t. II (PL 64)

83 AN. MANL. SEV. BOETIIlitates,quas tametsi incorporeasessepronuntiamus, A.quod tribus spatiis minime distendantur,ita lamenincorporibus sunt,ut ab his divelli nequeant autseparari,aut si a corporibus separata sint, nullomodo permaneant.Quaslicetquasstiones arduumsitipso interimPorphyrio renuente, dissolvere, tamenaggrediarita ut necanxium leetoris animum relinquam,necipse in his quae praster muneris susceptiseriemsunttempus operamqueconsumam.Primumquidem pauca sub quEEstionis ambiguitate proponaropost vero eumdem dubitationis nodum exsolvere atqueexplicare tentabo. Genera et species aut suntel subsistunt,aut intellectu et sola cogitatione formantur,sedgenera et species esse non possunt. Hocautem ex hisintelligitur.Omneenim quod comrauneesl uno tempore pluribus, id in se unum esse nonpoterit.lMultorura enimestquod communeest,praesertimcum una atque eadem res in multis uno temporetota sit ;quantaecunque enim sunt species, inomnibusgenus unum est.non quod de eo singulasspecies quasi partes aliquas carpant, sed singulaauno tempore totum genus habeant: quo fitut totumgenusin pluribus singulis uno tempore positumunum esae non possit; neque enim fieri potest utcum in pluribustotum uno sit tempore,in semelipsosit unum numero. Quod si ita est, uaura quiddamgenus esse non poterit,quo fit ut omnino nihil sit.Omne enim quod est.idcirco est quia unum est, etde specie idem convenit dici. Quod si est quidemgenus ac species,sed multiplex, neque unum numero,nonerit ultimum genus,sed habebit aiiud supersepositum genus, quod illam multiplicitatemuniussuinominis vocabulo concludatrul enim pluraanimalia quoniamhabent quiddam simile,eadem tamennon sunt,etidcirco eorum genera perquirunt,itaquoquequoniamgenusquodinpluribusest,atqu6ideo multiplex,habet sui similitudinem quod genusest,non est vero unum, quoniam in pluribus est,ejus generis quoque genus aliud quaerendum est,cumque fuerit inventum eadem ratione quw superiusdictaest,rursusgenustertiuravestigatur : itaque ininfinitum ratio procedat necesse est,cum nullus disciplinmterminus ocourrat. Quod si unum quoddamnumero genus est,commune raultorum esse non poterit: unaenimressi communis est, aut partibus quara sensu ullo separatam a corpore lineam cepit?conimunis est,et non jam lota communis,sed partes Sedanimuscuraconfusasres permistasque corporiejuspropriesingulorum sunt,autin usus^habentium D businseasensibuscepit,easpropriavi et cogitationeetiam per tempora transitutsit commune,utputeus distinguit. Omnes enim hujusmodi res incorporeeeet fons, ut servus communis vel equus,aut uno tem-in corpore suumesse habentessensus cura ipsis no-pore omnibuscommunefit,nontamen uteorum qui"bus commune est substanliam constituat,ut est theatrum,velspectaculum aliquodquod spectantibusomnibuscommuneest.Genusverosecunduranullumhorum modum commune esse speciebus potest:namita commune esse debet, ut et totum sit in singulis,et uno tempore, et eorum quorum commune esteonstituerevaleat et conformaresubstantiam. Quocircasi neque unum est.quoniam commune est, nejuemultiplex,quoniamejus quoque multitudinisgenus aliud inquirendum est,videbitur genus omrainononesse,idemquedeca2terisintelligendum est.Quod si tantum intellectibus genera et species caeteraquecapiuntur,cum omnis intellectus aut ex resubjecta fiat,ut sese res habet, aut ut res sese nonhabet,vanus est qui de nullo subjecto capiturnamex nullo subjeoto fleri intelleotus non potest.Si generiset speciei cffiterorumque intellectus ex re subjectavenial,ita ut sese res ipsa habct quoa inlelligitur,jamnon tantum intellectu posita sunt, sed inrerum etiam veritateconsistunt.Et rursus qua-rendumest quae siteorum natura,quod superior queestiovestigabat : quod si ex re quidem generis o«terorumquesumitur intellectus,neque ita ut sese reshabet quae intellectui subjenta est, vanum necesseT> est esse intellectum,qui ex re quidemsumitur.nontamen ita ut spse reshabet,id est enim falsum quodaliter atque res et intelligitur. Si igitur quoniamgenus et speoies nec sunt,neo cum intelliguntur verusesteorum intellectus, non est ambiguum quinomnis sit deponenda de his quinque propositis disputandicura, quandoquidem neque de ea re quaesit,nequedeea dequa verumaliquid intelligi proferrivepossit inquiritur; hfficquidemestad prassens depropositisquffistio,quamnosAlexandroconsentientehac ratiocinatione solvemus.Non enim necesseessedicimus omnem intellectum qui ex subjecto quidemsit,nontantumutseseipsumsubjectumhabetfalsumet vaouum videri.ln his enim solis falsa opinio acron potius intelligentia est,quffi per conjunctionemfiunt.Si enim quis componatalque conjungat intel-^ lectuid quod naturajungi nonpatiatur,illud falsumesse nullus ignorat : ut si quis equum alque hominemjungalimaginatione.atque effigiet centaurum.Quod si hoc per divisionem et abstractionem fiat,non ila quidem res sese habet, ut intellectus est. Intelleotustamen ille minime falsus est : suntenimplura quffiin aliis suum sese habent.ex quibusautomnino separari non possunt,aut si separata fuerint,nuUa ratione subsistunt.Atque ut hoc nobis in pervagaloexemplo manifestura sit,linea in corporeestaliquid, et id quod est corpori debet, hoc est essesuum per corpus retinet,quod docetur ita : si enimseparata sit a corpore non subsistit ;quis enim un-bis oorporibus tradit; atvero animus,oui potestasest et disjunotacomponere et composita dissolvere,quse a sensibus confusaet oorporibus conjuncta traduntur,itadistinguit utin inoorpoream naturam perse ac sine corporibus in quibus est concrela,et speculeluret videat.Diversae enim proprietates sunt incorporeumcorporibus permistorum, etiamsi separentura corpore.Genera ergo et species caeteraquevel in corporeis rebus,velin his qu» sunt corporea,reperiuntur : et si ea in rebus incorporeis invenit