27.09.2013 Views

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

inspectie trad verre van terughoudend op wanneer zij veronderstelde een bij-<br />

drage te kunnen leveren aan de vernieuwing van het onderwijs. Zij adviseerde<br />

onderwijsgevenden over didactische werkvormen en methoden van verwer-<br />

king. Het rijksschooltoezicht ging ervan uit dat het advies dat zij gaf, waar<br />

mogelijk, opgevolgd zou worden, al ervoeren de inspecteurs de traagheid van<br />

veranderingsprocessen. De rijksschooltoezichthouders kenden het onderwijs<br />

als geen ander en stonden zich daarop ook voor. Nog in de memorie van<br />

toelichting op een ontwerp van wet op het lager onderwijs uit 1977 werd<br />

gesteld dat de inspectie "een stimulerende invloed" moest "uitoefenen op het<br />

onderwijs" (Erp e.a. 1985, 32). Ze moest het onderwijs tot bloei brengen. De<br />

inspecteur was medewerker - hij was deelgenoot - aan de verandering en ver-<br />

betering van het onderwijs. De door hem verzamelde gegevens mochten niet<br />

"ongebruikt terecht" komen "in muffe archieven" (Straver 1977, 68 e.v.), riep<br />

rijksschooltoezichthouder Straver uit.<br />

Tegen het einde van de jaren tachtig van de twintigste eeuw veranderde<br />

geleidelijk aan de visie op de stimulerende taak van het rijksschooltoezicht.<br />

Ook het begrip stimuleren diende, evenals de termen controleren en evalue-<br />

ren, anders begrepen te worden. Door de autonomievergroting van de scholen<br />

in de jaren tachtig van de twintigste eeuw moesten "de stimulerende activitei-<br />

ten van de inspectie zich richten op het aansporen van de scholen". De in-<br />

spectie diende de scholen te helpen de verkregen schoolbeleidsruimte "wel-<br />

overwogen en op toereikende wijze" (RPTr 1990, 35) in te vullen. In het<br />

rapport "<strong>Een</strong>duidig, transparant en proportioneel" was te lezen, dat stimuleren<br />

gericht was "op het bevorderen van zelfstandig probleemoplossen, zelfont-<br />

wikkeling en kwalitatieve zorg van instellingen en bevoegde gezagsorganen"<br />

(RPTaa 2001, 9). Het onderwijsinstituut maakte de vernieuwingsplannen en<br />

voerde ze uit. Het rijksschooltoezicht was geen deelnemer meer, maar nam een<br />

onafhankelijke positie - een toeschouwersplaats - in. De inspectie gaf, voor<br />

zover nodig, aanwijzingen die voor de school aanleiding waren haar plannen<br />

waar nodig bij te stellen en de uitvoering van het onderwijsleerproces te wijzi-<br />

gen. Stimulering tot onderwijsverandering en onderwijsverbetering was voor<br />

het rijksschooltoezicht geen vanzelfsprekendheid meer. De onderwijs-<br />

vernieuwende opdracht was ingeruild voor een onderwijsadviserende taak.<br />

"De inspectie adviseert de scholen over doel en karakter van de gewenste<br />

verbeteringen" (RPTr 1993, 28), merkte inspecteur-generaal van het onderwijs<br />

719

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!