t. II (PL 64)

311 AN. MANL. SBV. BOETII 312gnum sit rei illiusde qua prasdioatur,quoniam est, A. gnant, orationis vers pars aliquid separata signivelquoniam non eslNec si hoc ipsum,est, purum dixeris, ipsum enimnihil est, consignilicat autem quamdam compositionem,quamsine compoiiiis non est intelligere.Est verbum,juuctum cum alio verbo vel nomine,solet facere propositionem, ut, homo est, vpI, currereest.Ipsum autem est purum si dictum,inquit,fuerit,Deque verum est,neque falsum,a quo omnespene enuntiationes flunt, quaj sunt simplices: ergonec si hoo ipsum est purum dixeris, esse aliqaid,aut non esse significat, id est aut affirmal, aut negat.idcircoquodipsum est simpliciterdictum nihilesl.Non quod omnino nihil significetjSed quod nihilveritalis habeat nefiue falsitatif,id est non nihilest ad significationemjsed adveritalis falsitatisqueficat. Nam si nomen et ver^um partes orationissunt.hffic autem per se signiflcant,non est duhiumseparatas orationis partes significare. Quid autemdesiguent, sequenti deterrainstione monstrabit. Significantigiturpartes orationum,ut dictio semper,non ut atQrmatiosempervelnegatio.Nuncautem dictionemdicit simplicem verbi aut nominis nuncupationem: sunt enim quaedam orationes, quarumparles ita significant quasi atfirmatio,ut in ea orationequaj est, sidies est,iux est, id quod dicirauslux est.totius orationis pars est,et ita est significativaut quajdam alfirmatio.Sed non omnis oratioaffirmationemhabet in parte,heec enira ipsa quae dicitlux est, habet in partibus id quod dicimus lux, etrursus id quod dicimus est,sed neutra ipsarum afsigniflcationem,dequa nunc tractabitur.Gur autem " firmatio est,sed tantura simplex dictio.Omnis ergonihil veri falsique monstret,ostendit:est enim duobusoratio dictionem quiiiem habet in parte, non veromodis dicitur,ul verum falsumque designet,autcum unamrem quamlibetpropriacompositioneconstituit,utcum dico : homo est, ipsum est cum hominejunctum,omnis oratio affirraationem.Recteigitur dictum estparfes oralionis signiflcare,ut dictionem,non ut affirmationem.Quid autem sit dictio,ipse paulo postatque compositum esse hominera clarius demonstrabit.constituit.el fit exinde enuntiatio : autrursus cum Dico autem, ut homo, significal enim aliquid, sedduffi res per ipsius verbi compositionem copulationemquenon quoniam est, aut non est, sed erit affirmalio veljunguntur,ut est, homo animal est. Homonamqueetanimalcopulanturatquejungunturperidnegatiosyllaba.si aliquid addatur. Sed non una hominisquod dicitur,homo animal est.ErgosiomnisverifalsiqueinQuod supra posuit dicens, orationis partes utenuntiationesignificatio^ejus quod dicitur diotionem signiflcare, non ut afflrmationem,hooest,in compositione est,cum aut sua compositionealiquid esse constituit,aut duasres copulat atqueoomponit.vis ejus quae in enuntialionibus proposi-oonvenienti monstravit exemplo : Homo, inquitdictio est, et est pars orationis, si in lota orationeponatur, ut est, homo animal est. Ergo id quodtionibusquemonslratur,in verifalsiquescilicetdesi- C dicimus homo, dictio quaedam est, sed afflrmatiognatione,pr8eter ipsas compositiones,in quibus hoo non est. Cum ergo nomen hoo, id est homo, parsBolet efflcere,nulla est;atque hoc est quod ait: Consigniflcataulemquamdaraorationis sit, et affirmatio non sil, docet verumcompositionem,quamsi-esse quod dicitur, orationis partes significare, utnecompositisnon est intelligere.Cumenim dicoest,nihil significavi quid sit,aut non sit.Quod si faciamdictionem, non ut affirmationem. Docet autem illaresnoraenhoc affirmationem non esse,quod in af-enuntiationem,componara neoesse est,ut,homo est,aut,homo animal est.Quare si omnis ejus vis inverifirmatione semper veritas autfalsilas invenitur,nomenvero simplioiter dictum, neque verum nequefalsum est.Quare nomen hoc, id est homo.ut affirmationon significat,sed designataliquid simplex,signiflcat igitur aliquid,utdiotio.Hsc autem dictiosi ei addatur aliquid, ut verbum est, aut quodlibetverbum aliud quod enuntiationem possit efficere,falsique enuntiatione ad compositionem refertur,cum praeter compositionem dicitur,quod incompositionedesignare potest, id pra?ler compositionemnon designat, polest aulciu coini ositione facta verumfalsuraque in enunliatione monstrare.H.-rc igitursine compositis in verbo est, nullus valet advertere.Recteigiturdiotumestoonsigniflcarequam-homo vivit, Qt afflrmatio, atque hoc est quod ait.erit afflrmatio. Si enim quis dicat, homo est,veldam composiliouem, quee sine compositis intelligi rv sed erit affirmatio, vel negatio,si quid addatur.Sinon valeretenim aliquiditaapponaturvelappositum ita negetur,utenuntiatio constitui possit, affirraatio nega-DE ORATIONE.Oralio auiem esl vox significaliva, cujus partiumaliquid .iignificaiivum est separatum,ut diclio,non utaffirmatio, vel negatio.Omne quod oompositura esl,eorum susoipit naturamex quibus totum compositi ipsius corpus efflcitur.Quare quoniam oratio verbis oonstatatquenominibus, quae significaliva sunt, reote quoqueoratio signiflcativa esse deflnitur.Sed distat oratioab his ex quibus ipsa effecta est, id est nominibusatque verbis, quod eorum partes nihil extra desi-tione perflcitur. Si quis enim dicat, homo vivit, affirmatioest;homo non vivit, negatio. Docet autemdictionera esse vocem secuodum posilionem per sesignificantem perhoc quod ait.sed non unahominissyllaba. Una enim hominis syllaba dictio non est»idoirco quod nihil perse separata signifioat.ut ko,et mo,et in oaeteris, ut supra ostendiraus. Omnisenim hujusmodi pars quse per se nihil signifloat,non est dictio,sed tantum in toto nomine quiddampositum designat et consigniflcat, ut in eo quodipse ponit exemplo :