t. II (PL 64)

1233 DB DISCIPLINA SCHOLARIDM. 1234minanturutjocosaProculidocettransactio.Germani ^. est ordinandum : prinao ut sciat quisque ad tantifestivantisinouriaexeraplari mitigetureulogio,ipsius nommis pertineant reverentiam,ul quae scita suntquepropinquitatis admonitu corrigatur versutia, vel exprimere noscat,et ne soriptorum commissioni seamenliadeprimatur.Germana3nubilibusannisatlini totaliter committat, ut Luoretius, qui cujuslibetquanto oitius obtemperanduui est,ne per incuriaevitiumrosa primula poUioe oarpatur indigno.O quam comitatu sohedulis confluebat.Secundo ut librorumquaestionis modum propositK inquirendo, dimissosorori commendanda pudoris professio, dolendaquecontrarii commissio,veIuti vultum deturpantiSjpu-copiam suaa acquirat exercitationi, ut cum 0{iusfuerit eos consulat.lNec omninoeis oredat,ut Jugodore plenapuipffi resecatio! Obtemperands germanitalisinsigna secundi Theophrasti Symmachum est, quod omne verbum ab ipsius ore progressumqui Montani sui magistri monitis in tantum confisusceconomum sub silentio committendum non est,qui, quaternullis exarabat et tanquam sacrum existimabat,nllaliud quam magistri vicem in soholisobtinensutroque parentum viam universw canis ingresso,imminentisinfamisB germanaeconstantiam dotis benelioiomaritavit, seque fortunoe meatibus obnixe sus nbibat. Quippe miserrimi est ingenii semperprffidicabat.unde multoties pudore confususinclu-commendavit.Elisise maritonaufragiis surrepto Symmachumfratrem soror insequebatur.Elisia in mulstratusorationibus omnino confidere, sed primoinventis et non inveniendis uti, stultus est magitisserviendo.raeritorum simulacra cuncta Symmachoministrabal.Nam propriffi carnis illecebris dum fingendum est eumdem in docendoerrasse,ut si fortecredendum est,donec videatur quid sentiat; posteadeesset facultas,secretius florem exponebat. Maluit reperire queat quid commisss objiciat sedulitati.enimincuriaevitioGlam Blisiasuccumbere quamfra- B Tertio ut quosdam habeatquos secreta dooeat, 11-terns fccdus oonslantiae se viva dirumpere, nec abincceptis retrograda permansit,quousque inchoatarata esset, nullus tamen de ca^tero succi connexui qpristinum statura potuit revocare )eesionem,ex incursu fictilisprobasibisimulquestirpi oontrahendo.Sit ergo luta paupertatis faoultas,munda,parvoquecontenta,incursu3 viriliterperferensadsummasemperanhelans.omnibus obediens Et sit prompta famulatui,etad loquendum tarda,fidelisin obsequio,integra amore,dulcisqueoolloquio,cardis tumorositstecarena,quoniain ejus oppositum cum eo commorarinonappretiatur.Licetenimamultis destituiturlaborisretributio,taraen ab aliquo promerebiturfavoris adoptio.Nonne in modico plerumque lapsucontingit,quod anno nequit produci oirculo ? Adulatorisoffioio,delatorisque consortio,proloco negotioquetemporis exterminatis.CAPUT V.Cum ad magistratus excellentiambons iadolisadolescens velit ascendere.necessarium est ut triagenera statuum,qu8e in assignatione probabilitatis f\innuit Aristoteles,diligenter intoUigat. Sunt autemquidam vehementer obtusi,alii mediocres,tertii excellenteracuti.Nullum vero vehementer obtusorumvidimus unquam philosophico nectare vehementerinebriari. Istis autem mechanica gaudet maritari,mediocribuspolitica.Exoellenter vero auotorura tresinvenimus partitiones.quorura quidam sunt exoellenteracuti, alii mediocres, tertii exoellentissimeacuti. Excellenter acutis gaudet oeconomioa, mediocribusvero sub lunari globo pbysica.apothecariorumquepractica. Excellentissime aoutis, quosmaxime Aristoteles nolos secundum philosophiamvooat, universalium per experiraenta singulariumarridet cognitio ; hfec trivialium domina est.quadrivialiumpotentia, o