27.09.2013 Views

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

practijk van het toezicht verkregen gegevens en ervaring, en zich uitend in<br />

adviezen aan bestuurscolleges en -personen". Op een behoedzame wijze dien-<br />

de het rijksschooltoezicht zijn taak uit te voeren "bij de handhaving der wet en<br />

de uit haar voortgevloeide verordeningen". Ook "in het persoonlijk verkeer<br />

met allerlei onderwijsmannen, regeeringspersonen en ambtenaren uit andere<br />

diensttakken" (HTK, bijlagen, memorie van antwoord, 86, 5, 165) traden zij<br />

weldoordacht op. De minister stipuleerde dat de niet-ambtelijke, maar per-<br />

soonlijke relatie voor de leden van het rijksschooltoezicht in de uitvoering van<br />

hun functie van hoofdinspecteur, inspecteur en schoolopziener bepalend was.<br />

Hij Net zich daarbij niet uit over de leden van het rijksschooltoezicht van het<br />

nijverheidsonderwijs. Binnen de afzonderlijke onderdelen van het rijks-<br />

schooltoezicht die gericht waren op de diverse vormen van onderwijs, moes-<br />

ten, zoals reeds opgemerkt werd, horizontaal-collegiale relaties aangetroffen<br />

worden. Ze dienden gekenmerkt te worden door overleg. De ministeriele<br />

externe afdeling van de onderwijsinspectie vertoonde geen ambtelijke struc-<br />

tuur. De rijksschooltoezichthouders verordonneerden niet, zij hielden gesprek-<br />

ken. Het was hun sterkte bij gelijkgestemden, hun zwakte bij andersden-<br />

kenden.<br />

5.7.2 Het rijksschooltoezicht van het lager onderwijs<br />

Het oudste rijksschooltoezicht - het toezicht van het lager onderwijs -<br />

trad in 1921 aan met vier hoofdinspecteurs die geassisteerd werden door<br />

zevenentwintig inspecteurs en tweeenzeventig schoolopzieners voor het lager<br />

onderwijs, een aantal dat in 1922 gecompleteerd werd met tien vrouwelijke<br />

schoolopzieners voor het bewaarschoolonderwijs (ABiZh 808, Schooltoezicht<br />

Lager Onderwijs/tabel 5.5). Hun inspectietaak omvatte sedert 1801 het toe-<br />

zicht op het bewaarschoolonderwijs (bwo), het lager onderwijs (lo), het<br />

voortgezet gewoon lager onderwijs (vglo), het uitgebreid lager onderwijs (ulo),<br />

de opleiding tot bewaarschoolonderwijzeres en de opleiding tot onderwijzer<br />

voor het lager onderwijs. Het was een omvangrijke taak, waarin gedurende<br />

een lange periode - bijna anderhalve eeuw - geen verandering kwam.<br />

In 1930 vond in de inspectie van het lager onderwijs de eerste afsplitsing<br />

plaats. De opleiding tot onderwijzeres en onderwijzer kreeg een eigen rijks-<br />

schooltoezicht. <strong>Een</strong> inspecteur van het lager onderwijs werd benoemd tot<br />

rijksschooltoezichthouder van de opleiding tot onderwijsgevende bij het lager<br />

476

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!