"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

fase van havo en vwo. Naast een gemeenschappelijk deel van 50% dat
overwegend bestond uit Nederlands, drie moderne vreemde talen, kennisvak-
ken en wis- en natuurkunde, moest er - voor 30% - uit vier profielen gekozen
worden. Voor de resterende 20% was er een derde onderwijsprogramma dat
door de leerlingen zelf ingevuld kon worden. Een soortgelijke structuur kon
opgemerkt worden bij het mbo, dat evenzeer een vierdeling - de sectorvor-
ming - kende. Naast beroepsonderwijs werd aandacht besteed aan algemene
vorming, dat onder meer inhield de verwerving van kennis en vaardigheden
met het oog op actieve deelname aan maatschappelijke en culturele verban-
den. Ook daar speelde taalvorming een belangrijke rol. Het activerende onder-
wijs vereiste voor "verschillende vakken werkstukken" maken en "presenta-
ties" (OV1999, 109) houden.
De deelnemers aan het ho kregen een veelheid van studiemogelijkheden
aangeboden op agogisch, agrarisch, bestuurskundig, economisch, geografisch,
historisch, juridisch, kunstzinnig, literair, mathematisch, medisch, natuurkun-
dig, psychologisch, sociologisch en technisch gebied. Na de gerichtheid op de
instrumenteel-culturele vaardigheden van het primaire onderwijs verbreedde
het onderwijsprogramma zich in het secundair onderwijs om in het tertiaire
onderwijs wederom specifiek te worden. Referaten, papers en scripties deden
een beroep op gepast taalgebruik. Onderwijs leek zich overwegend te baseren
op taal en het gebruik ervan.
Alle opieidingen kregen hun vorm en inhoud in de jaren negentig van
twintigste eeuw. Legislatief was er sprake van een vruchtbare periode. In 1990
werd voor het mbo de wet op de sectorvorming ingevoerd, in 1996 gevolgd
door de wet educatie en beroepsonderwijs die een aantal andere opieidingen
in zich opnam. De wet op het primaire onderwijs was van 1996, die van de
basisvorming van 1993. In 1992 regelde de wet op het hoger onderwijs (who)
het onderwijs van het hoger beroepsonderwijs (hbo) en het wetenschappelijke
onderwijs (wo) met een propedeutisch jaar en een drietal vervolgjaren.
Ondanks autonomievergroting en deregulering was er nauwelijks verschil te
signaleren met de voorgaande periode van onderwijspolitiek, het tijdvak van
de constructieve onderwijspolitiek. Ook toen werden er vele onderwijswetten
afgekondigd (Dodde 1984, 19). Van een terugtredende overheid mocht even-
wel een bescheidener opstelling verwacht worden met slechts een beperkt
aantal wettelijke voorschriften dat bovendien eerder een bijstelling van
776