27.09.2013 Views

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

het geval is" (OV 1950, 650). Tafels en stoelen die gemakkelijk door de onder-<br />

wijsruimte verplaatst konden worden, vervingen de meer statische schoolban-<br />

ken. Het nieuwe meubilair bleek zelfs voorwaarde om het klassikale onderwijs<br />

te completeren met werkvormen die tegemoet kwamen aan toenmalige on-<br />

derwijskundig-didactische wensen. Naast de "school met het rijtje lokalen aan<br />

een gang" (Verstegen 1996, 179) ontwikkelde zich de halschool. "De lokalen<br />

werden gegroepeerd om de halruimte" (OV 1982, 253), meldde de bouwkun-<br />

dige inspectie in het onderwijsverslag over het jaar 1982. Ze lagen om een<br />

gemeenschappelijke ruimte. De bouw van dit soort scholen was inmiddels<br />

geen aangelegenheid van de rijksschooltoezicht meer. Bouwinspecteurs<br />

inspecteerden de school.<br />

5.9.2 Het klassikale stelsel met groepsonderwijs<br />

De onderwijsinspecteurs en de schoolopzieners maakten zich bovenal<br />

zorgen over het onderwijs op microniveau. De ervaring had geleerd dat in<br />

slechte gebouwen nog wel goed onderwijs gegeven kon worden. De beperkte<br />

financiele situatie van het Nederlandse schoolsysteem had evenwel, <strong>naar</strong> hun<br />

oordeel, een slopende uitwerking op het onderwijs in de klas. De kwaliteit van<br />

het onderwijs liep achteruit. Het maakte de onderwijsinspecteurs huiverig voor<br />

vernieuwingen in het onderwijs. Grote klassen met name - en die kwamen niet<br />

alleen in de jaren dertig van de twintigste eeuw voor - vroegen om ordening.<br />

Rommeligheid kon in de scholen niet toegestaan worden. De klassikale metho-<br />

de was het enige middel om het onderwijs langs begane wegen te laten verlo-<br />

pen. Voor onbetreden paden (Stellwag 1961, 1 e.v.) van de vernieuwing had<br />

het rijksschooltoezicht vooralsnog weinig belangstelling. Bovendien was het<br />

klassikale stelsel in de loop van de tweede helft van de negentiende eeuw het<br />

kenmerk geworden van het Nederlandse schoolsysteem. Alle leerlingen van<br />

een school waren ingedeeld in klassen. De meeste inspecteurs meenden dat<br />

het onderwijs gebaat was met een schoollokaal voor iedere onderwijzer afzon-<br />

derlijk waarin deze zijn cognitief-homogene groep leerlingen van ongeveer<br />

dezelfde leeftijd in de beslotenheid van zijn onderwijslokaliteit kon inwijden in<br />

een keuze uit beschikbare cultuurgoederen, zoals die in een onderwijs-<br />

programma was opgenomen. De leerstof was over opeenvolgende klassen ver-<br />

deeld. Wanneer een leerling ten opzichte van zijn klasgenoten bij de verwer-<br />

ving van kennis en het aanleren van vaardigheden achterbleef, moest hij het<br />

558

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!