"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

dienden te worden in de tien geboden, het onze-vader, de artikelen van het
christelijke geloof en het zingen van psalmen, en in "lesen, schryven, talen
ende vrye konsten". De daarbij te gebruiken schoolboeken dienden behalve
"stichtelick" tevens nuttig te zijn. Er mochten "geene superstitieuse noch
schandeleuse boecken" in omloop zijn. Leerlingen moesten godvruchtige
inwoners van de republiek worden die het gereformeerde geloof konden
onderhouden en continueren.
Schrijfmeester Ambrosius Perlingh produceerde dit schrijfvoorbeeld voor zijn Exemplaar-boek
dat tegen het einde van de zeventiende eeuw verscheen. In genoemde eeuw waren er aparte
schrijfscholen en rekenscholen. Het schrijfonderwijs zou tot ver in de achttiende eeuw vooral
onderwijs in kalligrafie zijn.
De toezichttaak in de steden was opgedragen aan een commissie die uit
drie tot zeven leden bestond. De leden van deze commissie van schooltoezicht
- het curatorium - waren afkomstig uit twee belangengroepen. Tot een van de
groepen behoorden leden en oud-leden van het stadsbestuur die in de com-
missies van schooltoezicht beschouwd konden worden als de politieke
vertegenwoordigers van het stadsbestuur. De tweede groep werd gevormd
door predikanten die als representanten van het calvinistisch-kerkelijke gezag
67