27.09.2013 Views

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

uitvoering van de wettelijke voorschriften bewerkstelligen.<br />

6.7.2.4 Leerplan, schoolwerkplan, schoolplan en instellingswerkplan<br />

Van veel betekenis bij het bezoeken van scholen waren het leerplan,<br />

schoolwerkplan, schoolplan en instellingswerkplan. Deze plannen waren lei-<br />

draad voor het rijksschooltoezicht bij het schoolbezoek voor toetsing en bijstel-<br />

ling. Voor goed onderwijs op een goede school was het leerplan, het school-<br />

werkplan, het schoolplan en het instellingswerkplan voorwaarde. Ze gaven het<br />

onderwijs een duidelijke structuur en een heldere inhoud. De plannen waren in<br />

het Nederlandse schoolsysteem sedert 1878 voor het openbaar onderwijs en<br />

1905 voor het bijzonder onderwijs een verplicht document. Aanvankelijk had<br />

het leerplan slechts een bescheiden omvang; in 1880 leverden de hoofdon-<br />

derwijzers van het Groningse 't Zandt een twaalftal met de hand geschreven<br />

bladzijden bij het gemeentebestuur in met een schooltijdenregeling en een<br />

overzicht van de over drie klassen verdeelde onderwijsleerstof, waaruit onder<br />

meer bleek dat leerlingen moesten kunnen "werktuigelijk, verstandig en kunst-<br />

matig lezen" (ARSGNc 891, 13). Bijna een eeuw later bleek het leerplan veel<br />

uitvoeriger geworden. In 1975 berichtte coordinerend inspecteur J.K. de Vries<br />

namens een werkgroep uit de inspectie bao in het Onderwijsverslag van<br />

genoemd jaar dat het leerplan "een gescheiden vakkensysteem" bevat dat<br />

gericht is "op een jaarklassenindeling". Het leerplan gaf "een omschrijving van<br />

op elkaar volgende leerinhouden", ging "uit van klassikale leervormen" en stel-<br />

den "de leerstof centraal". Het leerplan vermeldde "de omvang van het onder-<br />

wijs", de verdeling van de leerstof over de klassen" en "het aantal uren, dat zal<br />

worden besteed aan elk vak, hetzij afzonderlijk, hetzij in combinatie met andere<br />

vakken". In het schoolwerkplan dat als vervanging van het leerplan in 1981<br />

werd ingevoerd, waren de onderwijsdoelstellingen de door de school geconcre-<br />

tiseerde richtlijn van christelijk-humane en sociaal-maatschappelijke deugden.<br />

"Het schoolwerkplan heeft" "een ruimere strekking dan het leerplan in de tra-<br />

ditionele betekenis", berichtte inspecteur De Vries. Het schoolwerkplan gaf aan<br />

welke onderwijsleerstof onderwezen en geleerd moest worden. Ook dienden de<br />

didactische werkvormen en de leeractiviteiten met de onderwijsleermiddelen in<br />

het schoolwerkplan vermeld te worden. Tevens dienden opgenomen te worden<br />

"beoordelingsmethoden; begeleiding, plannings- en organisatievormen; ruimte-<br />

lijke voorzieningen en evaluatie" (OV 1975, 171 e.v.). <strong>Een</strong> nadere uitwerking<br />

659

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!