quam est felix exhibitio 1Mediocritatis tamen extrema partitio, bonos perfectosquelicet sibi quandoque coraparavit cum sudore.magistratustamendotatisunthonore oonsumptoflorejuventee.Istissiquidemprffidictishocmodofine terminavit idoneo. Tenacitatis industris rudimentoaduslioni doraesticae succurrendura est, nemutuataa pecunis dili^entia bilem infundat,alteriuseam vel rei alflictus casum conlerat, quidquid subhis fiat,caute conferendum est ne pusilla rerura tenacitasviiltum ruborisjudioioin posterum obstipet,tabulataenim plerumque fortiauniusscintillulsLesioneruere difrnoscuntur. Quidde Galvomilite lucesapientias praeditosenserit cauitiesoognoscatur,qui,primaevo militiiB flore transitum faciendo, latenlersub Birrho amphoram quamdam secum detulit,mancipiique gratia; commendavit,statuqne ievi permutatoalterius vicem elegit cohortis, de ollaquefictili cooum convenit.Rixce ranoorisque fremodissoluto,indigne coous rancorem perferens canitiemfictili percussit,qua3 licet postmodum hederadeoobrosquelcgat.aliisque redumentis informet, ut sicintellecta sciat, scitaque exprimere discat, et expressionefrequenti usum comparet, usus magisleriumpropinat : alios naraiiue docere est proprisefacultati indulgere. Quarto ordinandum est ut hosaliosque sibi allicat, ut cum opportunitas magistrandifuerit, eorum intreseoo gaudeat aspectu.Quid turpius quam primoinceptionis teniporesolusdestitui, ut Flavus, qui ob sui fieneris imperiuinfrazaeque dominantis opulentiam ounctos sibi crediditsub]ugari,lerapore vero ooncursus elapso, raroreperit sodalem qui lege conduotionis adheesit licetinvitus,minas omnigenas regaliter addendo?Generositatitamen consentaneum estsecundum duplioeinpartitionem afflnilatis,magistrantis saltemad terapusfovere preesentiam. Quinto ut quorum gratiacoronandus est, in favore illorum scholas semperperipatetice obambulet,curialiterque opponat.pro-tervientesque acriter remordeat, diligentiusque protempore respondeat, ne si muta fuerit voluntas,ignorantife imputetur Ccecitati vel arrogantias temeritati.Multossiquidemobresponsionis protervitatemspeculantium,licet invite, vidimus prscipitio frui,non enim discentis interest probrisaffatiliuset contumeliosisregentem incitare. Nec lioet summa familiaritateconjunctisfueritipsiusdoccntissecretis,nisi jussus debet inhiare.jussus vero invite. NonneFontini protervitas Zenocratis scrutinia aperuit,edocta publiceprius inspexit,seque magistrari credidit,si omnera Zenocratis abstulissel Minervam,qua ablata Zenocrates studere desiit, ablatisqueFontinus uti nesciens.phrenesi laborabat grandiori?Proprio ergo disoipulus labori confisus alienonunquaminvidebit honori. Cum autem dies summaepromotionis adfuerit,brevi stemmate compendiosoqueaffatu veneranda commendetursociorum colleotio,sicquead honorisinitialisincrementaintrepideprooedendum est, decenti ornatu,festivo apparatu,si facultas suppetat.cunctisvel ad libilam ejusdemnunquam desaltem professionis splendide procurato. Caute tamenconsiderandum est oautiusque investijiandumante magisterii elationem, ut primi anni deoursupropria possit sustentari si opus fuerit facultate.Turpe est enim ob reverentiara tantinominisprimaforte mendicare, ut Strictonius, qui omnibus admairisterium pertinentibus.venerabiliter exsecutus,luce ocepit tertia raendicare, tantique ausus moxeum poenituit.Quid mirum?quasi instantaneus dejususabcessit, tanti honoris fastigiacstero confessus. quam felicis exitus venerandaest oommendatio!CAPUT VI.Expeditis his quae ad soholarium eruditionemdigesta sunt, dilucidandi moderatione observata,necangariarelectorem sernionisbrevitate ouramus,neo dilatione confundere, nunquam lucidiori stylo