t. II (PL 64)

427 AN. MANL. SEV. BOETII 428gni/ical tempus, ut ciirsus quidemautem. verbum, consignificat enim nunc esse. Et essesemper eorum quse de altero dicuntur ,nota, ul eerumqux de subjecto vel in subjecto sunt.Verbi quidem integra diffinitio est hujusmodl.Verbum est vox significativa secundum placitum,quffi consigniQcat tempus.cujus nuUa parsextradesignativaest.Sedquoniam communeestilli cum nomineessevocemetsigniflcativam,etsecundumplaci-tum,idcirco illa reticuit.Ab his autem quae proprio3sunl verbi inchoavit.Verbi autem proprium est,quoa diffinitionenominis segregatur,quod consignificattempus. Omne enim verbum consignificationemtemporis retinet, non significationem. Nomen enimnomen est; curril ^ nominis interpositionemonstravit;etenim quoniamcursus accidens est,et nominatum est,ita ut sit nomen.nonconsigniflcat tempus.Currit vero,id estaccidensin verbo positum prffisenstempusdesignat,ethooverbumdistarevideturanomine quod illudcon-significattempus,illudveroprffileromnemoonsigni-ficationem temporis prffidicatur. Sed postquam verbumoonsignificare tempus ostendit, id, quod suprajamdi.xerat,verbumsemperdealteroprffidicari,nuncmemoriterquemadmodum prsdicaturostendit. Aitenim : Et semper est eorum quae de altero diounturnota, uteorum quae de subjecto vel in subjecto.Hocscilicet dicens,ita verbura significat aliquid,utid quodsignificat de altero prsdicetur, seditaut accidens,omnenamqueaccidensetin subjectoest,etde subsignificattempus. Verbum autem cum principaliter p jectasubstantiasibipraedicatur.Namcuradicocurrit,actus passionesque significet, cum ipsis aclibus etpassionibus temporis quoque vim trahit, ut in eoquod dico lego,aotionem quidem quamdam principalitermonstrat.Hoc verbum,sed oum ea ipsa ugendisignificatioDepr33sensquoquetempusadduoit,atqueideo non ait verbum signiflcare tempus,sed consignificare.Nequeenimprincipaliterverbum signifloattempus (hoc enim nominis est), sed cum aliis quaeprincipaliter significat,vim quoquetemporis induoitet inserit.Ergo cum nomen et verbum voces signifl-significant. In verbo vero nuUo modo, et sicut innomine pars nominis nihil designat separata,ita invero pars verbi nihil separata designat. Dioit autemiddehominejsiitacontingitjpreedico scilicetde subjecto,etipsecursusinhomineest.Undeverbumcurritinflexumestergoquoddicitsempereorumessenotnmverbum quEe dealtero prsdicentur, hoc monstrat:Verbum accidentia seraper signiflcare,quoniam ait,easres verbisignificationemonstrariquffi velin subjectoesset,vel de subjecto dicerentur,vel certe ut sitalius intellectus,quoniara solet indifferenter uti desubjecto aliquid prasdicari^tanquam si dicat in subjectoesse,etScepe cum dicitdesubjectoaliquid pras-cativae sint, etsecundum placitum, additum verbo dicari, in subjecto esse significat, cum vellet ostenderequod consignifioat tempus,a nomine segregatur,utenimsffipedictum est,nomen significare tempus poterit,verbum vero consigniflcare, et sicut in difflnitioneaccidentium signiflcationem contineri ver-bis,aiteasemperdesignariverbisquaedesubjectoes-sent.Sed quoniam hoc videbaturobscurius,patefecitnominis addidit,nihil omnino partes separa addito vel in subjecto, ut quid esset de quo supraratasatotacompositionenominisdesignare,propter C dixerat de subjeoto, exponeret cum addidit vel inorationes quae nominibus essenl compositcB, utest subjecto,tanquamenim si ila dixisset:Verbum quidemPlato etSocrates, ita quoque in verboaddidit, nihilsemper eorum nota est, qus de allero praedi-extra verbi partes signiflcare,propler eas orationes cantur ut de subjecto ; sed ne hoc fortasse ouipiamquas verba componunt,ut est ambulare et currere, videatur obscurius,hoc dico esse de subjecto,quodhffic enim oratio ex verbis est composita, et singula est esse in subjecto.Vel melior haec expositio est, siverba et in ipsa oratione et praeler eam perseipsa similiterdixisseeumarbitremur,tanquamsidiceret:omne verbura signiflcat quidem accidens,sed ita utidquodsignificatautparticularesitautuniversale,utidquoaitdesubjecto, aduniversalitatem referamus,esse verbumsemper eorum quae de altero praedicanturnotam, quod hujusmodi est ac si dieeret nihilaliud nisi accidentia;verba signiflcare. Omne enimverbum aliquod accidens designat ; cum enim dicocursus,ipsum quidem est accidens,sed non ita diquod in subjecto, ad solam particularitatem. Cumenim dico movetur, verbum quidem est et accidens,sed universale. Motus enim plures species habet, utcursus sub motuponitur.Ergocursussidifflniendusest, motum de cursu praedicamus. Quocirca motusciturulidalicuiinessevelnoninessedicatur.Siau-D genus quoddam est cursus, atque ideo motus detem dixero currit, tunc ipsum accidensin alicujus cursu ut de subjecto prffidicabilur,cursus vero ipse,actione proponens, alicui inesse significo, et quoniamquoddicimuscurrit,prceterquoniam species alias non habet,in subjecto tantumaliquodsubjectumesse non potest (neque enim dici potest praeter cumqui currit) ; idcirco dictum est omne verbum eorumesse quae de altero preedicantur significativum, utverbum quod estcurrittale significatquiddam quodest, id estin currente. Motus autem quanquam etipse sit in subjecto,tamen de subjecto prsdicy.tur.Ideo dicit,eorum esse notam verbum quae de alteropraedicentur.atque addit,ut eorum quaede subjectovel in subjecto. Hoc dicit accidentium quidem vimde altero praBdicetur,id est de currente ; his igitur verba signiflcant, sed lalium quae aut universaliaexpeditis quod ait verbum consigniflcare tempus sint,aut particularia, ut cum dico moveor, universateexemplis aperuit.Ait enim,dicoautemquoniamconsignificattempus,ut cursus quidem est nomen,curritvero verbum,consigniflcat enim nunc esse. Expeditissimequod verbumdistaretanomine,verbi etquiddam est,et de subjectodicitur,ut decursu.Cum vero dico curro,particulare est,et quoniam desubjecto non dioitur,iQ subjecto solum est.iVow curritaiUem, et non laborat, verbum non dico.