27.09.2013 Views

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

aantal kweekscholen kon dus niet zo drastisch gereduceerd worden als de<br />

overheid voorstond. De financieel-economische situatie van de Nederlandse<br />

samenleving bood echter nauwelijks andere mogelijkheden, <strong>naar</strong> de mening<br />

van de onderwijsbewindsman, dan bedoelde vermindering van het aantal<br />

kweekscholen en normaalscholen. Het protest van met name de bisschoppelij-<br />

ke onderwijsinspecteur W. van den Hengel (Frankrijker 1988, 18) werd door<br />

de protestants-christelijke minister van onderwijs De Visser dan ook voor ken-<br />

nisgeving aangenomen. In het bijzonder rooms-katholieke kweekscholen,<br />

waarvan enkele onderwijsinstituten per jaar gemiddeld niet meer dan vier<br />

onderwijzers afleverden (Turksma 1961, 176), werden opgeheven.<br />

Het inspectoraat van inspecteur 't Hart werd een rijksschooltoezicht in<br />

"knellende onzekerheid" (OV 1949, 534). Wat zou er uiteindelijk van de oplei-<br />

ding tot onderwijzer terecht komen? Inspecteur 't Hart was uitvoerder van<br />

bezuinigingen. Over onderwijskundig-didactische veranderingen en verbete-<br />

ringen liet hij zich niet uit. Dergelijke opmerkingen waren ook niet relevant. Er<br />

waren geen onderwijskundig-didactische argumenten te bedenken die de ver-<br />

korte opleiding tot onderwijsgevende rechtvaardigden. Ondanks tegenwerpin-<br />

gen slaagde inspecteur't Hart in zijn opdracht. Het aantal kweekscholen bracht<br />

hij tot het jaar 1942, het jaar waarin hij overleed, terug tot vierentachtig met<br />

5.556 leerlingen voor de lagere akte en 1.393 leerlingen voor de hoofd-akte<br />

(OV 1942, 137). Aan het aantal normaalscholen behoefde inspecteur't Hart<br />

weinig te doen. Door de landelijke overheid was besloten dat deze onder-<br />

wijsinstituten geleidelijk aan opgeheven zouden worden. In 1933 waren er nog<br />

vierentwintig normaalscholen met 908 leerlingen, een aantal dat in 1945<br />

gereduceerd was tot drie met 36 leerlingen. De rijksnormaalscholen werden<br />

zonder meer opgeheven, terwijl de gemeentelijke en bijzondere normaalscholen<br />

na 1935 niet meer gesubsidieerd werden (Frankrijker 1988, 11). Het was een<br />

beleidsmaatregel die wel positief gemterpreteerd kon worden. De inhoudelijk<br />

beperkte normaalschoolopleidingen werden opgeheven, zij het dat er een<br />

gering aantal kweekschoolopleidingen voor in de plaats kwam. Het leerlingental<br />

daalde door het terugdringen van het aantal opleidingsmogeiijkheden, maar<br />

ook - en dat was een meer indirect gevolg van 't Harts optreden - trad er een<br />

vermindering van belangstelling voor de onderwijzersopleiding op. In dit ver-<br />

band kon opgemerkt worden, dat de vermindering van het aantal opleidingsin-<br />

stituten relevant onderwijsbeleid was. Er waren in het onderwijsveld nauwelijks<br />

526

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!