ARCHEION

ORGANIZACJA I ZAKRES DZIAŁANIA ARCHIWÓW W AUSTRII…
101
(obowiązki swoje pełnił do 1955 r.), w 1955 r. zastąpił go na krótko Oskar Regele,
w 1956 r. Dyrektorem Generalnym został Gebhard Rath 15 .
Poszczególne oddziały, których liczba została zmniejszona do czterech, z powodu
koncentracji, otrzymały częściowo nowe nazwy. Austriackie Archiwum
Państwowe składało się początkowo z następujących oddziałów:
− Archiwum Domu-, Dworu i Państwa (Archiwum Państwowe I) ( Staatsarchiv
I),
− Ogólne Archiwum Administracji ( Allgemeines Verwaltungsarchiv), które
powstało wskutek scalenia Państwowego Archiwum Spraw Wewnętrznych
i Sprawiedliwości (Staatsarchiv des Innern und der Justiz) i Archiwum
Nauki,
− Archiwum Finansów i Kamery Dworskiej ( Finanz- und Hofkammerarchiv).
Do Austriackiego Archiwum Państwowego powróciły także dwa utracone
przed wojną archiwa — Archiwum Komunikacji (Archiv für Verkehrswesen),
które w 1946 r. podporządkowano początkowo Ministerstwu Komunikacji,
po przeniesieniu do Austriackiego Archiwum Państwowego włączone zostało
w 1947 r. do Ogólnego Archiwum Administracji, a w 1954 r. ustanowione jako
odrębny oddział archiwalny; Archiwum Wojny, zajęte przez amerykańskie wojska
okupacyjne, mogło funkcjonować początkowo tylko pod nazwą Oddziału II
Austriackiego Archiwum Państwowego.
Utworzony w 1947 r. Urząd Archiwalny do nadzorowania ochrony archiwaliów,
początkowo w ramach organizacyjnych Austriackiego Archiwum
Państwowego, został podporządkowany w 1954 r. bezpośrednio urzędowi
kanclerza federalnego, jako osobna władza 16 . Od tego czasu dyrektorzy generalni
Austriackiego Archiwum Państwowego kierowali jednocześnie Urzędem
Archiwalnym, a archiwiści z oddziałów archiwum państwowego funkcjonowali
jako referenci Urzędu Archiwalnego. Urząd Archiwalny pozyskał i zakupił wiele
spuścizn i innych materiałów archiwalnych.
Do decydujących zmian w organizacji austriackich archiwów federalnych doszło
w 1983 r. za sprawą utworzenia Oddziału Archiwum Republiki i Archiwum
Przejściowego (Abteilung Archiv der Republik und Zwischenarchiv), do którego
pozostałe oddziały Archiwum Państwowego przekazały materiał aktowy wytworzony
przez władze I Republiki, z czasów nazistowskich i II Republiki. Zespoły
rozwiązanego Archiwum Komunikacji zostały podzielone między Archiwum
Republiki i Ogólne Archiwum Administracji.
15
Strafgesetzblatt (StGBl.) Nr. 94/1945; W. Kraus, 10. Jahre Österreichisches Staatsarchiv 1945–
1955, „Mitteilungen des Österreichischen Staatsarchivs” 1955, t. 8, s. 239–244; G. Rath, 20. Jahre
Österreichisches Staatsarchiv 1945–1965, „Mitteilungen des Österreichischen Staatsarchivs” 1965,
t. 17/18, s. 562–610; L. Mikoletzky, Das Österreichische Staatsarchiv an der Jahrtausendwende —
Rückblick und Ausblick, „Scrinium” 2000, z. 54, s. 417–419.
16
Na podstawie rozporządzenia Urzędu Kanclerza Federalnego z 30 kwietnia 1954 r. — G. Rath,
20. Jahre, s. 564–565.