t. II (PL 64)

1229 DE DISCIPLINA SCHOLARIUM. 1230set,i|uamplure9perhoruminspexisset, nulliquelicet A prehendinon possunt,quid de c£eterofaoiara ? Miserumest me esse hominem,ulinam humanitatem ex-brevissimo temporc manus imponeret perfloientes.Tandem mercatur inccepit esse navigio. Prims vero uere possem, et asinitatem induere, specie hominisnoctis spatio nauseae in hiatum sentiiiaoogente provooatus,etdemumpontiinsultu perlerritusinundantis,hortulanus esse cupiebal.Deliciunte vero leguminemililieese transtulit exeroitui ;visis autemhostium incursibus fugae tergaooQimendabat.Gratonisquestudiistutiusinbiabat,ciijusseraicirou[icapacitasmuItisformidabatqucBstionibus.SuperiorisverocirculilatiludozodiaciformataplaniLie drachmisarrisitsepteraplioibus. Prima vero litteralis protraotioqu33sivit utrum ccsli empyrei dominatio terrenitatisaliqua participe natura possit obfusoari. Secunda,utrumspirituum vitalis servitus lerrena faecisambitu queatnaturs subsidio denigrari.Tertiaautera,an Judaiose trins divisioni polorum,an Aristotelioaesimplici acquiesceadum sit partitioni.Quarta, si Judaios an termini sinl ex ipsis, an inipsis, an quilibet sigillatum, et si Aristotelicaecumpartes totius looaliter moveantur, quare totum nonmoveLur.Quinla,cur continuaelementorumsittransmutatio,etan eadem sunt quae primo fuerunt elementa,an alia oonsistant.Sexta,cumunum elementorumcontrarium, ut aqua, acoidentiilera acoipiatqualitatem, ut caliditatem, quare non igniaacoidentalem acoipiat frigiditatem. Septima, analiquazona a nostra sit habitabilis, quae habilantiumprimaeva nativilas, quis aocessus eorum,qualisque recessus permutatio. Circuli veromappa seoundi noveiiaria oculos inluentiumdetinebat inspectione.Quarum prima,zodiaci latiLudinemodiflcantem.continebatcirculorumqualitateminspeotive, oolurorumque terminos ditlinitive, totiusqueformae quantitatem progressive.Secunda; anstellae lixs sint in coelo superiori,au, in propriis circuliscommeanles.planetarum ad instar praevagaridiscernantur.Tertia,an cometcB pro.ligialiter rubentes,oirouIaritercum casteris planetis percurrant, andestruotivaecreaturEe insuum chaos revertantur,naturapermissione naturantis.Quarta,an inferioris naturaecomple.xionata virlutem sive eelipsim oontrahantex planetis, an ex primis generantibus. Si explanetis, an secundum necessilatem,an secundumeventum.Si vero ex generantibus, cum unum generantiumsit album etaliiid nigrurn,quaregeneratumex his album et nigrum non est,et quare generatumquando in extremitatibus assimilaturpatri,in casterisparturienti, quandoque neutri generantium.Quinta, quae proportio motus ad molum per planetas,etquseorum connexio.Sexta,cum Saturnus interplanetassitsenissimus,Venusquebenignissimus,an benignitas unius malignitatem retardet alteriusexoppositoadvenientis.Septima cuin caurus naturajiterfrigidusetsiooussit,quarenobis oontrarius apparet.Octava,quaesitelemenlorum connexio proportionali9,Nona,quissitsolisetluna3meatuseteireotus.Ullima semioirculiplanitiesproponebat,cur tremorinterris,cur conoremat aera fulgur,our maris exundatrabies.guslusquG malignus.quffi sit natura penuatorumaestivalium,in hierne deflcientium,et oonversim;quid grandinis rotunditas.nivis prolixitas,nebulae potentia ; an virtus lapidum ex oomplexionesit, an ex materia ; an adaraantina attraclio ex componentibussimul sit, an ex unius incursu tantum ;quid pluvicB dulcedo,putei hiemalis caliditas. eestivalisfrigiditas, visus triplex emissio, colorumqueconcretio. Cum igitur istarum quaeslionum diffloiliumsolutio animum mutationis non possetadimplere,uxori proposuit subjugari praedictis postpositis.Visis undique virfiinihus, in taedium duotusparentibussicrespondit : Improbo corruptas, lectosdetestor aniles. Nil mihi cum torva virgine, solusero.Spretisque