"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

voor de jongens. De tweede opgave bleek te moeilijk te zijn voor de leerlingen,
13,6 % van de meisjes behaalden een voldoende en 18,3% van de jongens.
Het gemiddelde was 16%. De derde opgave behaalde de scores van 34,9%
met als onderverdeling 30,2% voor meisjes en 39,2% voor jongens. Voor de
vierde opgave konden achtereenvolgens genoteerd worden 3,6% voor de
meisjes, 7,4% voor de jongens en 5,6% voor hen gezamenlijk. Een foutenana-
lyse bracht aan het licht dat het begrip "verschil" tussen twee vermenigvuldi-
gingen bij de eerste opgave niet begrepen werd. Ook het begrip en het
gebruik van breuken in de tweede opgave lieten te wensen over. (Jit de derde
opgave werd afgeleid dat meer "dan de helft van de kinderen" "struikelt over
niet kunnen lezen". De begrippen "lengte" en "breedte" die afhankelijk van
de opgave tot de begrippen "omtrek" en "oppervlakte" leidden, werden niet
begrepen, althans niet goed gebruikt. De inspecteurs concludeerden dat de
"kennis van het metriekstelsel" te wensen overliet. Met betrekking tot het
laatste opgave merkte het Noordelijke rijksschooltoezicht op, dat "de procent-
rekening" "onoverkomelijke moeilijkheden" (OV 1937, 410 e.v.) gaf. Duidelijk
werd in elk geval dat taal een belangrijke functie vervulde bij het rekenen. Van
Gelder sprak in dit verband over het gebruik van "een systeem van fonetische
symbolen" dat "van fundamentele betekenis" was "voor het ingroeien in de
sfeer der kwantatieve aanduidingen" (Gelder 1959, 5).
Om de overgang van de lagere school naar een school voor het voortge-
zet onderwijs niet te groot te maken werd sedert de jaren dertig van de twin-
tigste eeuw bij de opzet van een aantal leerboekjes voor het voortgezet onder-
wijs rekening gehouden met het niveau van de lagere-schoolleerlingen.
Gemeentelijke inspecteur van het onderwijs Chr. Boermeester schreef in 1959
met de leraar wiskunde B. Burger de methode "Van a tot z: van rekenen naar
algebra", waarbij gepoogd werd "uit te gaan van bepaalde rekenkundige ken-
nis, die de leerling op de uloschool meebrengt". Het eerste deel van vijf "geeft
de overgang van het rekenonderwijs op de lagere school naar het algebra-
onderwijs op de ulo-school". In de zogenoemde orienterende fase werd
behoedzaam de introductie naar algebra gemaakt:
We hebben in de vorige lessen al gezien, dat we een onbekend aantal appels,
peren, centen, enz. meestal x noemen.
Laten we eens veronderstellen, dat Jan x appels heeft. We zeggen dan: Stel:
Jan heeft x appels.
584