"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

aarte maken" (AOeWd 117.14.04.1215, 19februari 1987, 5). De generali-
sering van de inspectorale informatie zou de individuele gegevens van de rijks-
schooltoezichthouders ondergeschikt maken aan algemene uitspraken die de
oorspronkelijke informatie niet dekte. De generalisering die uit het "Voorstel
ten behoeve van stroomlijning van de inspectie-organisatie" sprak, werd - als
in de jaren zeventig van de twintigste eeuw - afgewezen.
Meer bijval ontving inspecteur-generaal De Jager met zijn opmerking dat
een slagvaardige organisatie gebaat was bij wat hij noemde "korte communica-
tie-lijnen" (AOeWd 117.14.04.1215, Voorstel, 19februari 1987, 12 e.v.). Het
duurde te lang voordat de gegevens van de gecontroleerde en geevalueerde
onderwijspraktijk de inspectieleiding bereikten, waardoor ook het departement
van onderwijs slechts op termijn gemformeerd werd. Veel eerder - in 1984 -
had inspecteur De Jager - in zijn hoedanigheid van algemeen hoofdinspecteur -
al eens opgemerkt dat er "te veel schijven" (INT 1981.2.1, 17) waren binnen
de inspectie. De verkorting van de communicatielijnen die inspecteur-generaal
De Jager wilde aanbrengen, kwamen naar zijn opvatting ook de veldinspecteurs
ten goede, een opvatting waarmee zij, gezien de bezwaren uit de jaren zeventig
van de twintigste eeuw, alleszins konden instemmen. Inspecteur-generaal De
Jager wilde de ingewikkelde structuur van het rijksschooltoezicht niet langer
handhaven. Hij wenste de inspectie te horizontaliseren. Het rijksschooltoezicht
bestond in 1987 - het jaar waarin het "Voorstel ten behoeve van stroomlijning
van de inspectie-organisatie" geschreven werd - uit zes lagen met een inspec-
teur-generaal; drie algemene hoofdinspecteurs, van wie een plaatsvervangende
inspecteur-generaal; acht categoriale hoofdinspecteurs; vijf coordinerende
categoriale inspecteurs en tweehonderdtweeendertig categoriale inspecteurs.
Inspecteur-generaal De Jager gaf aan tweehonderdachtenveertig rijksschooltoe-
zichthouders leiding. Vooruitlopend op de te verwachten wet verzelfstandiging
inspectie bracht inspecteur-generaal De Jager in 1989 wijzigingen aan in de
structuur van het rijksschooltoezicht die in het vervolg bestond uit vijf lagen
met een inspecteur-generaal; een plaatsvervangend inspecteur-generaal; zeven
hoofdinspecteurs; zestien coordinerende inspecteurs en tweehonderd-
tweeentwintig inspecteurs.
Vooralsnog bleef de gelaagdheid van het rijksschooltoezicht - al was er
een laag tussenuit gehaald - bestaan. Ook behield elke laag zijn eigen taken.
De werkzaamheden van de hoofdinspecteurs waren gericht op die inspectiesec-
634