prciedictis ut pote solutionibus quaestionumdifflcilibus,Ptolem»i de cfetero praeceptis,inquitiinsistam.Sed signorum gradus planetarumquediscursus sineturris altitudine faoili visu com-permutatal Sit ergo discipuli summu magistratuisubjeotio, exercitii attentio oum animi benevolentiaet ingenii dooilitate, speoierum luxuriceevitatio,felicisqueconstantiffi debita professio.CAPUT IV.Omnia siquidem superiusexpedilade scholariumintormatione sunt inflxa,nunode eorum sagaoiprovisiunebreviter est tractandum. Cum ergohumanicorporis complexio phlegmate, sanguine, cholera etmelanoholia consistat suffulta, ab aliquo praediclorumnecesse est quemlibet elioere prajeminentiam.Melancholioovero pigritiei timoriquesubjecto,locissecretis el angulosis strepituque carentibus, lucisqueparum -recipientibus, studere est opportunura,saturitatemquedeclivem serasqueccenas priecavere,potibusqusmediooribus gaudereail uatursstudium'B proutstudn desiooatio e.xegerit plenaria; potus receptionead mensuiam confoveri, ne nimii studiiprotervitas phthisirn generet, anhelam thoracisqueslriotitudinem.Phlegtnaticus vero lioet strepitu vigentibusadibus, luoisque capaoissimis praeceptisstudiis potestinformari; poculisplenioribus potestsustentari, oibariis omnigenisque oonfoveri, venereoqueaooessu, si fas est dieere, mensurnus permollirideberet.Sanguineusautem,oujascomplexionisfavorabiliorest conipago, omnibus c-edibusvellocispotest adaptari,quem iudendo sspiusnovimusconfoveri gravissima quKslione.quam si obliquantibushirquis parietes solus oocillaret.Tamen in hooseniper non est cunfldendum, hunc cibariis levioribuspolibusque gratissimisdecetbilarari.Cholericusvcropallidaselfigieiplerumquesubjectussolitudinisupponatur,nfi nimii strepitus auditu bilem infundatin totam cohortem,sicque magistratus venerabilemloedatmajestalera.OquammagistratuslffisioQ vitanda est Huncooena!grandiori novimus sustentari,potuque fortiori deliniri. Cavendura est autemne litis horror potus administratione istius rabidismentibus extrahatur.Si autem qualitates assignareignorans sit societas, theoricos consulat seque siccognoscat. Pluribus vero mentibus intimatum estgnothiselithos.Felicisquediscipuli discretio, raagistratuigaurieatsubjioi,eumque metuendo diligat,fldelisque existat.Nec ei, sub picturats dileotionisobluitu,Albinus e.xistat detrahendo. Quid enimdetractorenequius ^VBe magistratus detractori ! Etiamsifuerintmille cum eo venienti magistro ussurgat,pro loco et tempore salutando caputque inclinet,eumque, si jubeat, assequatur, mansionique ejus,si possit, se inserat cohabitando, ul sio castigatusnon solum se remordeat, verum etiam si locus adfueritad eum confluat inquirendo. Si autera discipulusmagistro suosemper,ut necessarium est,nequeatexhibereprffisentiam,tum proptermansionisrj distantiam, tum propter alierius rei causam,dictatassemperlaterisuohabeatpromptiores sohedulas,dequibusdiligenterimprimatquodconsoienticepropriaenoveril intimatura, e.jusque explioite inquiratdubitatum.Cum autem indisorepans oonveniensqueadfuorit connexio comraensalium annua, vel citiorsecundum propositura comraorandi voluntas,salis,lignorumque in asstate fragmenta,autumnoque copiamvindemice in messe trituram, in Caprioornocongeriem carnium conferat. quam proflciens estsanitatique consentaneum seoundura faoultatem inunum componere, ne artocopi mucore anxionariusanhelitum infirmet, et vini insipidi acor cordis secretaoonfundat, carnium lanistae ranoor, salisquetriturafetorinclususintestinacorrumpal,lignoruraquedefeotus raembra contrahat, et quod deteriusest.ne assiduis incursibus ingrasseturanxionarius!Magna vero discipuli estcommoditas, prout faoultassuppetit,magistratuinecessariaexbibere,nedumejus inhiat exsecutioni, rerum venalium indulgeat