27.09.2013 Views

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

3.3.1 Het rijksschooltoezicht<br />

Het opperschooltoezicht delegeerde zijn pedagogische zorg voor het<br />

lager en voortgezet lager onderwijs aan zogenoemde departementale school-<br />

besturen. Deze schoolbesturen bestonden uit schoolopzieners. <strong>Een</strong> ander deel<br />

van het opperschooltoezicht werd uitgeoefend door de inspecteur die verant-<br />

woordelijk was voor het onderwijs op Latijnse scholen. Bij deze laatste vorm<br />

van onderwijs ontbraken departementale schoolbesturen en schoolopzieners.<br />

figuur 3.1 het rijksschooltoezicht van 1801 tot 1857<br />

departementaal schoolbestuur lager<br />

en voortgezet lager onderwijs<br />

districtsschooltoezicht van<br />

schoolopzieners lager en<br />

voortgezet lager onderwijs<br />

opperschooltoezicht<br />

inspecteur-schoolopziener<br />

van de Latijnse school<br />

Alle schoolopzieners die werkzaam waren binnen toenmalige provincie-<br />

grenzen, maakten deel uit van het departementale schoolbestuur dat later -<br />

vanaf 1805 (Hentzen 1920, 132) - de provinciale commissie van onderwijs<br />

genoemd werd. De departementale schoolbesturen legden schriftelijk verant-<br />

woording af aan het agentschap van nationale opvoeding en later aan het<br />

ministerie van binnenlandse zaken. Daartoe schreven de departementale<br />

schoolbesturen jaarverslagen over "den staat van geheel het lager schoolwe-<br />

zen en onderwijs binnen haar departement" (Hoorn 1907, 249), waarvan de<br />

gegevens afkomstig waren van de schoolopzieners. Het eerdervermelde lid van<br />

de commissie van onderwijs van het provinciale bestuur dat een "onmiddellijke<br />

betrekking" (Hoorn 1907, 212) onderhield met het departementale schoolbe-<br />

stuur, ontving eveneens de voor hem opgestelde neerslagen.<br />

109

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!