t. II (PL 64)

323 AN. MANL. 8EV. BOETII 324sio dicat, omnis homo animal est, recte dixerit, A non oranishomo albus est,et quidam horao albusomnisad subjectum, id est ad hominem ponens. non est.Quod si sio dicat, omnis homo omne animal est, Contrarie veio universatem affirmationemet universalemfalsum dixerit.Ergo hoc non dioit, ineo vero quodmgalionem,ut,omnis homo justus est. Quo-universale praedicatur, ut animal de homine. Animalcirca has quidem impossibile est simul esse veras.Hisenim universale est. De omni homine prae-vero oppositas,conlingit aliquando in eodem, ut, nondicatur,non esl verum,hoo ipsum universale, quodest animal,universaliter preedicare,utdiotttur,omneanimal esse hominem,nec solum in his,sed in nuUarecte fieri affirmatione concedit ; ait enim:Nulla enim affirmatio vera erit, in qua universaleomnis homo albus est,el,quidam homo albus est.Plenissime omnes exsequitur dioitque contrariasuniversalem affirmationem,et universalem negationem.Hasenimnos quoque supradescripsimus.Hicvero nunc easdera contrarie demonstrat opponi.IIludquoque addidit;quod eas irapossibile sil in eo-prxdicalum universaliier frsedicalur ,ut omnis homoesl omne animal.Hoo autem cur eveniat, paucis absolvara. Praedioatumsemper majus est subjecto vel iequura, majus:utcum dico.homo animal est,Rnimal prsedicatur,homosubjicitur.Sed majus est animalhoraine.De pluribus enim quam ipse homo praedicatur.Rursus aequale est,cum sic dicimus,homo risibilisest,homo subjectum est, risibile praedicatum. Sedhomo atque risibile aequalia sunt, proprium namqueest hominis,quod est risibile, utautem minuspraedicatum inveniatur, quam subjectum lieri nonpolest. Sive ergo majus sit praedicatum, falsum estuniversale adjicere praedioato, ut in eo quod ipsoposuit exemplo,Omnis homo omne animal est,siveaequale sit,superfluum est,ut si quis siodicat, omnishomo.omne risibileest,quare universale preedicaturapreedioareuniversaliter non oportet.negatio,et quoties universalem negationem particuiarisaffirmatiodestruxerit.Gumenimdioitur,omniahomo albus est,de eodem homine universaliter tollitquoduniversaliteraffirmatioconstituerat.Illaenimomnem horainem esse album ponit. Ista dicit nonomneiu,tanquam si conoedat aliquem,sedeitantumauferat pjniversalitatem.Hoc est enim quodait,quaeuniversale signifioat eidem quoniam non universaliter.Nam sicut uni versale significat affirmatio dicenshorainem,ita quoque negatio universale signifioat,habet enim et ipsa hominem.Sed idem ipsum uni_versale docet non esse universaliter,idestnonoraneess6album,quod afUrmatio universaliteresseposuerat,omnemhominem esse album proponens.Eodemmodo eliam in negatione,quas nossupra angularesposuimus, et oontradictorias in descriptione. Hicnunc easdem oppositas contradictorie vooat. Quodautem universali affirmationi.quae est,orani3 horaoalbus est, partioularem negationem opposuit, quaeest,non omnis homo albua esl,tantumdem est tanquamsidiceret,quidam homo albus non est.Nam sidera veras aliquando cognosci. Nam sicut contrariorumnatura in eodem non potest inveniri,nequ6enim uno eodemque lempore aliquid nigrum estg atque album.sic quoqueneo contrarie, ut utraequesimul sint ver® fieri potest. Quod autem adjeoit,his vero oppositas, contingit aliquando in eodem,partioularem affirmationem et particularera negationeradesignat. Particularis namque atfirraatiouniversali negitioni opposita est contradictorie,particularis vero negatio universali affirmationi.Gontrariiiruin igitur opposita possunt in ecdemverae aliquoties )nveniri,id est particularis afflrmatioet parlicularis negatio, verae ut sint aliquotiesfieri potest.ut est,quidam homo alLus est, quidamhomo albus non est, utraique sunt verae.DE REGULIS OPPOSITORDM.Quascungue igitur contradictiones universaliumsum universaliter,necesse est alteram esse veram velp falsam.Et qumcunque in singularibus sunt,ut SocraiesOpponi itaque dico af/irmntionemnegationi conlradictorie,quxuniversaliler significal ei quae non uni-albus est,non est Socrates albus.De contradiotorie oppositis loquitur,et de singularibuspropositionibus,quodunam semper veram,versaliter, ut omnis homo albus esl, non omnis homoalbus est,nullus homo albus est, quidam homo albusfalsam semper alteram necesse est inveniri. Hocest.enim dicit contradictiones eorum,quae sunt universaliumuniversaliterpraedicatorum,unasemperveraQuid sit proprie contradictio consequenter exponit:aitenimopponioontradictorie propnsitione3,quotiesuniversalem affirmationem partioularis abnuit prsdicatorura sunt contradictionesest,altera falsa. Universalium autem universaliteruniversaliumparticulariter prsedicatorum. Nam afflrmatio univer3alis,velnegatio uoiversalis, universaliter praedioantur,harum contradiotoriae particulares aflirmationesvel negationes sunt, sibi angularitercomparentur. Harum igitur contradiotionum, quaesunt universalium universaliter praedicatorum,unaseraper vera est,semper altera falsa reperitur. InD singularibus quoque idem est.Nam si nulla,ut dictumest,varietas aequivocationis impediat,idemquesit praedioatum,idemque 3ubjeotum,ad unum idemquetempus.ad unam eamdemquepartem,ad unumidomque relatura,uno atque eodens. modo,una senapervera est,altera falsa, et veritatis inter se naturamet mendacii partiuntur.Quxcungue autem universalium non universaliter,non semper haec quiiem vera est,illavero falsa.Quae vero sunt, inquit, deflnitae, ut nequeuniversalera habeant, neque parlicularera determinationera,quod tacuit, non semper unavera est, altera falsa, sed utraaque interduminveniuntur verae. In universalibus