"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

ve een onoverzichtelijk geheel van bij elkaar geplaatste, maar niet bij elkaar
passende opieidingen.
Het rijksschooltoezicht bve had zich terdege voorbereid op de komst van
de wet educatie en beroepsonderwijs (web), temeer omdat de inspecteurs van
het bve onder leiding van hun hoofdinspecteur F.A. Hermann, problemen
voorzagen bij de invoering van genoemde wet. "De inspectie heeft twijfels aan
de haalbaarheid", berichtten in 1993 de samenstellers van een concept
"Commentaar op de kernpuntennotitie", de inspecteurs van het bve
T. Bagchus, R. Elte, A. van Harten en A. Meinardi. Eerder al - in 1992 - had het
rijksschooltoezicht bve "een toezichtsregeling geeffectueerd, waarbij in princi-
pe een inspecteur het toezicht uitoefent op alle instellingen voor be-
roepsonderwijs en volwasseneneducatie" in het aan hem toegewezen gebied.
Het leek een noodgreep die slechts pragmatische betekenis had, maar die
ertoe leidde dat alle inspecteurs "toezicht hebben op onderwijssoorten die zij"
in min of meerdere mate "niet van binnenuit kennen" (ARIKBb, agendapunten
algemene beleidsdagen bve, 17 november 1992, 1), merkte inspecteur Van
Essenberg in 1992 op. Vooralsnog werd gevreesd dat de inspecteurs van het
bve de inspectorale toezichtstaken niet naar behoren konden uitvoeren. Zij
behoefden dan ook, naar de mening van inspecteur R. Pijlman in een ongeda-
teerde brief, scholing in het uitoefenen van toezicht op alle onderwijsinstituten
die sedert 1996 tot het bve behoorden (ARIKBb, de overlegstructuur van het
college bve). De spreiding en later de massaliteit van de nieuwe onderwijs-
instellingen was aanvankelijk een van de oorzaken waardoor de toezichtstaak
vrijwel onmogelijk geacht werd. Verondersteld werd dat de inspecteurs van het
bve kwamen te staan voor "multi-sectorale instellingen" (ARIKBb, Intern
memorandum 20 januari 1994, 1), waarvan zij het onderwijsprogramma niet
steeds konden beoordelen. Hoofdinspecteur van het bve Hermann legde
tevens in een notitie vast, dat de inspecteurs behalve met nieuwe opleidings-
programma's ook geconfronteerd werden met "een nieuw soort gespreks-
partner", te weten "het bevoegd gezag of de centrale directie van grote instel-
lingen, met een eigen agenda waarop bestuurs- en managementvraagstukken
een belangrijke plaats innemen" (ARIKBb, Intern memorandum, 28 maart
1994, 1). Dat waren de rijksschooltoezichthouders noch bij het beroepsonder-
wijs, noch bij de volwasseneneducatie gewend.
Door een verandering in de organisatie van opleiding en vormingswerk
761