicujus de aliquo Negatiovero enuntiatio alicujus ab alirjuo.Ad afflrmationis et negationis determinationeraenuntiationis nomen sumpsit,utgeneris; est autemaffirmatioquoties aliqnid de aliquoeum eo quod estesse praedicamuSjUtcum diclmus,Homo animal est,animal de homine praedicamus; quolies autem aliquidabaliquo prKdicandodisjungimus,negatioest,ut homo lapis non est^lapidem enim ab homine disjungimus.Quarc recta afflrmationis et negationisfacta est difflnitio.DE SUBJF.CTIS ET PRiEDICATIS ENUNTiATIONUM.Quoniam autem est enuntiare,eL quod est,non esse :et qnod non est,esse : et quod est.esse : et quod nonest,non esse ; et circa ea quas sunl exira prsesens tempora,similiter omne conlingit quod quis affirmaverit,negare,etquod quisnegaverit.afftrmare; quaremanifestumest quoniam omni atfirmalioni esl negatio opposila,etomni negationi affirmatio.Et sit hoc contiadictisel negatio oppositx.Nunc dividit enuntiationes,vel quae de his possuntfleri rebus.quae sunt,vel quae de iis quae noD sunt,sive in afflrmatione, sive in negatione. DicitenimquoDiam est enunliare quodestnon esse,utsi quisdicat, Nullus homo animal est.Hoc enim quod est,non esse proposuit. Haec est falsa negatio.Et quodnon est esse,ut si quis dicat,Granis lapis animal est,quod enim non est esse constituit, ethaec est falsaquod omni negationi afflrmatio,etomni afflrmationinegatio opponitur. Hinc ergo quid sit quod diciturcontradicticdeclaratur.Est enim contradictio afflrmationiset negationis oppositio.Cum enira quis afflrmatquod alius negat,ipsa utrarumque propositionumpugna contraditio norainatur.Atque hoc estquod ait.Et sithoc conlradictio.afflmatio et negatio^opposita.Gumenimaffirmatio negationi opponitur,contradictioest.Sed quae sit affirmatio oppositanegationi,aut quae sitharumpropositionumoppositio,insequentibus prodit.Neque enim quaelibet negatiocuilibel afflrmationi opposita eal,sed tantumhffic quas in sequentibus ipse determinat.QuocircaDico autem opponi ejusdem de eodem. Non autem3equivoce,et quascunque csetera talium determinavimusconlra sophisticas importunitates.eril contradictio,affirmatio et negatiooppositae;quaBn sint autem oppositae,sequen8 expositionis ordocontexit.Fierituncoppositionemioaffirmationibusnegationibusquedemonstrat.cumidem subjectumidemquepraedicatum in negatione sit, quod quilibetin afflrmationeproposuit: oportet enim semper, si oppositaest affirmatio negationi, unam essse veram.alteramfalsam. Quod si utraeque falsae sunt, aut utraeque verae,non sunt oppositse.Neque enim se perimunt. Siautem unasit falsa, alia vera, tunc vera perlmitfalsam.Et si illa fuerit vera, alia mox a veritate disoedit.Quod si in qualibet affirmatione aut subjectumaul praedicatura fuerit aequivocum non sunt opposit«.Si quis enim dicat; Alexander Helenam rapuit,et hoc aliquis neget dicens : Alexander Helenam nonrapuit,quoniam Alexander aequivocum nomen est,potest utrumque esse verum, et negatio, si deAlexandroMagno Ioquatur,etaffirmatio,sideAlexandroTrojano proponat.Quare non sunt. hae oppositaa.Illasautera esse dicitoppositas,quaecunqueejusdempraedicati habentoppositionem de eodem subjecto,utibi nullaaequivocatiodiversitatis causasit; hocenimest quod ait: Dico autemopponiejusdem de eodem.Non autemaequivoce,ut ejusdem praedicati sitoppositioin negatione, qui fuit in affirmatione, et de eosubjecto flat negatio,de quo ante facta et afflrmatio.Sed diligentius haec in libro quem Ilepi (joipiaxcxoivafflrmatio. Et quod est esse,ut8i quis dicat,Omnisinscribit edi8ssrit;illic enim sophistarum.tki-^yjji^ihomo animal est.Quod enim est, esse conflrmal,et D quos fallaces argumentatores Latine possumusdihajcestaffirmatio vera. Et quod non est.non esse, cere, qui perhujusmodi propositiones quae verumut si quis dicat,Nullus lapis animal est.Quod enim inter se falsumque non dividunt, mendaces colliguntnon est,non esse proposuit,et haec est vera negatio.syllogismos, argumenta distinxit, quibus ca-Et non solum hoc in praesenti^tempore^sed circaea pere respondentem atque innectere consueverunt.quoque quae praeter prajsens sunt_,tempora,HocjautemErgo nunchoc dicitetiam illa esseobservanda quaetantum valet ao si diceret, hoc non modo in contraargumentorumimportunitatemdeterminatapraesenti tempore ita enuntiari potest, ut sit verafalaaque negatio,et rursus verajfalsaqueafflrmatio,sed etiam in praeteritum et futurum,quaB extrapraesensterapora sunt.Similiter etenim omne contingitquod afflrmatur negare, et quod negatur ab alio,alium rursus afflrmare.Quod si omni veritali falsitasopponitur,omnietiamfalsitativeritas;est autemsunt. Quae vero sint illa, dicenda a me secundaeeditionis textus exspectet.Quoniam autemsunt hxcquidem rerumuniversalia,illa vero sinyularia. Dico auiem universale, quod depturibusnalumestprxdicari,singularevero quod non,ut,homo quidem universale est,Plalo vero eorumquaesingularia sunt.