t. II (PL 64)

IN PORPHyRIUM COMMENTARIORUM LIB. I. 82se divisio quie est totius in partes quemadmodum A in hoc libro disputabitur, neque intelligi, nequediscernitur.ao non potius generis in species divisioesse putabitur, nisi sint genus, et species, et differentiosearum, quavis ante ratione discipliiiae tractata? Gur enim non quisquam dicat domus speciespotius esse quam partes fundamenta, parietes ettectum ? Sed cum occurrerit generis noraen in unaq'jaquespecie totum posse congrnere,totius vero inunaquaque parte sua nomen convenire non posse,manifestum fiet aliam divisionem esse generis inexerceri valeant,quis unquam poterit dubitare quinadjumentum sit,hic liber maximum totius logicaepraater quem castera quaj in ea magnam vim tenentnullumdoctrinae aditumprabentPSedmeminitPorphyriusintroductionem sese conscribere, nequeultraquaminstitutionismodusestformamtractatusegredi. Ait enim se altiorum quaestionum modisabstinere, simpliciores vero mediocri conjecturaperstringere.Quee vero sint altioresqusestiones quasspecies,aliam totius in partes.Convenire autem nomense differre promittit ita proponitgeneris singulis speciebus ostenditur per id Mox de generibus etspeciebiis illud quidem,sivesub-quod et homo et equus singula animalia nuncupantur.Neque tectum vero, neque parietes aut fundamentasigillalim domus nomineappellari solent.Sedsista7jt,sive in solis nudis iniellectibus posita sini,sive.'ubsistentia corporalia sint an incorporalia,et ulrumseparala a sensibitibus an in sensibilibus posita: el circacum fuerint junctae partes,tuno recte totiusnomen g hxc consistcnliadicere recusabo.Allissimumenimneexcipiunt.Deea vero divisione quae secundum acoigotiumesthujusmodi, ei majoris egens inquisitionis.Altiores,inquit,qufflstiones praelereo ne eisintem-dens fit,nullus ignorat,quin incognito accidenti.incognitaquevigenerisacdi£ferentiarum,facileevenirepossit ut accidens ita in subjecta solvatur quasigenus in speoies,et postremo omnem hunc ordinempartitionis fcedisairae permiscebil inscientia. Etquoniaraquidad divisionem hic liberprositostendimus.nuncde demonstratione dicemus,ne perarduaalque difficilia haereat, qui in tanta hac disciplinavigiiantissimo ingenio et solertissimo labore sudaverit: fit enim demonstratio.id est alicujus qufesitaerei certa rationis collectio,ex ante cognitis naturaliter,exconvenientibus, ex primis, ex causa, ex necessariis,ex per se inhfErentibus. Sed genera spe-pestive lectoris animo ingestis initia ejus primitiasqueperturbem.Sedneomnino faceret negligentem,ut nihil prceterquam quod ipse dixisset leotor ampliusputaretoccultumidipsum cujus exsecutionemsese differre promisit, addidit, ne de his minimeobscure penitusque tractando lectori quidquam obscuritatiseffunderet, et tamen scientia roboratusquid quaeri jure possit agnosceret. Sunt autemquaestiones quas sese reticere promittit et perutiles,et secretffi, et tentats quidem a doctis viris, nec apluribus dissolutae,quarum prima est hujusmodi :Omnequod inteUigit animus,aut id quod est in reciebus,'speciespropriis priora sunt naturaliter. Bx „ rum natura constitutum.inteliectu concipit.et sibigeneribusenim species fluunt. Item species sub se met ratione describit,aut id quod non est vacuapositisindividuisprioresnaturaliteressemanifestumest. Qua? vero priora sunt,ea et praenoscuntur etnosibi imaginatione depingit.Ergo intellectus generiset cffiterorum cujusmodi sit quaeritur, utrumneitatiorasuntsubsequentibusnaturaliter. Duobus enim intelligamus spectes etgenera,uteaquffi sunt el exmodis primum aliqtiid et notum dicitur, secundiimnos scilicet,et secundum naturam.Nobis enim illamngis cognita suntjquc-e sunt proxima.utindividua,quibus verum capimus inte]lectum,an nosmelipsosekidimus cum ea quae non sunt nobis cassa imaginationeformamus.Quod si esse quidem constiterit,dehinc species, postremo genera : at vero natura et ab his quae sunt intellectum concipi dixerimus,converso modo ea sunt magis cognita, quae nobis lunc alia major ac difficilior quaestio dubitationemminime proxima sunt. Atque ideo quatumlibet se parat, cum discernendi alque intelligendi generislongius anobis genera protulenint,tanto magis eruntincida et naturaliter nota.Differentise vero substantialcsipsius naturam summa difficultas ostenditur. Namquoniam omne quod esl,autcorporeum autincorpo-ills sunt quas per ae his rebus inesse quK reum esse necesse est, genuset species in aliquodemonstrantur agnoscimus.Praecedere autem debetgenerum acdifrerentiarumoognitio,utinunaquaquehorum esse oportebit.Quale erit igitur id quod genusdicitur ; utrumne corporeum an incorporeum?disciplina quae sint ejus rei qus demonstratur con- D nequeenim quid sit diligenierinlenditur,nisi in quovenientia principia possit intelligi.Necessaria vero horum poni debeat agnosoatur.Sed neque cum haeeesse ea ipsa., qu£e genera et differentias dicimus, soluta fuerit queestio, omne excluditur ambiguum :nuUus dubitat qui speciem sine genereet differentia subest enira aliquid,quod si incorporalia esse genusintelligit esse non posse.Genera vero et diflerentiffi acspecies dicantur, obsideat intelligentiam atquesunt causse specierum. Idcirco enim species sunt detineat,exsolvi postulansutrum ciroa corpora ipsaquia genera earum et differentiae sunt quaj in syllogismissubsistant, an etiam praeter corpora subsisten-positademonstrantibusnon reigolura,verum tia inoorporales esse videantur.Duae quippe incorporeorumetiam conclusionis causae sunt,quod postremi resolutoriiformae sunt,ut alia praster corpora esselooupletius dioent.Cum igitur perutile sit, et possint,et separata a corporibus in sua corporalitatedifflnitione quodlibet illud circumscribere,et divisioneperdurent, ut Deus, raens, anima. Alia vero oumdissolvere, et demonstrantibus comprobare, sint incorporea,tamen praeter corpora esse non pos-haec autem praeter earum rerum scientiam de quibus sunt,ut linea,superflcies, numerus et singulae qua-