"Een speurtocht naar samenhang" - Onderwijserfgoed

Mertens geschreven nota "De inspectie en de kwaliteit van het onderwijs", in
1982 noteerde. De "uitwerking kan echter", aldus hierbedoelde werkgroep,
"bij de onderscheiden colleges verschillend zijn". Dat gold in hoge mate voor
de inspectorale werkzaamheden van het rijksschooltoezicht bve die anders
waren dan met name de activiteiten van de inspecteurs bo en avo. De
rijksschooltoezichthouders van het bve hadden enige tijd nodig om aan deze
nieuwe structuur en inhoud te wennen. De oprichting van de roc's en aoc's
heeft hen daarbij niet steeds geholpen. De inspecteurs hadden weliswaar een
weer te lokaliseren onderwijsinstelling, maar de diversiteit van de opieidingen
maakte het zicht op de kwaliteit van het onderwijs niet altijd gemakkelijk.
Het mag opmerkelijk genoemd worden dat het agrarische onderwijs niet
werd opgenomen in het bve. De verwantschap tussen beide vormen van
onderwijs zou een dergelijke samenvoeging alleszins gerechtvaardigd hebben.
Agrarische opleidingscentra (aoc) waren tenslotte "instellingen waarin
beroepsonderwijs wordt verzorgd op het gebied van de landbouw en de
natuurlijke omgeving en voorbereidend beroepsonderwijs in de afdeling land-
bouw en natuurlijke omgeving of in de afdeling levensmiddelentechnologie"
(HTK 1993-1994, 23778/1-2, 4). Leden van de Tweede Kamer drongen ook
aan op een integratie tussen aoc's en roc's, al werden de "eigen ontwikkeling,
kwalificatiestructuur en doelstellingen" van het landbouwonderwijs opge-
merkt. Een fusie lag echter meer voor de hand dan een gescheiden positie.
Landbouwonderwijs was tenslotte een kleine sector waarop door vijf inspec-
teurs toezicht gehouden werd, drie voor zestien aoc's met 51.225 leerlingen,
te weten E. Bosma, N. Dogterom en A.J. Essink, een - inspecteur A. Kooijman -
voor zeven vormen van het hoger landbouwonderwijs met 8.477 studenten en
een landbouwuniversiteit met 3.740 studenten (SIAO 1999, 3 e.v.). Inspecteur
M.A. de Vries gaf leiding aan het inspectoraat landbouwonderwijs. Minister
Ritzen meldde dat niets een integratie in de weg stond, al veronderstelde hij
dat "de filosofie ten aanzien van het onderwijs in de landbouwsector een heel
andere is" (HTK, 11 mei 1995, web, 75-4540) dan in het overige onderwijs.
Landbouwonderwijs en tuinbouwonderwijs werd als afzonderlijke sector
gehandhaafd omdat het behalve onderwijs tevens aandacht besteedde aan de
beroepspraktijkvorming (bpv) die bijzonder geacht werd. Het droeg een zekere
mate van voorlichting in zich als resultaat van landbouwkundig onderzoek. De
inspecteurs hadden daardoor een bijzondere taak, temeer omdat het praktij-
763