t. II (PL 64)

1081 IN TOPICA CICERONIS COMMENTAKU. LIB. II. 1082valeat etiam in majori. At in urbe aqua arcetur,re- A. scientiamque eruditis,utquod medico in medicina.gantur igitur fines. Hictamen quaestio permutatur geometrse in geometria,cffiterisf|ue in propria studiorumhoc modo : Quaeritur enim an in urbeflnes oporteatregi. Sed a minore sumitur argumentuni,id est abarcenda aqua.ut sit hic quoque argumentum ab eofacultate veritatis. De quo extrinsecus iocosic loquiturQux aulem assumuntur extrinsecus, ea maxine exquod in ipso est, id estab eo quod est in regendis auctoritale dicunlur. Itaque Grxci tales argumentationesfinibus,ab aCfecto scilicet, id esta minori. Id enimquod minus est affectum est,illud namque respicitad id quod comparatur. Hicquoquemaximapropositioats^^vou? vocant, id est arlis experles.Aliaquippeargumentasunt,qu6eipseelicitorator,atqueipsequodam modoexdesignatislocissibi com-a Tullio posita est,eaqueest:Quod enim inre parat,et propria facultate conquirit. Alia quis ex-minori valet, valet etiiim in majori.A paribus voro trinsecus posita non ipse invenit,sed praesentibussimiliter comparatio. Necesse est enim ut valeat utilur et paratis,veluti testimonia, Iabul6e,fama,c8eteraquefit!fiquitas,qua2 paribus in rebus paria jura desiderat.de quibus M. Tullius latius traotaturus est.Plurimarum igiturrerum usueapio annua est,ut si Non enim sibi ipse testimonia parat orator,sed paratisquis eis anno continuo fuerilusus, eas flrmajurisutitur,neo ipse judicium facit,sed jam posiloauctoritate possideHt,velutrem mobilem.Fundivero t> ac spontaneo rumore veniente utitur ad causam.usucapio, biennii temporia spatio conlinetur, de Atque idcirco hos locos Grffici i.zkjjoiic; vocant, id£edibns in lege nihil ascriptum est. Qusritur ergo, est inartificiales,atque,ut TuUius dixit,artis expertes.usus tedium unone anno,an biennio capiatur. FaoiemusaQuae enim non proprio oratoris artificio com-paribus argumentationem.et quoniamimmobiliuma;qua possessio est,a3des vcro immobilcsparantur,sedseextrinseeusvenientiasubministrant,heecjure artisexpertia sunt appellata.Hujus exemplumsunt,ut biennio fundususucapiatur,ita etiamoportetest;ffides usucapere biennio possidentem. /Equitas Ul si ila respondeas : QuoniamP. Scxvolaid solumenira paribus in rebus paria jura desiderat. Quae esse ambilus sediumdixeril,quaniumparielis commu-etiam maxima propositio aTullio cbirissime posita nis tegendi causa teclum projiceretur, ex quo in leclumest,sedexemplum restrictius positum est,necpromptissimead intelligendum. Itanamque ait,ut quoniamususauctoritasfundiperbienniui.ejus xdes quiprote.viss.itjus videri.aqua defluerel,idtibiest,sitetiamEedium. Hic igilur aedium ususauctorilatembiennioflerisentit,sed adjungit: At in legesdes non appellantur,etsunt cEeterarumomnium quarum annuusSolum am.bitus asdium est, quantum soli eediumambitus claudii. Scaevol aigitur dixitid esse ambituseedium solum, quod tccti diirusione tegeretur.Manifestum est enimtecta latius fundi,nec parietiestusus.HicrursusEEdes in his videtur ponere quae ^ bus adaequari,ut stillicidium longuscadat.Quae cumannuo usucapiuntur, et concludit nihil definiens, ita sint,quidam parietem communemtegere nitebatur,qu8eriturnisi valeat aequitas,quaeparibus in causis pariujuraan sitaliquodjus tegendi. Respondeasdesiderat. Sed videtur ila dictum,quoniam immobilestu,inquit, Trebati, id jus esse angendi parietissunt aedesut fundus,biennioverofundu3 usu-communis,ut in ejus qui tegit non aiiud quodlibetcapitur, aedes quoquebiennio U3ucapiantur,et sibi tectum stillicidii aquafundatur,alias non esse jurlsipse rursus opponit, sed in lege duodecim tabularum,uttegat quis parietem,stiilicidio in vicini tecia de-de a;dibu3 nihil ascriptum esl, et inter eas fiuenle. HaBc enimstillicidii servitus nova,nisi con-relictaesunt res,taciturnitate legis,quarum est usus sentiente vicino, nihil juris habet. Sed si huic responsoannuus.Namcumdefundo prsscriberet lexbienniiopponatur,nesicquidem ut tegatesse juris,usucapionem, tacuit aedes,et iis potius hac taciturnitatequandoquidem sedium solum lantum est,quantumeas junxit quarura annuus estusus. Sed sol-cujusque|parietes claudunt,qui vero legit, lecturnvit objectionem ita, sed adquitas paribus in rebus longius mittit,tu inquit, responsum tuumScaevolaeparia jura desiderat. Itaque quoniam aeque fundus auctoritate firmabis, dicens Sceevolam respondisseatquea3(.lesimmobilessunt,6equebienniousucapien-hoce&sesolumambitus£ediura,quantumtectumprolur.Factumestigiturhic quoquear}.;umentum abeo D jiceretur, non quanlum parietes ambirent. Jus estquod in ipso esl de quo quaeritur, id est ab affecto, igitur projicere lectum, qui inlra ambitum adhucid est pari. Nam cum iigaturde aBdium possessione, suaruma;diumtegit,seditaut in suumtectum aquaargumentuin sumptumestabusucapionefundorum. defluat, nec vicino nova nooeat servitute. In quaExpeditis igilur his locis qui in ipso dequo agiturinha;rebant,nunc jam loci ejus quem dixit esse extrinseous,ponitexemplum. Hicvero est qui sumiturab auctoritate judicii locus valde prubabilis,eliamsi non miiximae necessitatis. Quk enimnecessariasunt.haec ex propria considerantur natura.Quae vero probabilia suni,plurimorum judicium exspoctant.Ea namquesuntprobabiiia,qu« videnturvel omnibup.vel pluribus,vel maxime famosis atqueprascipui3,velsecundumunamquamque artemqutestione nequea subjectnneque a praedicatoterminoductum est argumentum, quod in his locisconsiderari morisest,qui in ipsis hsrent de quibusagitur terminis,ut inomnibus exeraplisest diligentissimedeclaratum.Sedquia sumitur argumentumextrinsecus,dubitationijudiciumcujuslibetopponitur,utnunc Sc;evolce,cujus auctoritate responsumest,atque ideo ex loco qui vocaturextrinsecussumptumdicitur argumentura.His igitur locis quisuntexpositi, ad omne argumen-