"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

spectie van het vwo en het havo toonde zich minder voortvarend. Zij kon zich
voorstellen dat er "v.w.o./h.a.v.o. inspecteurs zijn, die om welke redenen dan
ook weinig voelen voor het inspecteren van mavo-scholen, terwijl er omge-
keerd ook m.a.v.o. inspecteurs zullen zijn, die zich niet tot het v.w.o./h.a.v.o.
aangetrokken voelen" (AOeWc 64.05.03, 590, 2 februari 1971, 1 e.v.). De
inspecteurs van het vhmo zagen echter wel in dat er op den duur sprake moest
zijn van een integratie van genoemde vormen van rijksschooltoezicht. Zolang
de oude schooltypen echter nog bestonden - er was een overgangsperiode van
een zestal jaren (Verlinden 1968, 130 e.v.) - dienden de bestaande contacten
tussen de rijksinspectie en de scholen gehandhaafd te blijven, meenden zij. Een
"gefaseerde integratie" was, naar hun mening, het geschiktst. Inspecteur-
generaal De Jong gaf in 1972 evenwel aan, dat de integratie in 1975 of 1976
gerealiseerd moest zijn (AOeWc 64.05.03.590, 20 april 1972, 2). De verander-
de structuur van het vo liet het rijksschooltoezicht geen andere mogelijkheid
dan de ontwikkeling van de vorm van het onderwijs te volgen. In het
Onderwijsverslag van het jaar 1975 was dan ook te lezen, dat de "integratie
van de inspectiesectoren v.w.o./h.a.v.o. en m.a.v.o." "per 1 augustus 1975
gerealiseerd" (OV 1975, 38) was. Het zou een begin zijn van integratievormen
die nog in het verschiet lagen, zoals die tussen het rijksschooltoezicht van het
kleuteronderwijs (ko) en van het lager onderwijs (lo) tot de inspectie van het
basisonderwijs (bao). Het samenvoegen van scholen bleek namelijk niet uitslui-
tend kenmerkend voor de ontwikkelingen bij het vo. Ook bij andere onderde-
len van het Nederlandse schoolsysteem was sprake van integratie met als con-
sequentie samenvoeging van sectoren van het rijksschooltoezicht.
6.2.1 Een gereorganiseerd rijksschooltoezicht?
De noodzaak van meer samenhang tussen de afzonderlijke sectoren van
het rijksschooltoezicht - rond 1965 een tiental - kwam al eerder ter sprake. In
1945 werd door een Haagse commissie van enkele hoofden van openbare en
bijzondere lagere scholen onder leiding van de hoofdinspecteur van het lo P.
van Nes Czn. gevraagd om "een coordinate van de verschillende inspecties
van het onderwijs". "Thans is", schreef deze commissie, "iedere inspectie in
eigen kring zelfstandig. Het verenigingspunt ligt in de minister van onderwijs
en de secretaris-generaal van diens departement. Er zou ten behoeve van een
overkoepeling van de inspecties "een paedagogische instantie" in het leven
604